ไม่กี่วันที่ผ่านมา เกิดข่าวใหญ่ขึ้นในราชวงศ์อังกฤษอีกครั้ง เมื่อเจ้าชายแฮร์รีและเมแกน ดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์ ได้ออกแถลงการณ์ว่า พวกเขาจะขอลดบทบาทการเป็นพระราชวงศ์ระดับสูง (Step Back As Royal Seniors) และตัดสินใจที่จะทำงานเพื่อความเป็นอิสระทางการเงิน (Financially Independent) ซึ่งเรื่องนี้เป็นเรื่องที่ไม่ปกติธรรมดาสำหรับสถาบันกษัตริย์อังกฤษ
ชีวิตสมรสของเจ้าชายแฮร์รีและเมแกน
ย้อนเวลากลับไปเมื่อ 2 ปีก่อน พิธีสมรสระหว่างเจ้าชายแห่งราชวงศ์วินด์เซอร์ของอังกฤษ กับนักแสดงสาวชาวอเมริกัน เป็นข่าวใหญ่ระดับโลกที่ผู้คนจำนวนมากให้ความสนใจ และหลายคนก็คอยติดตามชีวิตของหญิงสาวชาวอเมริกันที่ได้เข้าเป็นส่วนหนึ่งของสถาบันที่ได้รับการกล่าวขานว่า ยึดมั่นในธรรมเนียมประเพณีและมีกฎเกณฑ์ที่เคร่งครัดเข้มงวด
อย่างไรก็ตาม ความชื่นมื่นและความสุขจากพิธีสมรสอันยิ่งใหญ่ก็ค่อยๆ เลือนหายไป เมื่อการปฏิบัติตนของทั้งดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์ถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่า ไม่ได้เป็นไปตามธรรมเนียมที่เคยเป็นมา และกรณีที่ดยุกและดัสเชสตกเป็นเป้าหมายสำคัญคือ การใช้จ่ายเงินอย่างฟุ่มเฟือยในการบูรณะพระตำหนัก Frogmore Cottage ที่ใช้เงินจากภาษีของประชาชนเป็นจำนวนสูงถึง 2.5 ล้านปอนด์ รวมถึงการใช้เครื่องบินส่วนตัวในการเดินทาง ทำให้ดยุกและดัสเชสยิ่งถูกวิจารณ์จากสื่อมวลชนอังกฤษอย่างหนัก
ดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์ให้สัมภาษณ์เมื่อปลายปีที่ผ่านมาว่า เธอต้องประสบกับช่วงเวลาที่ยากลำบากในการใช้ชีวิต ภายใต้การตรวจสอบและติดตามอย่างใกล้ชิดตลอดเวลาของสื่อมวลชนอังกฤษ ในบางครั้งการทำหน้าที่ของสื่อมวลชนก็ล่วงล้ำความเป็นส่วนตัวของดยุกและดัสเชส ทุกความเคลื่อนไหวหรือทุกคำพูดของทั้งสองก็จะถูกวิจารณ์หรือโจมตีอยู่เรื่อยไป ซึ่งเจ้าชายแฮร์รีเคยรับสั่งว่า ทรงรู้สึกเป็นกังวลกับแรงกดดันที่เกิดขึ้นกับพระชายา เพราะเป็นสิ่งที่เจ้าหญิงไดอานา พระมารดา เคยเผชิญเมื่อ 20 ปีก่อน และทรงตั้งใจที่จะปกป้องครอบครัวของพระองค์จากเรื่องดังกล่าว
นอกจากนั้นแล้ว เจ้าชายแฮร์รียังทรงรู้สึกว่า ทรงถูกสื่อมวลชนอังกฤษคุกคามความเป็นส่วนตัว โดยทรงพยายามหลีกหนีจากการต้องอยู่ท่ามกลางการจับจ้องอยู่ตลอดเวลา และการได้รับใช้ชาติในกองทัพตลอด 10 ปีนั้น เป็นช่วงเวลาที่ทรงรู้สึกว่าปลอดภัยอย่างยิ่ง ยิ่งกว่านั้นยังเคยตรัสว่า อยากจะออกจากการเป็นพระราชวงศ์และใช้ชีวิตที่เงียบสงบ แต่การตัดสินใจดังกล่าวก็ได้รับการทัดทานจากสมเด็จพระราชินีนาถ ให้เจ้าชายทรงอยู่ในพระราชวงศ์และช่วยปฏิบัติหน้าที่ต่อไป
ความสัมพันธ์ระหว่างพระราชวงศ์กับครอบครัวซัสเซ็กซ์
นอกจากนั้นดูเหมือนว่า ครอบครัวซัสเซ็กซ์จะยังมีปัญหาความไม่กลมเกลียวกับพระราชวงศ์อังกฤษ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับเจ้าชายวิลเลียม ดยุกแห่งเคมบริดจ์ พระเชษฐาและ แคเธอรีน มิดเดิลตัน ดัสเชสแห่งเคมบริดจ์ จากกรณีการแยกสำนักงานส่วนพระองค์ออกจากกัน และแยกมูลนิธิเพื่อการกุศลที่เคยทรงดำเนินการร่วมกันด้วย ซึ่งจะเห็นถึงความสัมพันธ์ที่สั่นคลอนระหว่างเจ้าชายทั้งสอง จากการให้สัมภาษณ์ของเจ้าชายแฮร์รีที่ว่า “ความสัมพันธ์ระหว่างพระองค์กับพระเชษฐานั้นมีทั้งวันที่ดีและร้าย และแม้ว่าจะเกิดความแตกต่างบางอย่างระหว่างกัน แต่เราก็ยังคงเป็นพี่น้องกัน”
ความแปลกแยกและแตกต่างระหว่างพระราชวงศ์อังกฤษกับครอบครัวซัสเซ็กซ์มีความชัดเจนขึ้นในช่วงเทศกาลคริสต์มาสที่ผ่านมา เมื่อเจ้าชายและเมแกนเลือกที่จะเดินทางไปประทับที่แคนาดา แทนที่จะประทับอยู่เฉลิมฉลองเทศกาลดังกล่าวกับพระราชวงศ์ที่อังกฤษตามธรรมเนียมที่ถือปฏิบัติมาอย่างยาวนาน เรื่องที่เกิดขึ้นนี้จึงยิ่งฉายภาพการแยกตัวของครอบครัวซัสเซ็กซ์ออกจากราชวงศ์อังกฤษ
นอกจากนั้นในพระราชดำรัสวันคริสต์มาสของสมเด็จพระราชินีนาถยังมีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า ไม่มีภาพของครอบครัวซัสเซ็กซ์บนโต๊ะทรงพระอักษร และภาพที่สำนักพระราชวังเผยแพร่ในช่วงปีใหม่ ก็ดูจะเป็นการเน้นบทบาทของรัชทายาท 3 ลำดับแรก คือ เจ้าชายชาร์ลส์, เจ้าชายวิลเลียม และเจ้าชายจอร์จ ซึ่งมีการตีความว่า เป็นการลดบทบาทของครอบครัวซัสเซ็กซ์ลง
เมื่อการลดบทบาทเป็นทางเลือกใหม่
สุดท้ายแล้ว หลังกลับจากแคนาดาในวันที่ 8 มกราคม 2020 เจ้าชายและเมแกนก็ได้ประกาศผ่านโซเชียลมีเดียส่วนพระองค์ ถึงการตัดสินใจลดบทบาทดังกล่าว ซึ่งทั้งสองระบุว่า เป็นสิ่งที่ได้คิดทบทวนและปรึกษากันมาระยะหนึ่งแล้ว และได้ตัดสินใจที่จะทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลง โดยลดบทบาทการเป็นพระราชวงศ์ชั้นสูง และไม่รับเงินบางส่วนจากกองทุนที่รัฐบาลให้การสนับสนุน
การมีสถานะเป็นพระราชวงศ์ของอังกฤษนั้น นอกจากจะได้รับการถวายพระเกียรติในฐานะบุคคลสำคัญของประเทศแล้ว พระราชวงศ์ยังจะได้รับการตอบแทนการปฏิบัติกรณียกิจเพื่อประเทศชาติและประชาชน ด้วยการที่รัฐบาลจะถวายเงินเพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในแต่ละปี แต่การได้รับเงินดังกล่าวนั้นก็ต้องแลกกับการที่พระราชวงศ์นั้นจะไม่สามารถมีรายได้จากทางอื่นได้ เพื่อให้การปฏิบัติหน้าที่นั้นเป็นไปได้อย่างเต็มรูปแบบ
ปัจจุบัน ดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์มีรายได้จากการถวายเงินของรัฐบาล ในรูปของกองทุนที่เรียกว่า ‘The Sovereign Grant’ ซึ่งมีที่มาจากภาษีของประชาชน จำนวนร้อยละ 5 ส่วนอีกร้อยละ 95 เป็นรายได้จากเจ้าชายชาร์ลส์ พระราชบิดา ซึ่งทรงมีพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ในฐานะที่ทรงเป็นเจ้าชายแห่งเวลส์และดยุกแห่งคอร์นวอลล์ ทำให้ทรงได้รับมรดกที่เรียกว่า ดัชชีแห่งคอร์นวอลล์ (Duchy of Cornwall) ซึ่งเป็นสิทธิ์ในที่ดินจำนวนมาก รวมถึงยังมีสิทธิ์ในเงินลงทุนและโครงการลงทุนอีกหลายแห่ง อันเป็นทรัพย์สินที่มีมูลค่ามหาศาล
จากการประกาศลดบทบาทดังกล่าว ดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์ตั้งใจที่จะไม่รับเงินจาก The Sovereign Grant อีกต่อไป ซึ่งหมายถึงการเลือกที่จะใช้ชีวิตได้อย่างอิสระมากขึ้น เพราะการไม่รับเงินจากกองทุนดังกล่าว จะช่วยทำให้ทั้งสองมีอิสระทางการเงิน โดยสามารถมีรายรับจากการประกอบอาชีพและการดำเนินการส่วนพระองค์ รวมถึงจะเป็นการลดบทบาทการทำหน้าที่ต่อสาธารณชนลง ซึ่งจะช่วยให้สามารถบริหารเวลาและการใช้ชีวิตระหว่างอังกฤษและอเมริกาเหนือ เพื่อดูแลพระโอรสได้ดีและเหมาะสมยิ่งขึ้น
อย่างไรก็ตาม แม้จะไม่รับเงินจาก The Sovereign Grant แต่ก็มีรายงานว่า เจ้าชายแฮร์รีก็ทรงมีทรัพย์สินส่วนพระองค์อีกมากมาย ไม่ว่าจะเป็นพระราชมรดกจากสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ (The Queen’s Mother) และจากเจ้าหญิงไดอานา พระมารดา ส่วนเมแกนนั้น ก่อนที่จะสมรส เธอก็มีรายได้จากการแสดงภาพยนตร์และการมีโซเชียลมีเดียส่วนตัวที่ทำรายได้จำนวนมาก
ดยุกและดัสเชสตั้งใจไว้ว่า การมีสถานะใหม่นี้จะช่วยให้พวกเขายังคงสามารถทำงานเพื่อสนองพระราชกรณียกิจของสมเด็จพระราชินีนาถ และมีอิสระทางการเงินของตนเอง โดยพวกเขามีแผนการที่จะจัดตั้งกองทุนส่วนตัว เพื่อรองรับการปฏิบัติภารกิจ และในช่วงปลายปีที่ผ่านมา ได้มีการจดทะเบียนเครื่องหมาย ‘Sussex Royal’ ซึ่งคาดว่าจะได้ใช้ในผลิตภัณฑ์ รวมถึงกิจการที่เกี่ยวเนื่องกับดยุกและดัสเชส
นอกเหนือจากความไม่ชัดเจนเกี่ยวกับแผนการในอนาคตของดยุกและดัสเชสว่าจะประกอบอาชีพใดแล้ว อีกเรื่องที่ยังไม่มีประกาศอย่างเป็นทางการเกี่ยวกับสถานที่ในอเมริกาเหนือที่ทั้งสองจะเลือกอยู่อาศัย แต่มีการคาดการณ์ว่าน่าจะเป็นประเทศแคนาดา ซึ่งดัสเชสเคยพักอาศัยอยู่ก่อนจะสมรส
อย่างไรก็ตาม การประกาศดังกล่าวเป็นแค่เพียงการขอลดบทบาทในพระราชวงศ์ลงเท่านั้น หาได้เป็นการสละฐานันดรศักดิ์แต่อย่างใด โดยเจ้าชายแฮร์รีก็ยังคงดำรงพระอิสริยยศเป็นพระราชวงศ์พระองค์หนึ่ง และมีสถานะเป็นรัชทายาทอันดับที่ 6 ของราชบัลลังก์อังกฤษต่อไป รวมถึงทั้งคู่ยังคงมีตำแหน่งเป็นดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์
อนาคตของเจ้าชายแฮร์รีและเมแกน
ทันทีที่ดยุกและดัสเชสแถลงเรื่องดังกล่าว สื่อมวลชนสายราชสำนักได้รายงานว่า การประกาศซึ่งไม่ได้เป็นไปตามแบบแผนประเพณีนั้น ได้สร้างความตื่นตกใจแก่บรรดาพระราชวงศ์อังกฤษ ซึ่งไม่ได้รับการปรึกษาหารือหรือการแจ้งให้ทราบก่อนแต่อย่างใด และในสื่อบางกระแสถึงขั้นมีข่าวว่า การประกาศของดยุกและดัสเชสได้สร้างความผิดหวังให้แก่สมเด็จพระราชินีนาถ รวมถึงเกิดความไม่พอใจในหมู่พระราชวงศ์ด้วย
จากนั้นสำนักพระราชวังอังกฤษได้ออกแถลงการณ์ต่อกรณีดังกล่าวว่า ทางสถาบันเข้าใจถึงความประสงค์ในการมีแนวทางที่แตกต่างของดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์ แต่เรื่องดังกล่าวก็มีความซับซ้อนและละเอียดอ่อนอย่างยิ่ง ซึ่งจะต้องใช้ระยะเวลาในการดำเนินการ และขณะนี้การหารือกับดยุกและดัสเชสแห่งซัสเซ็กซ์ก็กำลังอยู่ในช่วงเริ่มต้นเท่านั้น โดยสมเด็จพระราชินีนาถ เจ้าชายชาร์ลส์ และเจ้าชายวิลเลียม จะได้ทรงปรึกษาหารือกันร่วมกับสำนักพระราชวัง เพื่อหาทางออกในเรื่องนี้ และมีรายงานว่า ขณะนี้ทั้งดยุกและดัสเชสได้เดินทางกลับไปที่แคนาดาแล้ว
อย่างไรก็ตาม มีการตั้งข้อสังเกตว่า การที่ทั้งสองยังคงดำรงตนอยู่ในสถานะพระราชวงศ์ จะทรงเลือกใช้ชีวิตอย่างมีอิสระหรือเป็นคนปกติธรรมดาได้อย่างไร แม้จะทรงไม่รับเงินที่รัฐบาลถวาย แต่ในการเดินทาง ตลอดจนการใช้ชีวิตปกติ ก็ยังต้องมีค่าใช้จ่ายที่รัฐต้องเป็นผู้รับภาระ โดยเฉพาะค่าใช้จ่ายในการรักษาความปลอดภัย ในฐานะที่ทรงเป็นบุคคลสำคัญ รวมถึงการเลือกประทับที่พระตำหนัก Frogmore Cottage ซึ่งได้รับการบูรณะจากเงินภาษีของประชาชน
อาจกล่าวได้ว่า ยังคงต้องติดตามต่อไปว่า ความเคลื่อนไหวของครอบครัวซัสเซ็กซ์ที่ได้รับการขนานนามจากสื่อมวลชนว่า ‘Megxit’ (ล้อจากคำว่า Meghan และ Exit แปลว่า การออกจากราชวงศ์ของเมแกน) จะเป็นอย่างไรในอนาคต สถาบันกษัตริย์อังกฤษจะมีการดำเนินการต่อไปอย่างไรในกรณีที่เกิดขึ้น และเจ้าชายแฮร์รีกับเมแกน ซึ่งยังคงมีสถานะเป็นพระราชวงศ์จะทรงสามารถใช้ชีวิตอย่างเป็นอิสระ และเป็นส่วนตัวภายหลังจากการลดบทบาทจากพระราชวงศ์ระดับสูงได้อย่างที่ตั้งใจไว้หรือไม่
พิสูจน์อักษร: ภาวิกา ขันติศรีสกุล
อ้างอิง:
- www.bbc.com/news/uk-51055074
- www.bbc.com/news/uk-51049960
- www.bbc.com/news/uk-19349769
- edition.cnn.com/2020/01/09/europe/harry-meghan-finances-gbr-scli-intl/index.html
- edition.cnn.com/2020/01/09/business/harry-meghan-trademark-sussex-royal-gbr-intl-scli/index.html
- time.com/5761547/prince-harry-meghan-markle-step-back-senior-royals/
- www.washingtonpost.com/world/2020/01/09/queen-sad-charles-furious-britains-media-reacts-megxit/
- www.bbc.com/news/uk-politics-51056981?intlink_from_url=https://www.bbc.com/news/topics/cjnwl8q4xxlt/prince-harry-duke-of-sussex&link_location=live-reporting-correspondent
- www.express.co.uk/news/royal/1152135/meghan-markle-news-duchess-sussex-prince-harry-archie-harrison-privacy-spt