วันนี้ (10 มกราคม) มัลลิกา บุญมีตระกูล มหาสุข ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ เปิดเผยถึงกรณีที่นายกรัฐมนตรีสั่งการให้กระทรวงพาณิชย์ดูแลราคาและสถานการณ์จำหน่ายชุดตรวจโควิดแบบหาแอนติเจนด้วยตนเอง (ATK) เพราะมีแนวโน้มราคาสูงขึ้นภายหลังความต้องการใช้เพิ่มขึ้นว่า กระทรวงพาณิชย์ โดยกรมการค้าภายใน และสำนักงานพาณิชย์จังหวัดทุกจังหวัดทั่วประเทศ ได้ติดตามสถานการณ์ราคาและการจำหน่าย ATK อย่างใกล้ชิดอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ที่กระทรวงสาธารณสุขอนุญาตให้ขายได้ในท้องตลาด ทั้งการขายแบบออฟไลน์ ร้านขายยาทั่วไป และการขายผ่านออนไลน์ ถ้าประชาชนพบเห็นผู้ค้ารายใดขายราคาแพงเกินสมควรหรือค้ากำไรเกินควร สามารถร้องเรียนได้ที่สายด่วนกรมการค้าภายใน โทร. 1569 หรือสำนักงานพาณิชย์จังหวัดทุกแห่งทั่วประเทศ จะส่งเจ้าหน้าที่ออกตรวจสอบ หากพบการกระทำผิดจริง จะมีความผิดตามมาตรา 29 ของพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. 2542 มีโทษปรับไม่เกิน 140,000 บาท หรือจำคุกไม่เกิน 7 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ
จากรายงานของ วัฒนศักย์ เสือเอี่ยม อธิบดีกรมการค้าภายใน แจ้งรองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ว่า จากการติดตามราคาและสถานการณ์การขาย ATK พบว่า ในช่วงปลายปีต่อต้นปี บางยี่ห้อราคาสูงขึ้นเล็กน้อย เพราะความต้องการใช้ที่สูงขึ้น และสินค้าอยู่ระหว่างการสั่งซื้อและจัดส่ง ทำให้สินค้ามีน้อย แต่ขณะนี้ราคาลดลงมาอยู่ในระดับปกติแล้ว โดยทางออนไลน์ราคามีตั้งแต่ชุดละ 38, 45, 73 หรือกว่า 100 บาท ส่วนร้านขายยา ราคาหลากหลายเช่นกัน ตั้งแต่ชุดละ 40, 95 หรือกว่า 100 บาท คาดว่าราคาจะทรงตัวในระดับนี้ หรืออาจจะลดลงได้อีก หากมีการนำเข้ามาขายในตลาดมากขึ้น
ทั้งนี้ ชุดตรวจ ATK ถือเป็นสินค้าควบคุมตามประกาศคณะกรรมการกลางว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ (กกร.) และยังใช้มาตรการแจ้งข้อมูลและจัดทำบัญชีคุมสินค้าชุดตรวจ ATK โดยผู้ผลิต ผู้นำเข้า ผู้ค้าส่ง ต้องแจ้งข้อมูลสินค้าต่อกรมการค้าภายใน ทั้งชื่อผลิตภัณฑ์ทางการค้า เลขรหัสสินค้า ล็อตที่ผลิต ขนาดบรรจุ กำลังการผลิต แหล่งนำเข้า ปริมาณการผลิต-นำเข้า-จำหน่าย ต้นทุน ค่าใช้จ่าย ราคาจำหน่าย ชื่อและที่อยู่ผู้ซื้อ และจัดทำบัญชีคุมสินค้า เพื่อให้สามารถติดตามความเคลื่อนไหวของราคา ปริมาณ และป้องกันการฉวยโอกาสเอาเปรียบผู้บริโภค หากไม่แจ้งจะมีความผิดตามกฎหมาย และหากขายราคาสูงเกินสมควรหรือค้ากำไรเกินควร จะมีความผิดตามมาตรา 29 ตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ
มัลลิกากล่าวต่อไปว่า สำหรับสถานการณ์ชุดตรวจ ATK Home Use รายงานข้อมูลกระทรวงสาธารณสุข ระบุว่ามีจำนวนผู้ผลิตและผู้นำเข้าประเภทได้รับอนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) ณ วันที่ 5 มกราคม 2565 จำนวน 140 ราย 170 ผลิตภัณฑ์ ประกอบด้วยผู้ผลิต 2 ราย 2 ผลิตภัณฑ์ ผู้นำเข้า 138 ราย 168 ผลิตภัณฑ์ ซึ่งจำหน่ายแล้ว 62 ราย 63 ผลิตภัณฑ์ โดยกระทรวงสาธารณสุขได้มีประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง ชุดตรวจและน้ำยาที่เกี่ยวข้องกับการวินิจฉัยการติดเชื้อ SARS-CoV-2 หรือเชื้อก่อโรค COVID-19 แบบตรวจหาแอนติเจนด้วยตนเอง (COVID-19 Antigen Test Self-Test Kits) ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2564 ลงวันที่ 29 กันยายน พ.ศ. 2564 ทำให้สามารถจำหน่ายได้ทุกช่องทาง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มการเข้าถึงการตรวจคัดกรองให้มากขึ้น
ตั้งแต่วันที่ 16 กันยายน 2564 – 7 มกราคม 2565 สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) ได้แจกชุดตรวจ ATK จำนวน 8.5 ล้านชิ้น โดยรายงานระบุว่าได้แจกชุดตรวจ ATK ทั่วประเทศไปแล้ว ปริมาณ 5,119,418 ชุด จำนวน 2,184,086 คน ผ่านแอปพลิเคชันเป๋าตัง และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน (อสม.) ส่วนองค์การเภสัชกรรม (อภ.) หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ สังกัดกระทรวงสาธารณสุข จำหน่ายชุดตรวจ ATK Home Use ภายใต้โครงการ ATK คุณภาพเพื่อสังคมไทย ในราคาชุดละ 40 บาท โดยเปิดช่องทางการจำหน่ายออนไลน์เพิ่มเติมผ่านเว็บไซต์ www.gpoplanet.com ในราคากล่องละ 800 บาท (20 ชิ้นต่อกล่อง) เริ่มจำหน่ายตั้งแต่วันที่ 9 พฤศจิกายน 2564 เพื่อเพิ่มช่องทางการกระจายให้กับประชาชนที่อยู่ต่างจังหวัด ทำให้ประชาชนได้เข้าถึงชุดตรวจ ATK ได้มากขึ้น ทั้งนี้ รายงานระบุว่าในระยะต่อไปทาง อภ. จะกระจายชุดตรวจ ATK ผ่านตัวแทนจำหน่ายของ อภ. ที่มีอยู่ทั่วประเทศอีกด้วย ซึ่งในส่วนนี้เป็นภารกิจของกระทรวงสาธารณสุข
มัลลิกากล่าวด้วยว่า ส่วนสถานการณ์ราคานั้น รายงานกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ ระบุว่าปัจจุบันราคามีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง เนื่องจากมีผู้ที่ได้รับอนุญาตให้นำเข้าจาก อย. เพิ่มขึ้น และมีการนำเข้ามาจำนวนหลายราย ทำให้สินค้าในท้องตลาดมีจำนวนมากขึ้น ประกอบกับโครงการต่างๆ ของรัฐ เช่น สปสช. แจก ATK ฟรี หรือโครงการ ATK คุณภาพเพื่อสังคมไทย ของ อภ. ส่งผลให้ประชาชนชะลอการซื้อ โดยปัจจุบันราคาจำหน่าย (ข้อมูล ณ วันที่ 5 มกราคม) ร้านขายยา ราคาอยู่ที่ 40-350 บาทต่อชิ้น ส่วนช่องทางออนไลน์ ราคาอยู่ที่ 38-390 บาทต่อชิ้น
ในส่วนของมาตรการทางกฎหมาย มีการกำหนดให้เวชภัณฑ์เกี่ยวกับการรักษาโรคเป็นสินค้าควบคุม ซึ่งรวมถึงชุดตรวจ ATK และน้ำยาที่เกี่ยวข้องกับการวินิจฉัยการติดเชื้อ โดยประกาศ กกร. ฉบับที่ 63 พ.ศ. 2564 ลงวันที่ 18 สิงหาคม 2564 กำหนดให้ผู้ผลิต/ผู้นำเข้าเพื่อจำหน่าย/ผู้ค้าส่ง แจ้งข้อมูลดังต่อไปนี้ คือ
- รายละเอียดเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ กำลังการผลิต ปริมาณการผลิต/นำเข้า ต้นทุนการผลิต/นำเข้า ชื่อและที่อยู่ของผู้ซื้อ โดยแจ้งภายใน 7 วัน ตั้งแต่วันที่ประกาศใช้บังคับ (25 สิงหาคม 2564) และแจ้งครั้งต่อไปทุกวันที่ 15 และวันสิ้นเดือนของทุกเดือน ทั้งนี้ แบบแจ้งเป็นไปตามประกาศ สกกร. ฉบับที่ 36 พ.ศ. 2564 ลงวันที่ 19 สิงหาคม 2564
- จัดทำบัญชีคุมสินค้าเป็นรายวัน
นอกจากนี้ กำหนดให้ผู้จำหน่ายแสดงราคาจำหน่ายปลีกไว้ที่สินค้าหรือบริเวณใกล้เคียงสินค้านั้นด้วย
