วันนี้ (8 กันยายน) ชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) เป็นประธานในการประชุมเพื่อพิจารณาร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) พืชกระท่อม พ.ศ. …. ที่คณะกรรมาธิการ (กมธ.) วิสามัญพิจารณาเสร็จแล้ว
โดย สมศักดิ์ เทพสุทิน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ในฐานะประธานกรรมาธิการวิสามัญฯ กล่าวว่า หลังการยกเลิกพืชกระท่อมจากยาเสพติดประเภท 5 ประชาชนสามารถครอบครอง บริโภค และใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมได้ จึงควรส่งเสริมและให้มีการพัฒนาเป็นพืชทางเศรษฐกิจ โดยร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้ กำหนดมาตรการดูแลโดยเฉพาะการนำเข้าและการส่งออกเท่านั้นที่ต้องขอรับใบอนุญาตก่อน
ส่วนการเพาะ การปลูก และการขายใบพืชกระท่อม นอกเหนือจากที่ร่าง พ.ร.บ.ฉบับนี้กำหนดไว้ให้ทำได้ กมธ. ยังเห็นว่าการบริโภคใบกระท่อมมากเกินควรอาจจะเกิดอันตราย โดยเฉพาะเด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี สตรีมีครรภ์ และสตรีให้นมบุตร จึงกำหนดมาตรการกำกับดูแลการขาย การโฆษณา และการบริโภคใบกระท่อมในบางประการ เพื่อคุ้มครองสุขภาพของผู้บริโภคและกลุ่มบุคคลดังกล่าว แต่ไม่ควรกำหนดข้อบังคับที่กระทบกับวิถีชีวิตและชุมชน การโฆษณาทำได้ แต่ห้ามโฆษณาหรือนำมาทำน้ำต้มที่ผสมกับยาเสพติดหรือ 4×100
กมธ. มีข้อสังเกตเพิ่มเติม เพราะใบกระท่อมมีประโยชน์หลายอย่างที่สามารถนำเป็นวัตถุดิบหรือส่วนประกอบของผลิตภัณฑ์สมุนไพร ยา อาหาร และเครื่องสำอางได้ แต่ปัจจุบันยังมีข้อจำกัดในข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ผลิตภัณฑ์สมุนไพร ยา อาหาร และเครื่องสำอาง ทำให้ไม่สามารถใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมได้อย่างเต็มที่ จึงเห็นว่ากระทรวงสาธารณสุขสมควรที่จะแก้กฎหมายต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับผลิตภัณฑ์ดังกล่าว เพื่อให้ประชาชนและผู้ประกอบการสามารถใช้ประโยชน์จากพืชกระท่อมได้
สมาชิกได้อภิปรายอย่างกว้างขวางทั้ง 49 มาตรา เช่น จิรายุ ห่วงทรัพย์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) กรุงเทพมหายคร พรรคเพื่อไทย ได้ตั้งข้อสังเกตว่า กมธ. ได้มีการปรับแก้ร่างกฏหมายฉบับดังกล่าวโดยไม่เป็นไปตามสภาพความเป็นจริง และมีความขัดแย้งกันเอง เช่น ในมาตรา 7/1 ที่บัญญัติให้มีการส่งเสริมการปลูกพืชกระท่อมให้เป็นพืชเศรษฐกิจ แต่ในมาตรา 30 กลับห้ามผู้ใดโฆษณาหรือทำการสื่อสารการตลาดใบกระท่อมและน้ำใบกระท่อมโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อจูงใจสาธารณชนให้บริโภค การเขียนกฎหมายอยู่ในลักษณะย้อนแย้ง เกิดการตีความกฎหมายที่ยุ่งยากและซับซ้อน
ด้าน เท่าพิภพ ลิ้มจิตรกร ส.ส. กทม. พรรคก้าวไกล ในฐานะ กมธ. ได้ชี้แจงว่า ในส่วนของหมวด 6 จะมีการล้อมาจากกฎหมายสุรา จึงจำเป็นต้องตัดช่องทางการขายอิเล็กทรอนิกส์และหาบเร่ออก เนื่องจากเป็นวิถีชุมชนที่ได้มีการดำเนินการอยู่แล้ว กฎหมายฉบับนี้จึงจำเป็นต้องให้เสรีภาพพอสมควรกับประชาชน ตามหลักคิดที่ได้มีการปลดล็อกพืชกระท่อมออกจากยาเสพติด อีกทั้งยังจำเป็นต้องห้ามการโฆษณาหรือการสื่อสารการตลาดที่จูงใจให้ประชาชนบริโภคใบกระท่อม หรือน้ำต้มกระท่อมที่ปรุงผสมกับยาเสพติด แต่สำหรับใบกระท่อมหรือน้ำต้มกระท่อมที่ไม่มีส่วนผสมของยาเสพติดจะสามารถโฆษณาได้
ท้ายที่สุดที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรได้มีมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติพืชกระท่อม พ.ศ. …. ด้วยคะแนนเสียงเห็นด้วย 281 เสียง ไม่เห็นด้วยไม่มี งดออกเสียง 1 เสียง ไม่ลงคะแนนเสียง 2 เสียง และส่งต่อให้วุฒิสภาพิจารณาต่อไป
