หลัง อีลอน มัสก์ ปิดดีลมูลค่า 4.4 หมื่นล้านดอลลาร์กับ Twitter เมื่อวันที่ 27 ตุลาคมที่ผ่านมา เขาทุลักทุเลในการระงับข้อกังวลเกี่ยวกับการเผยแพร่ข้อมูลที่ไม่ถูกต้องและคำพูดที่ก่อให้เกิดความเกลียดชังที่อาจเกิดขึ้นบนแพลตฟอร์ม
แต่ท่ามกลางข่าวมากมายที่เกิดขึ้นกับแพลตฟอร์ม ผู้ใช้ Twitter หลายคนได้ตามหาแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียอื่น และที่ได้รับความนิยมอยู่ตอนนี้คือ Mastodon ที่มีบัญชีผู้ใช้อยู่ราว 4.5 ล้านบัญชี
โดยตัวมัสก์ได้โจมตี Mastodon ผ่านทวีตอย่างน้อย 3 รอบ และได้ลบโพสต์ออกไป และนี่คือสิ่งที่ต้องรู้เกี่ยวกับแพลตฟอร์มดังกล่าว
ข่าวที่เกี่ยวข้อง:
- GM คู่แข่ง Tesla ‘ระงับโฆษณาชั่วคราว’ หลัง Twitter มีเจ้าของใหม่เป็น ‘อีลอน มัสก์’ ส่วนแบรนด์อื่นขู่ถอนเช่นกันหากยกเลิกการแบน ‘โดนัลด์ ทรัมป์’
- IPG Mediabrands แนะลูกค้าหยุดจ่ายเงินโฆษณาใน Twitter เป็นเวลา 1 สัปดาห์ เพื่อรอความชัดเจนจากเจ้าของใหม่อย่าง ‘อีลอน มัสก์’ ก่อน
- ไม่แปลกหากแบรนด์ไม่ปลื้ม! ‘อีลอน มัสก์’ เจ้าของคนใหม่ Twitter กำลัง ‘ข่มขู่นักโฆษณา’ ที่หยุดการใช้เงิน ซึ่งนักวิเคราะห์มองว่าเป็นการกระทำที่ไม่ฉลาดนัก
Mastodon คืออะไร
Mastodon เปิดตัวครั้งแรกในปี 2016 โดยนักพัฒนาซอฟต์แวร์อย่าง Eugen Rochko ซึ่งแพลตฟอร์มจำกัดความตนเองว่าเป็น ‘แพลตฟอร์มฟรีที่ทุกคนสามารถปรับแต่งได้ (Open Source) และการกระจายอำนาจ’ ที่มีเป้าหมายเพื่อเป็น ‘ทางเลือกใหม่ของผู้ใช้ Twitter’
การเป็นแพลตฟอร์ม Open Source หมายความว่า Source Code ดั้งเดิมของ Mastodon นั้นเปิดเผยต่อสาธารณะ สามารถนำไปแจกจ่ายซ้ำได้และสามารถเปลี่ยนแปลง Source Code ได้ และผู้คนสามารถสนับสนุนโค้ดที่เป็นรากฐานของ Mastodon ได้โดยการหาและแก้บัค เพิ่มฟีเจอร์ใหม่และแปลหน้าอินเทอร์เฟซเป็นภาษาต่างๆ
และทุกคนสามารถสร้าง Mastodon ของตนเองได้หรือที่เรียกว่าการสร้างเซิร์ฟเวอร์ พร้อมกฎและข้อบังคับที่เป็นของตนเองเท่านั้น
ทั้งนี้การทำงานของ Mastodon ก่อให้เกิดปัญหาขึ้น โดยมีรายงานว่าโซเชียลของฝ่ายขวาอย่าง Gab และ Truth Social ได้ใช้โค้ดของ Mastodon แต่บริษัทได้ให้การปฏิเสธ โดย Mastodon ยอมรับว่าการเป็น Open Source และฟรี หมายถึงการสูญเสียความสามารถในการเลือกว่าใครสามารถใช้มันได้
ต่างจาก Twitter อย่างไร
Twitter เป็นแพลตฟอร์มเดียวในตัวมันเอง ซึ่งหมายความว่าผู้คนสมัครและแชร์เนื้อหาต่างๆ แค่บน Twitter เท่านั้น และ Mastodon คือสิ่งที่เรียกว่าแพลตฟอร์มรวม หมายความว่ามันเป็นคอลเล็กชันของแพลตฟอร์มโซเชียลเน็ตเวิร์กหลายที่ ซึ่งเชื่อมโยงเข้าด้วยกันแต่มีเจ้าของต่างๆ กันไป
Mastodon เป็นส่วนหนึ่งของ Fediverse หรือจักรวาลสหพันธ์ ซึ่งเป็นกลุ่มของแพลตฟอร์มต่างๆ ที่ใช้โปรโตคอลสื่อสารเดียวกัน
ซึ่งไม่เหมือนกับ Twitter โดยบน Mastodon เราจะเห็นแบบโพสต์ต่างๆ เรียงตามเวลาการโพสต์ไม่ได้ใช้อัลกอริทึมเหมือน Twitter แถมยังไม่มีโฆษณาอีกด้วย
โดยเซิร์ฟเวอร์ส่วนใหญ่ใช้การระดมทุนจากผู้ใช้ในการหาทุนมาเปิดแพลตฟอร์มและเซิร์ฟเวอร์ที่ Mastodon ดูแลอย่าง Mastodon Social และ Mastodon Online นั้นได้รับการสนับสนุนผ่าน Patreon ซึ่งเป็นแพลตฟอร์มสมัครบริการที่ส่วนใหญ่ใช้โดยคอนเทนต์ครีเอเตอร์
แม้ Mastodon จะดูคล้ายกับ Twitter แต่ประสบการณ์ที่ผู้ใช้ได้นั้นจะคล้ายกับโปรแกรมคุยด้วยเสียงอย่าง Discord มากกว่า อย่างการสร้างเซิร์ฟเวอร์ที่มีกฎเกณฑ์และวัฒนธรรมเป็นของตนเอง
จะเข้าไปใช้ยังไง
การจะเข้าไปโลดแล่นใน Mastodon นั้นคุณต้องสมัครบัญชีผู้ใช้บนเซิร์ฟเวอร์ และเว็บนี้จะเป็นที่ตั้งของบัญชี หน้าโปรไฟล์และหน้าฟีดของคุณ ทั้งนี้บางเว็บไซต์จะลงทะเบียนได้เลย แต่บางที่ต้องการการอนุมัติหรือคำเชิญ และตอนนี้มีเซิร์ฟเวอร์อิสระอย่างน้อย 4,000 ที่ จากการประมาณของ Fediverse.Party
คล้ายกันกับบัญชีอีเมล ชื่อผู้ใช้จะต้องมีชื่อของเซิร์ฟเวอร์ตามหลังด้วย เช่น [email protected] และไม่ว่าคุณจะลงทะเบียนกับเซิร์ฟไหน คุณก็สามารถสลับไปใช้เซิร์ฟเวอร์อื่นๆ ได้เช่นเดียวกับ Discord และเมื่อคุณสมัครใช้งานแล้ว คุณจะสามารถโพสต์ ‘Toots’ หรือการทวีตในเวอร์ชันของ Mastodon ได้ และสามารถบูสต์โพสต์ได้เหมือนกับการรีทวีต
ทั้งนี้การตั้งค่าเซิร์ฟเวอร์นั้นซับซ้อนกว่ามาก โดยคุณต้องโฮสต์เซิร์ฟเวอร์เอง ซึ่งมันต้องมีเว็บไซต์ ระบบคอมพิวเตอร์เสมือนที่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้ และผู้ให้บริการอีเมลและคอมพิวเตอร์ของคุณยังต้องติดตั้งโปรโตคอลด้านความปลอดภัยและภาษาของโปรแกรมอีกด้วย และเมื่อคุณทำครบทุกขั้นตอนแล้วก็สามารถโหลด Source Code ของ Mastodon ได้เลย
อ้างอิง:
