ที่ผ่านมาเศรษฐกิจของประเทศต่างๆ ทั่วโลกพัฒนาอยู่บนเส้นทางของความเหลื่อมล้ำ ทั้งยังสั่งสมปัญหาด้านสิ่งแวดล้อมไว้อย่างมากมาย จนถึงวันที่ผลกระทบจากสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงทางด้านสภาพภูมิอากาศรุนแรงขึ้นทุกวัน โลกใกล้วิกฤตมากขึ้นทุกที ประเทศต่างๆ ทั่วโลกจึงร่วมกันเจรจาหารือเพื่อหาทางออก พาโลกก้าวสู่ยุคของการพัฒนาอย่างยั่งยืน ผ่านการกำหนดเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) ที่แบ่งเป็น 17 ข้อ
เมื่อเปรียบเทียบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กับภูมิภาคใกล้เคียง อย่างเช่น ภูมิภาคเอเชียตะวันออกและเอเชียใต้ ต้องบอกว่าภูมิภาคของเรามีความก้าวหน้าในการดำเนินงานขับเคลื่อน SDGs มากที่สุด นับตั้งแต่มีการรับเอา SDGs มาเป็นกรอบพัฒนาโลกร่วมกัน ประเทศไทยของเราก็ได้เกิดความพยายามในการดำเนินการขับเคลื่อน SDGs อย่างเป็นรูปธรรม ทั้งจากภาครัฐ ภาคประชาสังคม และภาคเอกชน ส่งผลให้ประเทศไทยอยู่ในระดับต้นๆ เมื่อเทียบกับประเทศในภูมิภาคเอเชียตะวันออกและเอเชียใต้ รวมถึงในกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียนด้วย
รายงาน Sustainable Development Report 2022 และ SDG Index 2022 ระบุว่า อันดับ SDG Index ของไทย อยู่ที่ 74.1 คะแนน หรืออันดับ 44 จากทั้งหมด 163 ประเทศ คิดเป็นอันดับที่ 3 ของเอเชีย และอันดับที่ 1 ของภูมิภาคเอเชียตะวันออกและเอเชียใต้ ทั้งยังรั้งอันดับ 1 ของกลุ่มประเทศสมาชิกอาเซียน เป็นปีที่ 5 ติดต่อกัน
อย่างไรก็ตามมิติด้านสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะประเด็นการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและความหลากหลายทางชีวภาพ ซึ่งประกอบด้วย SDG 12 (การผลิตและการบริโภคที่ยั่งยืน) SDG 13 (การรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ) SDG 14 (ทรัพยากรทางทะเล) และ SDG 15 (ระบบนิเวศบนบก) และในประเด็นเรื่องระบบอาหารยั่งยืนและอาหารที่ดีต่อสุขภาพตาม SDG 2 (ขจัดความหิวโหย) ก็ยังคงเป็นประเด็นท้าทายอันดับต้นๆ ที่ต้องการความร่วมแรงร่วมใจ
นอกจากภาครัฐที่ต้องกำหนดนโยบายและส่งเสริมอย่างจริงจัง รวมถึงภาคประชาสังคมที่ต้องผนึกกำลังกันอย่างแข็งขันแล้ว ภาคเอกชนหรือกลุ่มธุรกิจยังเป็นภาคส่วนที่มีศักยภาพสูง และมีบทบาทอย่างยิ่งต่อการพาประเทศไทยก้าวไปถึงเป้าหมายของการพัฒนาที่ยั่งยืน บทความนี้ขอนำเสนอเรื่องราวของบริษัท เอ็นอาร์ อินสแตนท์ โปรดิวซ์ จำกัด (มหาชน) หรือ NRF ธุรกิจอาหารแห่งอนาคตที่กำหนดวิสัยทัศน์ทางด้านความยั่งยืน และมีกลยุทธ์ที่มุ่งสู่การสร้างการเติบโต พร้อมกับร่วมกอบกู้แก้ปัญหาโลกไปด้วยกัน
NRF ธุรกิจอาหารแห่งอนาคต
NRF เป็นบริษัทที่ขับเคลื่อนองค์กรและแบรนด์ด้วยเป้าหมายที่ชัดเจนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมรายแรกที่จดทะเบียนอยู่ในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย (SET) เป็นที่จับตามองนับตั้งแต่วันที่ แดน ปฐมวาณิชย์ เข้าดำรงตำแหน่งประธานเจ้าหน้าที่บริหาร (CEO) และประกาศจุดมุ่งหมาย (Purpose) ขององค์กร คือการใช้อาหารเพื่อต่อสู้กับโลกร้อน หลังนำพาบริษัทเข้า IPO ได้ในปี 2020 บริษัท NRF ก็เดินหน้าสู่เป้าหมายของการสร้างความยั่งยืนพร้อมกับการเติบโตของบริษัทที่ชัดเจนและเข้มข้นมากขึ้นเรื่อยๆ และนำมาสู่วิสัยทัศน์ที่ยิ่งใหญ่อย่างการสร้างความยั่งยืนสู่โลกผ่านการประกาศตัวเป็น Global Clean Food Tech Company หรือเป็นส่วนหนึ่งในอุตสาหกรรมอาหารที่ลดการปล่อยคาร์บอนสู่ชั้นบรรยากาศ
สำหรับกลยุทธ์ที่ใช้ขับเคลื่อนสู่การเป็นผู้นำด้านการสร้างความยั่งยืน พร้อมๆ กับสร้างการเติบโตทางธุรกิจ ประกอบด้วย 3 ข้อ ได้แก่
ภารกิจลดคาร์บอน (Decarbonization)
อุตสาหกรรมอาหารปล่อยก๊าซเรือนกระจกมากถึง 1 ใน 3 ของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกสู่ชั้นบรรยากาศโลก ความจริงที่ว่านี้กำลังท้าทายธุรกิจอาหารอย่างหนักหน่วง แดนเล่าว่า จากการศึกษาถึงการลดการปล่อยคาร์บอนในระบบอาหาร ทำให้เขาค้นพบว่าการลดการปล่อยคาร์บอนที่มีประสิทธิภาพและทำให้เกิดผลได้ทันที คือการย้อนกลับไปที่ ‘ต้นน้ำ’ หรือขั้นตอนระหว่างการเพาะปลูกและเก็บเกี่ยวของเกษตรกร โดยต้นตอที่สำคัญของการปล่อยคาร์บอนจากภาคการเกษตร คือการกำจัดซากพืชหรือของเหลือจากการเพาะปลูกแบบไม่ยั่งยืน อาทิเช่น ทิ้งแบบไม่ได้กำจัด การเผา ซึ่งตัวเลขเฉลี่ยของปริมาณของเหลือทิ้งทางการเกษตรในประเทศไทยมีปริมาณไม่ต่ำกว่า 17 ล้านตันต่อปี การเผาหรือการกำจัดแบบผิดวิธีจะก่อให้เกิดมลพิษต่อสิ่งแวดล้อมมหาศาล
NRF เข้าไปมีส่วนในการลดคาร์บอนให้โลกผ่านการใช้เทคโนโลยีเพื่อบริหารจัดการการเกษตรอย่างเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม และช่วยฟื้นฟูระบบนิเวศตามธรรมชาติร่วมกันอย่างยั่งยืน ผ่านวิธีการซื้อวัตถุดิบทางการเกษตรที่เหลือจากเกษตรกรเพื่อหยุดการเผา นำเอาของเหลือจากการเกษตรไปเข้าสู่กระบวนการ Upcycling เปลี่ยนซากพืชหรือผลผลิตเหลือทิ้งจากการเกษตรเพื่อเพิ่มมูลค่ากลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถนำมาใช้งานต่อได้อย่าง ปุ๋ย เชื้อเพลิง และพลังงานหมุนเวียน ฯลฯ
นอกจากช่วยลดการปล่อยคาร์บอนจะสร้างรายได้เพิ่มให้เกษตรกรแล้ว ภาคธุรกิจยังได้คาร์บอนเครดิต รวมถึงผลิตภัณฑ์จากการแปรรูปที่นำไปขายได้ในมูลค่าสูงขึ้น ซึ่งแนวโน้มความต้องการคาร์บอนเครดิตจากกระบวนการดังกล่าวจะเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยปี 2020 ตลาดคาร์บอนในทวีปเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีโอกาสเติบโตสูงถึง 15 เท่า นับเป็นโอกาสมหาศาลทางธุรกิจ
กลยุทธ์ขยายฐานผู้บริโภค Plant-based Food
NRF คือผู้ผลิตและจัดจำหน่ายอาหาร Plant-based ที่มีส่วนในการสร้างตลาดให้อาหารรักษ์โลก ก่อนหน้านี้เมื่อพูดถึงอาหาร Plant-based หรืออาหารที่ทำมาจากพืช ต้องบอกว่าฐานผู้บริโภคในไทยยังมีอยู่อย่างจำกัด หลายคนยังไม่เปิดใจรับ ไม่กล้าลิ้มลอง หรืออาจจะยังคิดว่าเป็นอาหารที่เข้าถึงยาก ไม่เหมาะกับการบริโภคในชีวิตประจำวัน
เพื่อทำให้คนเข้าใจและรับรู้ว่าอาหารจากพืชในปัจจุบันมีรสชาติแทบไม่ต่างจากการกินเนื้อสัตว์ จึงนำมาสู่กลยุทธ์ขยายฐานผู้บริโภคผ่านการสร้าง alt. Eatery คอมมูนิตี้ Plant-based ที่นอกจากจะเป็นร้านอาหาร ยังมีคาเฟ่ ซูเปอร์มาร์เก็ตที่ขายอาหารจากพืชล้วน และพื้นที่ดีไซน์อย่างสวยงามสำหรับการพักผ่อนหย่อนใจ สร้างประสบการณ์ที่ดีในการเข้าถึง Plant-based
แดนเผยถึงแนวคิดในการทำให้อาหาร Plant-based เข้าไปอยู่ในชีวิตประจำวันของผู้คนไว้ว่า เราต้องสร้างประสบการณ์การกินอาหารจากพืชโดยที่ทำให้คนไม่ต้องคิดว่าเขากำลังกินอาหารเพื่อต่อสู้กับโลกร้อนหรือการมีมนุษยธรรมต่อสัตว์ แต่เราต้องทำให้เขาตัดสินใจบนหลักการในชีวิตประจำวันทั่วไป 3 อย่างคือ
- ร้านอาหารบรรยากาศดี
- ผลิตภัณฑ์หรืออาหารของร้านนี้มีความอร่อย
- ราคาดีเข้าถึงได้
3 หัวใจสำคัญที่ว่านี้ได้เปลี่ยนภาพจำเดิมๆ ของคน ทำให้ Plant-based เป็นอาหารจานหนึ่งที่อร่อย เข้าถึงง่าย และกินได้บ่อยๆ ถูกใจผู้บริโภค ซึ่งสร้างการเติบโตของธุรกิจไปพร้อมๆ กับการช่วยโลกโดยตรง
ความสำเร็จในการนำพาองค์กรที่มี Purpose ในการกอบกู้โลกจากวิกฤตโลกร้อนอย่างชัดเจนเข้า IPO ได้เป็นแห่งแรกในประเทศไทย น่าจะเป็นเครื่องการันตีได้ว่า นักลงทุนรวมถึงผู้บริโภคในยุคนี้พร้อมให้การสนับสนุนธุรกิจที่ขับเคลื่อนไปข้างหน้าโดยไม่ได้มุ่งหวังเพียงแต่การทำกำไรอย่างเดียว แต่ยังคาดหวังให้ภาคธุรกิจร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการเปลี่ยนแปลงแก้ไขสังคมให้ดีขึ้นไปพร้อมๆ กัน
