ทำไมนักฟุตบอลชอบเลี่ยงภาษี และทำไมโรนัลโดถึงมีโอกาสติดคุกมากกว่าเมสซี

แม้ว่าที่ผ่านมาจะเป็นปีแห่งความสำเร็จของ คริสเตียโน โรนัลโด ศูนย์หน้าที่ถล่มประตูได้เกือบทุกนัดที่ลงสนาม และเตรียมคว้ารางวัลบัลลงดอร์ สมัยที่ 5 ในเดือนธันวาคมปีนี้

แต่ตัวเลขสถิติอีกอย่างที่โรนัลโดคาดไม่ถึง และกำลังจะกลับมาเล่นงานเขา คือรายได้จากลิขสิทธิ์ภาพลักษณ์ ตั้งแต่ปี 2011-2014

วันที่ 13 มิถุนายนที่ผ่านมา อัยการสเปนในเมืองมาดริดยืนยันว่า ได้ยื่นฟ้องโรนัลโดในข้อหาฉ้อโกงภาษี ตั้งแต่ปี 2011-2014 เป็นจำนวนเงินกว่า 14.7 ล้านยูโร (ประมาณ 561 ล้านบาท)

ในแถลงการณ์ยื่นฟ้อง ฝั่งอัยการของสเปนเชื่อว่าโรนัลโดมีเจตนา และตั้งใจที่จะใช้โครงสร้างทางธุรกิจส่วนตัวปกปิดรายรับที่มาจากค่าภาพลักษณ์ของตนในประเทศสเปน

โดยคำแถลงการณ์ของอัยการสเปนยังได้กล่าวหาโรนัลโดว่า เอาเปรียบระบบภาษีด้วยการเปิดบริษัทในปี 2010 ในเวอร์จิน ไอร์แลนด์ เพื่อปกปิดรายได้จากลิขสิทธิ์ภาพลักษณ์ ซึ่งเป็นรายได้นอกเหนือจากค่าจ้างที่นักเตะได้รับอยู่ เช่น ส่วนแบ่งกำไรจากการขายเสื้อและสินค้าที่ระลึกของสโมสร หรืออาจรวมถึงค่าตั๋วเข้าชมเกม

ระบบกฎหมายการเสียภาษีของนักฟุตบอลในสเปน

โดยหลังจากคดีความของ ลิโอเนล เมสซี เมื่อเดือนพฤษภาคมทางเว็ปไซด์ Goal Thailand ได้รายงานว่า กฏหมายภาษีฉบับเดิมของสเปนในปี 1996 ได้เอื้อประโยชน์ให้กับนักเตะที่ทำเงื่อนไขลิขสิทธิ์ภาพลักษณ์กับสโฒสร ซึ่งนักฟุตบอลสามารถลดหย่อนภาษีให้เหลือเพียง 30 เปอร์เซ็นต์ของรายรับ จากที่ก่อนหน้านี้ต้องเสียภาษีถึง 52-56 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งหากนักเตะแบ่งรายได้ส่วนนี้คืนสโมสร 15 % นักฟุตบอลสามารถ โอน 85 % ที่เหลือเข้าบริษัทของตัวเองโดยไม่ต้องเปิดเผยยอด

แต่ในการปรับปรุงกฏหมายภาษีฉบับใหม่ในปี 2006 ได้มีการบังคับให้นักเตะเปิดเผยรายได้ลิขสิทธิ์ภาพลักษณ์ที่โอนเข้าบริษัทส่วนตัว เพื่อคำนวณหามูลค่าทางการตลาดและนำมาใช้เป็นตัวคำนวนอัตราการเสียภาษีแทน ส่งผลให้นักฟุตบอลถูกคิดภาษีมากขึ้น ตามรายได้ที่เพิ่มขึ้น และ ไม่สามารถแบ่งรายได้ส่วนนี้คืนสโมสรเพื่อเป็นการลดหย่อนภาษีอีกต่อไป

การเปลี่ยนกฏครั้งนี้ทำให้นักฟุตบอลชื่อดังหลายคนในสเปน ตั้งแต่ อิเกร์ กาซิยาส ดาบิด บีญ่า เซร์คิโอ รามอส ชาบี อลอนโซ และ อีกมากมาย ถูกศุลกากรสเปนตรวจสอบภาษีย้อนหลัง 2 ปีที่ผ่านมา แม้ว่าทุกคนจะแจ้งรายได้ส่วนนี้ให้กับทางการอย่างต่อเนื่อง แต่มีเพียงบางส่วนที่รอดจากการตรวจสอบ และ ต้องชำระภาษีที่เพิ่มเติม

โรนัลโดมีโอกาสติดคุกมากกว่ากรณีของ ลิโอเนล เมสซี

ทางอัยการของสเปนยังได้เปิดเผยอีกว่า โรนัลโดรู้เห็นกับการหลีกเลี่ยงภาษีในครั้งนี้ โดยแสดงรายได้ระหว่างปี 2011-2014 เพียง 11.5 ล้านยูโร ทั้งที่มีรายได้ 43 ล้านยูโร ทำให้หากโรนัลโดถูกตัดสินว่าผิดจริง อาจถูกปรับเป็นเงินจำนวน 28 ล้านยูโร และอาจจำคุกไม่ต่ำกว่า 3 ปีครึ่ง

ซึ่งต่างกับกรณีของ ลิโอเนล เมสซี ศูนย์หน้าของบาร์เซโลนา ที่ถึงแม้ว่าจะถูกศาลตัดสินจำคุก 21 เดือนจริง แต่เนื่องจากเมสซีไม่เคยมีคดีต้องโทษจำคุกมาก่อน และกฎหมายของสเปนสามารถขอรับโทษเป็นการคุมประพฤติและรอลงอาญาแทนได้ หากโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี แต่หากศาลตัดสินว่าโรนัลโดมีความผิดจริง และด้วยจำนวนเงินหลีกเลี่ยงภาษีที่สูงกว่าเมสซีเกือบสามเท่า อาจทำให้โทษจำคุกออกมาสูงกว่าเมสซี และไม่สามารถหลีกเลี่ยงเวลาในคุกได้

ทำไมนักฟุตบอลระดับโลกต้องหลีกเลี่ยงภาษี

ทุกวันนี้ นักฟุตบอลมีรายได้จากหลายทางโดยเฉพาะลิขสิทธิ์ภาพลักษณ์ที่เติบโตตามความโด่งดัง และผลงานของนักกีฬา ซึ่งการบริหารจัดการรายได้และภาษีนั้นส่วนมากนักกีฬาระดับโลกมักจะปล่อยให้เป็นหน้าที่ของเอเจนต์ส่วนตัว ในกรณีของเมสซี หลังจากศาลตัดสินก็ได้เผยว่า เจ้าตัวนั้นไม่ทราบข้อมูลเกี่ยวกับรายได้และการเสียภาษี เนื่องจากได้มอบหมายให้เอเจนต์เป็นคนจัดการ

แต่ในมุมของเอเจนต์ผู้รับผิดชอบดูแลรายได้และภาษีให้กับนักฟุตบอลนั้น แน่นอนว่าพวกเขาก็จำเป็นต้องบริหารการเงินให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อตัวนักกีฬา ซึ่งบางครั้งเอเจนต์เหล่านี้ก็เลือกใช้ช่องโหว่ทางภาษีของประเทศที่มีภาษีรายได้ต่ำเพื่อสร้างประโยนช์ให้กับตัวนักเตะเอง

นักฟุตบอลอาชีพไทยควรเรียนรู้อะไรจากโรนัลโดและเมสซี

แม้ว่าวันนี้ คดีของโรนัลโดยังเป็นเพียงข้อกล่าวหาและยังไม่ได้รับการตัดสิน แต่นักฟุตบอลไทยซึ่งเริ่มมีค่าเหนื่อย 6 หลักต่อเดือน อันเป็นผลสืบเนื่องจากลิขสิทธิ์ถ่ายทอดสดมูลค่ามหาศาล ตัวอย่างใกล้ตัวคือลีกในบ้านเราที่ทำเงินจากการขายลิขสิทธิ์ถ่ายทอดสดรอบล่าสุดมหาศาลถึง 4,200 ล้านบาท (ทรูวิชันส์ซื้อตั้งแต่ปี 2016-2019) เมื่อสโมสรได้รับเงินส่วนแบ่งจากตรงนี้มากขึ้น พวกเขาย่อมมีกำลังทรัพย์จ้างนักเตะในสังกัดเพิ่มขึ้นเป็นธรรมดา แต่นักฟุตบอลไทยควรเรียนรู้ และมีความเข้าใจในเรื่องของระบบภาษีมากขึ้นเช่นกัน เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้มีเหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้นในประเทศไทย เพราะในวันนี้เราได้เห็นแล้วว่า แม้กระทั่งนักกีฬาที่มีรายได้มากที่สุดในโลกจากการจัดอันดับของนิตยสารฟอร์บสอย่าง โรนัลโด ก็ยังมีโอกาสติดคุกจากข้อกล่าวหาทางภาษีที่เกิดขึ้นอยู่ในเวลานี้

Photo: PATRICIA DE MELO MOREIRA and OLI SCARFF, AFP

อ้างอิง: