หลายคนอาจเคยเห็นข่าวหรือบทความต่างๆ เกี่ยวกับเรื่องรอยดำที่คอ ซึ่งตั้งข้อสงสัยกันว่ามันคือสัญญาณของโรคเบาหวานจริงหรือไม่?
สำหรับเรื่องนี้หมอจะมาไขข้อสงสัยของผู้อ่านที่สนใจเรื่องสุขภาพ โดยเฉพาะสัญญาณของโรคเบาหวาน และเรื่องของรอยดำที่คอว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกันจริงหรือไม่
สำหรับรอยดำที่คอนั้นเป็นอาการทางผิวหนังชนิดหนึ่งที่ผิวมีลักษณะสีคล้ำขึ้น มีลักษณะหนา อาจพบในบริเวณอื่นด้วยนอกจากบริเวณคอ เช่น รักแร้ ขาหนีบ และอาจมีกลิ่นเหม็นร่วมด้วย โดยสาเหตุของรอยดำที่คอในคนที่เป็นโรคเบาหวานนั้นเกิดขึ้นจากการที่ร่างกายมีระดับอินซูลินสูง หรือที่เรียกว่าภาวะดื้อต่ออินซูลิน (Insulin Resistance) โดยอินซูลินจะไปกระตุ้นให้เซลล์ผิวหนังมีการเจริญมากขึ้น และกระตุ้นการสร้างเม็ดสีเพิ่มขึ้น ผิวหนังจึงมีลักษณะเป็นสีคล้ำหนาและแข็งนั่นเอง
ทั้งนี้รอยดำที่คออาจเกิดจากสาเหตุอื่นนอกเหนือจากการเป็นโรคเบาหวานได้เช่นกัน เช่น อาจพบได้ในคนที่มีรูปร่างอ้วน ทำให้เกิดการเสียดสีของผิวหนังบริเวณนั้น และอาจเกิดจากการไม่ดูแลทำความสะอาดร่างกายจนเกิดเป็นขี้ไคลสะสม หรืออาจเกิดจากการแพ้เครื่องประดับต่างๆ ที่มีสารระคายเคือง เช่น นิกเกิล ในบางคนรอยดำอาจเกิดจากการได้รับยาบางชนิด เช่น ยาสเตียรอยด์ และยากลุ่มฮอร์โมนในคนที่มีภาวะภูมิแพ้เรื้อรัง รวมถึงคนที่เป็นโรคมะเร็งบางชนิด เช่น มะเร็งต่อมน้ำเหลือง มะเร็งกระเพาะอาหาร และมะเร็งตับด้วย
รอยดำที่คอจากเบาหวานสามารถป้องกันได้
รอยดำที่คอจากเบาหวานสามารถป้องกันได้ด้วยการควบคุมเบาหวาน และควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม เพื่อลดภาวะดื้ออินซูลินซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของผื่น หรือคอดำ จึงควรเริ่มดูแลตัวเองด้วยการควบคุมอาหาร ลดการบริโภคของหวาน แป้ง น้ำตาล และเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ควรจำกัดปริมาณแคลอรีที่ได้รับในแต่ละวันไม่ให้มากจนเกินไป การออกกำลังกายเป็นประจำอย่างน้อยสัปดาห์ละ 150-300 นาทีต่อสัปดาห์ก็ช่วยได้ และอย่าลืมพักผ่อนให้เพียงพอ เพราะการนอนดึกเป็นอีกหนึ่งปัจจัยเสี่ยงของภาวะดื้ออินซูลิน
นอกจากนี้ควรลดความเครียด เพราะฮอร์โมนคอร์ติซอลทำให้เพิ่มความเสี่ยงของภาวะดื้ออินซูลิน ปัจจุบันยังไม่มียาหรือการรักษาที่จำเพาะต่อภาวะคอดำในคนที่เป็นเบาหวาน แต่พบว่าหากลดน้ำหนักลงได้ ปัญหาเรื่องคอดำ รักแร้ดำ ข้อพับดำ ก็จะค่อยๆ ดีขึ้นได้ หากใครที่มีอาการผิดปกติ เช่น น้ำหนักตัวเกินเกณฑ์มาตรฐาน ปัสสาวะบ่อย หิวน้ำบ่อย อาจจะต้องนึกถึงภาวะเบาหวาน ควรเข้าตรวจคัดกรองโรคเบาหวานเพื่อจะได้ดูแลตนเองได้อย่างทันท่วงที
วิธีการดูแลรักษารอยดำที่คอที่เกิดขึ้นแล้วด้วยวิธีอื่นๆ
- เพิ่มความชุ่มชื้นให้ผิวหนัง โดยการใช้ครีมบำรุงผิวที่มีสารบำรุงให้ผิวหนังชุ่มชื้น
- หลีกเลี่ยงแสงแดด เนื่องจากแสงแดดมีรังสี UV ซึ่งทำลายผิว และทำให้สีผิวเข้มขึ้นได้
- เลี่ยงสิ่งที่แพ้ เช่น แพ้สร้อยคอที่สวมใส่ทำให้เกิดผื่น เกิดการอักเสบ แนะนำให้เลี่ยง
- ผลัดเซลล์ผิว ผิวบริเวณที่คอดำ ต้องทำให้ผิวบางลงด้วยการผลัดเซลล์ผิว สครับผิว
- ใช้เลเซอร์บางชนิดเพื่อช่วยในการลดเม็ดสี
- หาสาเหตุอื่นของรอยดำที่คอ เช่น โรคประจำตัวต่างๆ
รอยดำที่คอสามารถเป็นอาการที่นำมาซึ่งโรคต่างๆ หากดูแลตัวเองด้วยวิธีต่างๆ แล้วอาการยังไม่ดีขึ้น แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผิวหนังเพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้องต่อไป
