พ.ร.ก. กู้เงิน 1 ล้านล้านบาท เพื่อฟื้นฟูเยียวยาวิกฤตโควิด-19 ที่ผ่านรัฐสภาไปแล้วนั้น ในจำนวนเงินกู้ครั้งประวัติศาสตร์มีงบประมาณส่วนหนึ่งกว่า 4 แสนล้านบาท ถูกกันออกมามีเป้าหมายเพื่อใช้ในการฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคม
กรอบวงเงินฟื้นฟูเศรษฐกิจและสังคม 4 แสนล้านบาท สภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) หรือสภาพัฒน์ ได้เปิดเว็บไซต์ ThaiMe (http://nscr.nesdb.go.th/thaime/) เพื่อให้เข้าไปตรวจสอบได้
THE STANDARD สรุปง่ายๆ ว่า สภาพัฒน์ได้เปิดให้หน่วยงานต่างๆ เสนอโครงการที่จะใช้งบประมาณ 4 แสนล้านบาทนี้เข้ามา โดยตั้งกรอบแผนงานกว้างๆ ไว้ 4 ข้อ ผลปรากฏว่าข้อมูล ณ วันที่ 12 มิถุนายน 2563 มีหน่วยงานเสนอโครงการรวมทั้งสิ้น 34,263 โครงการ วงเงินรวม 841,267 ล้านบาท ทะลุกรอบวงเงิน 4 แสนล้านบาทไปมากกว่าเท่าตัว
สำหรับแผนงานที่ 1 การลงทุนและกิจกรรมการพัฒนาที่สามารถพลิกฟื้นกิจกรรมทางเศรษฐกิจ เสนอมาแล้ว 164 โครงการ รวมวงเงิน 284,302 ล้านบาท
แผนงานที่ 2 ฟื้นฟูเศรษฐกิจท้องถิ่นและชุมชน เสนอมาแล้ว 33,798 โครงการ รวมวงเงิน 465,023 ล้านบาท
แผนงานที่ 3 ส่งเสริมและกระตุ้นการบริโภคภาคครัวเรือนและเอกชน ไม่มีการเสนอเข้ามา
และแผนงานที่ 4 สร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ยกระดับโครงสร้างพื้นฐาน และสนับสนุนกระบวนการผลิต เสนอมาแล้ว 301 โครงการ วงเงินรวม 91,942 ล้านบาท
THE STANDARD ตรวจสอบเบื้องต้นพบโครงการที่มีข้อสังเกตว่าสามารถใช้งบประมาณปกติดำเนินการ และเป็นโครงการในห้วงเวลาปกติหลายโครงการ เช่น โครงการจัดการขยะในแหล่งท่องเที่ยวเพื่อฟื้นฟูระบบนิเวศทางทะเล วงเงิน 168.7 ล้านบาท ซึ่งเสนอมาตามกรอบแผนงานที่ 1 ว่าด้วยการลงทุนและกิจกรรมการพัฒนาที่สามารถพลิกฟื้นกิจกรรมทางเศรษฐกิจ
ส่วนแผนงานที่ 2 การฟื้นฟูเศรษฐกิจท้องถิ่นและชุมชน พบตัวอย่างเช่น จังหวัดสระแก้ว ยื่นขอก่อสร้างระบบประปาหมู่บ้านพร้อมเจาะบ่อบาดาลในหลายพื้นที่ของจังหวัด โดยยื่นมารวม 16 โครงการ เฉลี่ยโครงการละประมาณ 5 แสนบาท นอกจากนี้ยังมีโครงการขุดลอกคลอง ขุดลอกอ่างเก็บน้ำอีกหลายโครงการของจังหวัดสระแก้วยื่นเข้ามาในแผนงานส่วนนี้
ขณะที่แผนงานที่ 4 สร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ยกระดับโครงสร้างพื้นฐาน และสนับสนุนกระบวนการผลิต พบว่า องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นและจังหวัด สังกัดกระทรวงมหาดไทย เสนอโครงการก่อสร้างถนนมาหลายโครงการ
อย่างไรก็ตาม โครงการทั้งหมดที่เสนอมาจะต้องผ่านคณะกรรมการกลั่นกรองโครงการเงินกู้ 4 แสนล้านบาท ก่อนเสนอเข้าคณะรัฐมนตรี (ครม.)
ทศพร ศิริสัมพันธ์ เลขาธิการ สศช. ในฐานะประธานคณะกรรมการกลั่นกรองเงินกู้ กล่าวว่า จะเสนอโครงการที่ผ่านการกลั่นกรองแล้วลอตแรกให้ ครม. เห็นชอบได้ 7 กรกฎาคม โดยช่วงวันที่ 5-15 มิถุนายนนี้ คณะทำงานจะตรวจสอบรายละเอียดโครงการเบื้องต้น
วรวิทย์ สุขบุญ เลขาธิการคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กล่าวในเสวนาการตรวจสอบเงินกู้ 4 แสนล้านบาท-เงินสะสมท้องถิ่น ในการแก้ไขปัญหาโควิด-19 ว่า การดำเนินการในการใช้งบเงินกู้ 4 แสนล้านบาท โดย ป.ป.ช. ได้ให้สำนักงานในสังกัดศึกษาข้อมูลการทำงบประมาณ และเสนอ ครม. ไปแล้ว ในเรื่องการป้องกันการทุจริตเชิงนโยบาย ซึ่งจะมีการวิเคราะห์ความเสี่ยงการทุจริต รวมถึงการวิเคราะห์ขั้นตอนต่างๆ ของโครงการว่ามีความเสี่ยงเปิดช่องให้ทุจริตได้แค่ไหน
ขณะในช่วงที่มีการระบาดโรคโควิด-19 พบว่า มีการร้องเรียนจากท้องถิ่นเข้ามา 23 เรื่อง 10 ข้อหา โดยกระจายเรื่องร้องเรียนไปตามภูมิภาค พบว่าภาคเหนือ 3 เรื่อง ภาคกลาง 10 เรื่อง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 7 เรื่อง และภาคใต้ 3 เรื่อง โดยในจำนวนนี้มีทั้งเรื่องเล็กและเรื่องใหญ่ มีทั้งการทุจริตสิ่งของและตัวบุคคล ซึ่งพบว่ามีมูลและตั้งอนุกรรมการไต่สวนแล้ว 1 เรื่อง คือเรื่องการจัดซื้อชุดดูแลผู้สูงวัย หรือแคร์เซต ขององค์การบริหารส่วนจังหงัด (อบจ.) ลำพูน อย่างไรก็ตามใน 10 ข้อหาพบว่า รูปแบบการทุจริตไม่ได้แตกต่างไปจากเดิมคือ ทุจริตในกระบวนการจัดซื้อจัดจ้าง ซื้อของไม่มีคุณภาพ แพงเกินจริง มีเงินทอน และเรียกรับเงิน
นอกจากนี้ ป.ป.ช. เตรียมบูรณาการหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการตรวจสอบทุจริต โดยมีการเสนอให้จัดทำเว็บไซต์เฉพาะกิจขึ้นมาเพื่อตรวจสอบเป็นพิเศษในเรื่องเงินกู้ 4 แสนล้านบาท
พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า
