พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาสมัยสามัญทั่วไปครั้งแรก ที่สัปปายะสภาสถานด้วยพระองค์เอง ในวันที่ 3 กรกฎาคม 2566 เวลา 17.00 น.
ทั้งนี้ ภายหลังการเลือกตั้งทั่วไปแล้ว รัฐธรรมนูญทุกฉบับมีการบัญญัติไว้เป็นลายลักษณ์อักษรให้มีรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภา โดยรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 121 (1) ระบุว่า “ภายใน 15 วันนับแต่วันประกาศผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร อันเป็นการเลือกตั้งทั่วไป ให้มีการเรียกประชุมรัฐสภาเพื่อให้สมาชิกได้มาประชุมเป็นครั้งแรก”
และมาตรา 122 (1) และ (2) ระบุว่า “พระมหากษัตริย์ทรงเรียกประชุมรัฐสภา ทรงเปิดและทรงปิดประชุม พระมหากษัตริย์จะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงทำรัฐพิธีเปิดประชุมสมัยประชุมสามัญประจำปีครั้งแรกด้วยพระองค์เอง หรือจะโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระรัชทายาท ซึ่งทรงบรรลุนิติภาวะแล้ว หรือผู้ใดผู้หนึ่งเป็นผู้แทนพระองค์ มาทำรัฐพิธีก็ได้”
THE STANDARD ชวนผู้ติดตามย้อนประวัติของรัฐพิธีเปิดการประชุมสภาไทย ที่อยู่คู่ประชาธิปไตยไทยมาตั้งแต่ปี 2476 กว่า 90 ปีที่ผ่านมา
- รัฐพิธี คือพิธีที่รัฐบาลกราบบังคมทูลขอพระมหากรุณาธิคุณเพื่อทรงรับไว้เป็นงานรัฐพิธี มีหมายกำหนดการซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะเสด็จพระราชดำเนินมาทรงประกอบรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาสมัยสามัญทั่วไปครั้งแรกด้วยพระองค์เอง
- รัฐพิธีเปิดประชุมสภาเริ่มขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม 2476 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 7 หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง ปี 2475
- พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวพระราชทานพระราชกระแสรับสั่งให้เจ้าพระยามหิธร เสนาบดีกระทรวงมุรธาธร อัญเชิญไปอ่านเปิดการประชุม ความว่า
“วันนี้สภาผู้แทนราษฎรได้ประชุมเป็นครั้งแรก นับว่าเป็นการสำคัญอันหนึ่งในประวัติศาสตร์ของประเทศอันเป็นที่รักของเรา ข้าพเจ้าเชื่อว่าท่านทั้งหลายคงจะตั้งใจรักษาความอิสรภาพของไทยไว้ชั่วฟ้าและดิน ข้าพเจ้าขออำนวยพรแก่บรรดาผู้แทนราษฎรทั้งหลายให้บริบูรณ์ด้วยกำลังกาย กำลังปัญญา เพื่อจะได้ช่วยกันทำการให้สำเร็จตามความประสงค์ของเราและของท่าน ซึ่งมีจุดมุ่งหมายอันเดียวกันทุกประการเทอญ”
- ภายหลังการเลือกตั้งทั่วไปแล้ว จึงมีรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาเรื่อยมา และมีการบัญญัติไว้เป็นลายลักษณ์อักษรในรัฐธรรมนูญทุกฉบับอีกด้วย
- ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ทรงประกอบรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาด้วยพระองค์เอง 33 ครั้ง คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์เป็นผู้กระทำพิธีเปิดประชุม 6 ครั้ง และผู้แทนพระองค์ มีจำนวน 4 ครั้ง
- พิธีเปิดประชุมรัฐสภาครั้งล่าสุด พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเปิดประชุมรัฐสภาเมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2562 ณ ห้องประชุมวิเทศสโมสร กระทรวงการต่างประเทศ สำหรับพิธีเปิดประชุมรัฐสภาในครั้งนั้นถือเป็นครั้งแรกในรัชกาลปัจจุบัน
- การที่พระมหากษัตริย์เสด็จพระราชดำเนินมาประกอบพิธีเปิดประชุมสภานั้น คือ พระราชดำรัสที่ได้พระราชทานแก่สมาชิกรัฐสภา ที่ทุกคนจะต้องน้อมใส่เกล้าและยึดถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติหน้าที่ เพื่อประโยชน์สุขของประชาชนและประเทศชาติอย่างสูงสุด
- รัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาเป็นธรรมเนียมปฏิบัติที่สืบต่อกันมาแต่โบราณ ตั้งแต่ประเทศไทยมีการปกครองระบอบประชาธิปไตย
การแต่งกาย
- ราชองครักษ์: เครื่องแบบปกติขาว
- ข้าราชบริพารในพระองค์: เครื่องแบบปกติขาว
- ข้าราชการในพื้นที่: เครื่องแบบปกติขาว
อ้างอิง:
- Parliament Museum – พิพิธภัณฑ์รัฐสภา