ด้วยความที่ ‘ฟุตบอล’ เป็นกีฬาระดับโลกที่คนนับพันล้านชื่นชอบ จึงไม่แปลกที่ ‘ซาอุดีอาระเบีย’ ที่มีเงินถุงเงินถัง จะอยากใช้กีฬาชนิดนี้เป็นอีกใบเบิกทางเพื่อทำให้ประเทศเป็นที่รู้จักของคนทุกหย่อมหญ้า
หนึ่งในความเคลื่อนไหวสำคัญคือ การย้ายทีมของซูเปอร์สตาร์อย่าง คริสเตียโน โรนัลโด ไปยังซาอุดีอาระเบีย ด้วยมูลค่าค่าเหนื่อย 200 ล้านดอลลาร์ต่อปี ในตอนแรกสิ่งนี้ถูกปฏิเสธโดยนักวิจารณ์ว่า เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งของประเทศที่ใช้กีฬาเพื่อเบี่ยงเบนความสนใจจากการปฏิบัติทางการเมืองและสังคมที่เป็นที่ถกเถียง
แต่ที่สุดแล้ว การย้ายทีมของโรนัลโดเป็นเพียงจุดเริ่มต้นของการเซ็นสัญญาที่มีชื่อเสียงของซาอุดีอาระเบีย โดยดาวฟุตบอลต่างประเทศจำนวนมากที่ใกล้จะสิ้นสุดอาชีพของพวกเขา เช่น คาริม เบนเซมา จากเรอัล มาดริด ถูกล่อลวงไปยังสโมสรในซาอุดีอาระเบียด้วยค่าตัวก้อนโตและค่าจ้างที่คุ้มค่า
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- แผน Vision 2030 มูฟออนซาอุดีอาระเบียไปสู่อนาคตด้วยเศรษฐกิจใหม่ ไมตรี และกีฬา
- หวั่นซ้ำรอย ‘คริสเตียโน โรนัลโด’ นั่งเป็นตัวสำรองไม่ลงเตะจริง ทำเกาหลีใต้ต้องเก็บเงินมัดจำสูงลิบจนสโมสรฟุตบอลดังยุโรปพับแผนเยือน
- สิงคโปร์มีดีตรงไหนนะ? ทำเล-การเมือง-การเดินทาง? ล้วงเหตุผลที่ Taylor Swift, Coldplay และลิเวอร์พูล เลือกพวกเขาก่อนประเทศอื่นในอาเซียน
ไม่เพียงแต่กำลังจับตามองดาราฟุตบอลที่ใกล้จะสิ้นสุดอาชีพค้าแข้งเท่านั้น สโมสรในซาอุดีอาระเบีย โดยเฉพาะสโมสรที่ถูกครอบครองโดยกองทุนเพื่อการลงทุนสาธารณะของรัฐ (PIF) ซึ่งเป็นกองทุนมูลค่าประมาณ 650,000 ล้านดอลลาร์ ก็กำลังไล่ตามผู้เล่นที่อยู่ในช่วงรุ่งเรืองเช่นกัน พวกเขายินดีจ่ายค่าธรรมเนียมการโอนก้อนโต และเสนอค่าจ้างจำนวนมากเพื่อดึงดูดผู้เล่นเหล่านี้ให้ห่างไกลจากฟุตบอลยุโรป
การใช้จ่ายอย่างสนุกสนานและดุดันในวงการฟุตบอลได้สร้างความตื่นตาตื่นใจให้กับวงการฟุตบอล แต่ เจมี คาร์ราเกอร์ อดีตปราการหลังลิเวอร์พูล แสดงความกังวลผ่าน Twitter โดยบอกว่า ซาอุดีอาระเบียกำลังพยายามผูกขาดกีฬา ความกังวลในที่นี้คือการทำให้ภาพลักษณ์ของซาอุดีอาระเบียในสายตาทั่วโลกเป็นปกติผ่านทางกีฬา เนื่องจากมีประวัติด้านสิทธิมนุษยชนที่ย่ำแย่
การกระทำเหล่านี้สะท้อนให้เห็นถึงความตั้งใจเชิงกลยุทธ์ของยักษ์ใหญ่อาหรับ ในการวางตำแหน่งตัวเองเป็นผู้เล่นหลักในฟุตบอลระดับโลก ซึ่งเป็นการเคลื่อนไหวที่สะท้อนถึงความพยายามในอดีตของประเทศอื่นๆ
นักวิจารณ์เกี่ยวกับกลยุทธ์ดังกล่าวเตือนว่า นี่อาจเป็นอีกหนึ่งความพยายามที่ล้มเหลวในการเปลี่ยนแปลงสมดุลของอำนาจฟุตบอลทั่วโลก โดยยกตัวอย่างการร่วมทุนที่ไม่ประสบความสำเร็จของจีน
แดนมังกรลงทุนมหาศาลในการดึงดูดดาราฟุตบอลต่างชาติมาสู่ลีกในประเทศ แต่ความพยายามนั้นไม่ยั่งยืนทางการเงิน และท้ายที่สุดก็พังทลายลงด้วยน้ำหนักของมันเอง มีความกังวลเพิ่มมากขึ้นว่าการโจมตีของซาอุดีอาระเบียในฟุตบอลระดับโลกอาจเป็นไปตามวิถีที่คล้ายคลึงกัน
กระนั้นรัฐบาลซาอุดีอาระเบีย โดยเฉพาะในริยาด มองการลงทุนจำนวนมหาศาลเหล่านี้แตกต่างออกไป สำหรับพวกเขาแล้ว การผลักดันฟุตบอลอย่างจริงจังเป็นส่วนหนึ่งของโครงการปฏิรูปสังคมและเศรษฐกิจของมกุฎราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน
แผนการของมกุฎราชกุมารเกี่ยวข้องกับการปรับปรุงบรรทัดฐานทางสังคมของประเทศให้ทันสมัย และใช้เงินหลายพันล้านเพื่อพัฒนาอุตสาหกรรมที่หลากหลาย รวมถึงยานยนต์ไฟฟ้า, การท่องเที่ยว, เกม, กีฬา และอื่นๆ
ในซาอุดีอาระเบีย ประเทศที่คลั่งไคล้กีฬาฟุตบอล ประเทศที่มีประชากรส่วนใหญ่อายุต่ำกว่า 30 ปี การปรับปรุงลีกฟุตบอลท้องถิ่นเพื่อดึงความสนใจจากนานาชาติดูเหมือนจะเป็นทางออกที่ชาญฉลาด
เพราะมีการมองว่า การลงทุนด้านกีฬาของซาอุดีอาระเบียเป็นเพียงการเผาเงินนั้น เป็นการมองที่ง่ายเกินไป แต่ควรมองในบริบทที่กว้างขึ้นเกี่ยวกับแผนการกระจายความเสี่ยงของซาอุดีอาระเบีย การแข่งขันระดับภูมิภาคที่เพิ่มขึ้น และความพยายามในการสร้างแบรนด์ระดับประเทศ
ที่น่าสนใจคือ การลงทุนด้านกีฬาของซาอุดีอาระเบียไม่ได้จำกัดอยู่แค่ฟุตบอลเท่านั้น แต่ยังมีทั้งกอล์ฟ มอเตอร์สปอร์ต แข่งม้า และชกมวย และกำลังสำรวจข้อเสนอที่เป็นไปได้ในวงการเทนนิส
ในแง่ของข้อกล่าวหา เจ้าหน้าที่ของซาอุดีอาระเบียโต้แย้งว่า การวิพากษ์วิจารณ์ดังกล่าวมักมาจากบุคคลภายนอกที่ไม่รู้ถึงความก้าวหน้าของประเทศในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา พวกเขาชี้ให้เห็นถึงการเพิ่มขึ้นอย่างมากในสหพันธ์กีฬาและการมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางกายของประชากร ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงถึงความมุ่งมั่นอย่างแท้จริงในการส่งเสริมกีฬาในประเทศ
นอกจากนี้ เจ้าหน้าที่ของซาอุดีอาระเบียเชื่อว่า กลยุทธ์ด้านกีฬาเชิงรุกของพวกเขายังสามารถกระตุ้นภาคการท่องเที่ยวของประเทศได้อีกด้วย อย่างเช่น ลิโอเนล เมสซี นักฟุตบอลชาวอาร์เจนตินา ซึ่งมักถูกยกย่องว่าเป็นหนึ่งในนักฟุตบอลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดตลอดกาล กำลังทำสัญญามูลค่ามหาศาลเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในซาอุดีอาระเบีย
จุดมุ่งหมายคือการแสดงให้โลกเห็นว่า ซาอุดีอาระเบียมีข้อเสนออะไรบ้างในฐานะจุดหมายปลายทางด้านการท่องเที่ยว และการมาเยือนประเทศนี้กลายเป็นเรื่องง่ายเพียงใด
เมื่อมองไปข้างหน้า ซาอุดีอาระเบียได้ตั้งเป้าหมายที่จะจัดการแข่งขันฟุตบอลรายการสำคัญ เช่น ฟุตบอลโลก และสโมสรโลก เร็วที่สุดคาดว่าจะเกิดขึ้นในปี 2030
ถึงกระนั้น คำถามยังคงอยู่ที่ว่า การใช้จ่ายอย่างดุเดือดในวงการฟุตบอลของซาอุดีอาระเบียเป็นฟองสบู่ที่กำลังจะแตก หรือเป็นกลยุทธ์ที่ยั่งยืนซึ่งจะนำไปสู่ผลกระทบที่ยั่งยืนต่อวงการฟุตบอลทั่วโลก เรื่องราวของความพยายามที่ล้มเหลวของจีนในการเป็นมหาอำนาจในวงการฟุตบอลโลกเป็นเรื่องที่เตือนใจได้ แต่ความมั่งคั่งอันมหาศาลของซาอุดีอาระเบีย และความเต็มใจที่จะลงทุนมหาศาลในด้านกีฬา อาจช่วยให้หลีกเลี่ยงชะตากรรมเดียวกันได้
เวลาเท่านั้นที่จะบอกได้ว่าความทะเยอทะยานของซาอุดีอาระเบียในฟุตบอลระดับโลกจะประสบความสำเร็จหรือไม่ แต่สิ่งหนึ่งที่แน่นอนคือ การกระทำของซาอุดีอาระเบียกำลังเปลี่ยนโฉมหน้าวงการฟุตบอลโลกไปอย่างมาก ทำให้เกิดคำถามที่น่าสนใจเกี่ยวกับอนาคตของกีฬา
ภาพ: Gualter Fatia / Getty Images
อ้างอิง:
