วันปิยมหาราช ตรงกับวันที่ 23 ตุลาคมของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยในรัชสมัยของพระองค์ สยามได้เกิดการเปลี่ยนแปลงและพัฒนารุ่งเรืองเป็นอย่างมาก ทั้งการประกาศเลิกทาส และการพัฒนาด้านการไฟฟ้า การไปรษณีย์ โทรเลข โทรศัพท์ ฯลฯ
ด้วยพระราชกรณียกิจที่ยังความผาสุกให้เกิดแก่ประชาชน พระองค์จึงได้รับการถวายพระราชสมัญญานามว่า ‘สมเด็จพระปิยมหาราช’ ซึ่งมีความหมายว่า ‘พระมหากษัตริย์ที่ทรงเป็นที่รักยิ่งของปวงชน’
ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ รัฐบาลจึงได้ประกาศให้วันที่ 23 ตุลาคม เป็นวันปิยมหาราช โดยเป็นวันสำคัญของชาติและกำหนดให้เป็นวันหยุดราชการ
ในวันปิยมหาราช พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พร้อมด้วยพระบรมวงศานุวงศ์ จะเสด็จฯ ไปวางพวงมาลา ณ พระบรมรูปทรงม้า ซึ่งตั้งอยู่ที่หน้าพระที่นั่งอนันตสมาคมเป็นประจำทุกปี
ขณะที่หน่วยงานต่างๆ ทั้งราชการและภาคเอกชน นักเรียน นิสิต นักศึกษา รวมทั้งประชาชน จะมาวางพวงมาลาดอกไม้สักการะและถวายบังคมที่พระบรมรูปทรงม้า เพื่อเป็นการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และทำบุญตักบาตรอุทิศเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว นอกจากนี้ในหน่วยงานและโรงเรียน มหาวิทยาลัย จะจัดนิทรรศการเผยแพร่พระราชประวัติและพระราชกรณียกิจในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วย
ภาพ: Bettmann / Contributor
