ลักกันวันตาย เจเนอเรชั่นฝันสลาย

*บทความนี้มีการเปิดเผยเนื้อหา*

เข้มข้น ดุเดือด นองเลือด และเจ็บปวด น่าจะเป็นนิยามของ ลักกันวันตาย ภาพยนตร์เรื่องใหม่ของ Netflix ผลงานของผู้กำกับนิธิวัฒน์ ธราธร ที่เปลี่ยนแนวจากงานอบอุ่นหัวใจอย่าง Analog Squad ทีมรักนักหลอก มาสู่ภาพยนตร์ดราม่าอาชญากรรมดาร์กๆ ซึ่งไม่ได้มีแค่ฉากแอ็กชันมัน ๆ หรือแผนการลักเงินจากคนตาย แต่ใส่ปัญหาซับซ้อนของชนชั้นกลางวัยกลางคนที่เหมือนติดอยู่ตรงกลางของทุกสิ่งบนโลกใบนี้

ลักกันวันตายว่าด้วยเรื่องราวของโต (เคน-ธีรเดช วงศ์พัวพัน) พนักงานธนาคารรุ่นใหญ่ที่กำลังดิ้นรนเพื่อชีวิตที่ดีกว่า แต่หน้าที่การงานกลับหยุดลงที่ตำแหน่งรองผู้จัดการ ถูกคนรุ่นใหม่แซงหน้าและมีทีท่าว่าจะถูกกำจัดจากองค์กรในเร็ววัน

เขาตัดสินใจร่วมมือกับ เพชร (ริว-วชิรวิชญ์ วัฒนภักดีไพศาล) เพื่อนร่วมงานรุ่นน้อง เพื่อแอบยักยอกเงิน 30 ล้านบาท จากบัญชีธนาคารของป้าจิต (ยู่ยี่-อลิสา อินทุสมิต) ที่ไม่เคลื่อนไหวเพราะเสียชีวิตไปกว่า 3 ปีโดยไม่มีทายาท แต่จู่ ๆ เข็ม (เอินเอิน-ฟาติมา เดชะวลีกุล) ลูกสาวของป้าจิตก็ปรากฏตัวพร้อมกับวอดก้า (ฮิวโก้-จุลจักร จักรพงษ์) ชายผู้ลึกลับ

สิ่งที่เริ่มต้นจากแผนเล็ก ๆ เพื่อความอยู่รอด กลับกลายเป็นหายนะเกินคาดคิด นำพาพวกเขาเข้าสู่โลกอาชญากรรม ถูกแก๊งมาเฟียตามล่าและอยู่ท่ามกลางสถานการณ์ท้าทายศีลธรรมที่อันตรายถึงชีวิต

ว่ากันตามตรงลักกันวันตายทำให้นึกถึงภาพยนตร์หลายๆ เรื่องที่แม้ว่าโทนเรื่องจะต่างกันแต่แกนหลักคล้ายกันคือเรื่องราวของคนธรรมดาที่ทำเรื่องผิดพลาดจนบานปลายกลายเป็นหายนะอย่าง Fargo (1996) และ A Simple Plan (1998) แต่สิ่งที่สัมผัสได้คือการสอดแทรกปัญหาน้อยใหญ่ในสังคมไทยอย่างลงตัว ตั้งแต่การตายอย่างโดดเดี่ยวของป้าจิตที่คงจะได้เห็นกันบ่อยขึ้นในสังคมผู้สูงอายุ หรือตัวเลขจำนวนเงินกว่า 10,000 ล้านบาทของบัญชีที่ไม่เคลื่อนไหวก็เป็นตัวเลขจริงๆ ในระบบการเงินของไทย ซึ่งในจำนวนนี้ก็น่าจะมีไม่น้อยที่มีชีวิตแบบป้าจิต รวมถึงเรื่องอัตราเกิดน้อย (กรณีของสโนว์ลูกสาวของโต) และส่วนใหญ่มักจะไปเกิดกับคนที่ไม่พร้อม (กรณีของเข็มลูกป้าจิต)

ขณะที่แกนหลักชัดเจนคือชีวิตของชนชั้นกลางวัยกลางคน ซึ่งก็คือเหล่าเจนเอ็กซ์ตอนปลายวายตอนต้นที่เติบโตในยุคเปลี่ยนผ่านจากอะนาลอกสู่ดิจิทัล และต้องหมุนไปในโลกที่เปลี่ยนเร็วจนทักษะที่เคยมีแทบจะใช้ไม่ได้ในยุคปัจจุบัน ซึ่งเราก็ได้เห็นในบทสนทนาระหว่างเพชรและโตเรื่องทำงานไม่เป็น หรือการใช้เอไอเข้ามาประเมินการทำงานจนแทบมองข้ามความเป็นมนุษย์ในกรณีของพี่เชน (วุฒิ-คมสัน อินทุสมิต) และยิ่งตอกย้ำความเป็นผู้แพ้แม้ช่วงวัยควรจะกลายเป็นฮีโร่ของใครสักคนเมื่อถูกเด็กรุ่นลูกหลอกเอาง่าย ๆ แถมรัวกระสุนเฉียดกบาลแบบไม่ยั้ง

ความเป็นคนรุ่นกลางเก่ากลางใหม่ยังฝังค่านิยมเดิมๆ ไว้ในหัวของโตที่อยากจะรับบทบาทความเป็นชาย เป็นหัวหน้าครอบครัวที่ดี มีชีวิตเหมือนฝันมีบ้านเหมือนหลุดมาจากบ้านตัวอย่างในโฆษณา ขับรถยุโรป และส่งลูกเข้าโรงเรียนนานาชาติจนดูเหมือนใช้เงินเกินตัว แต่เมื่อมองไปที่รายละเอียดเล็ก ๆ บนรูปที่ผนังบ้าน ภรรยาอย่างจ๋า (น้ำฝน-กุลณัฐ กุลปรียาวัฒน์) เคยเป็นวิศวกรเครื่องบินน่าจะเคยหาเงินเข้าบ้านได้มากกว่าจนแทบไม่ยี่หระกับการพูดถึงเงิน 15 ล้านบาท หรือแม้แต่ยื่นข้อเสนอว่าจะกลับไปทำงานแทนสามี ซึ่งโตก็น่าจะเพิ่งได้ทำหน้าที่หัวหน้าครอบครัวเมื่อสโนว์เกิด และเห็นภาพหิมะโปรยปรายเป็นครั้งแรก จากนั้นก็เกิดขึ้นซ้ำไปซ้ำมาเหมือนเป็นความฝัน ความหวังให้เขามีชีวิตอยู่

คงง่ายกว่าถ้าโตจะใช้ชีวิตสมถะ ส่งลูกเรียนโรงเรียนรัฐบาลแต่นั่นอาจจะเป็นคำตอบของคนที่ไม่มีลูก เพราะสภาพสังคมปัจจุบัน การแข่งขันเริ่มต้นตั้งแต่เด็กคนหนึ่งลืมตาดูโลก ก็ไม่แปลกที่พ่อแม่อยากให้ลูกมีชีวิตที่ดีกว่าตัวเอง อย่างเช่นในประโยคหนึ่งที่จ๋าพูดไว้ “โตอยากให้ลูกไม่ได้ภาษาเหมือนโตหรือไง” น่าจะบอกถึงผลลัพธ์บางอย่างที่คนเป็นพ่อแม่เคยประสบมา ถ้ามีลูกแล้วมีอนาคตที่ดีให้เขาไม่ได้ก็ไม่มีเสียดีกว่า ส่วนนี้คือคำตอบของปัญหาเกิดน้อยในสังคมไทยได้เหมือนกัน

การปูพื้นฐานตัวละครในช่วงแรกทำให้เข้าใจการกระทำของตัวละครในช่วงหลัง สังเกตได้จากพัฒนาการของตัวละครเพชรกับโตที่สวนทางกัน เพราะเดิมพันไม่เท่ากันโดยฝ่ายหลังมีความดุเดือด และกล้าทำเรื่องท้าทายศีลธรรมมากกว่า เอาเข้าจริงโตถูกบีบบังคับด้วยความฝันและสภาพสังคมก่อนจะถูกแก๊งมาเฟียไล่ล่าเสียอีก

นอกจากพาร์ตดราม่าที่ผู้กำกับจัดหนักจัดเต็มในพาร์ตของหนังระทึกขวัญและการเอาชีวิตรอดในช่วงหลังก็ทำออกมาได้ดี ทั้งปริมาณเลือด ฉากแอ็กชันและการฆ่าแบบโหด ๆ ส่วนที่จะไม่พูดถึงคงไม่ได้คือการสร้างตัวละครวอดก้า นักฆ่าผู้ไม่มีที่มาที่ไป ฆ่าแบบไม่สนหินสนแดด เหมือนตั้งใจสร้างสไตล์ใหม่ ๆ ให้กับภาพยนตร์ไทย แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้ว่าทำให้เรานึกถึงตัวละคร Anton Chigurh ของ ฮาเวียร์ บาเด็มจาก No Country For Old Man เหมือนกัน

สรุปแล้วลักกันวันตายเป็นภาพยนตร์ดราม่า-อาชญากรรมไทยที่กล้าพาผู้ชมดำดิ่งสู่ด้านมืดของมนุษย์ได้อย่างลึกซึ้งและชวนให้ขบคิดถึงราคาที่ต้องจ่ายเพื่อไล่ตามความฝันในโลกที่โหดร้าย ตามแบบฉบับของหนังอาชญากรรมที่วิพากษ์สังคมอย่างจริงจัง ซึ่งถือเป็นลายเซ็นใหม่ของผู้กำกับนิธิวัฒน์ ธราธรที่ยังไม่ทิ้งเรื่องราวความสัมพันธ์เพียงแต่มันหม่นเศร้า และนองเลือดเท่านั้นเอง

ลักกันวันตาย ฉายแล้ววันนี้ทาง Netflix