เมื่อเร็วๆ นี้ มหาวิทยาลัยมหิดล โดยคณะเวชศาสตร์เขตร้อน และคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ได้ร่วมกับสถาบันวิจัยในไทยและต่างประเทศ ถอดรหัสทางจีโนมมาศึกษาพันธุกรรมการแพร่กระจายตัวของเชื้อไวรัส โควิด-19 ในนามกลุ่ม COVID-19 Network Investigations Alliance หรือทีมสืบสวนจีโนม CONI
โดยมีหลักวิธีการทำงานคือ การแยกและเพิ่มปริมาณสายจีโนมของไวรัสออกมาเป็นชิ้นเล็กๆ และนำมาถอดรหัสแยกกัน แล้วใช้ Supercomputer มาประกอบกันเป็นจีโนม และหาความสัมพันธ์ของไวรัสในไทยกับสายพันธุ์ต่างๆ จากทั่วโลก รวมทั้งใช้สืบต้นตอการแพร่กระจายเชื้อเมื่อได้รับการติดต่อมา
ก่อนหน้านี้ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธนรรถ ชูขจร จากคณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล นักวิจัยในทีมสืบสวนจีโนม CONI ได้แสดงข้อคิดเห็นในวารสารชั้นนำของโลก Proceedings of the National Academy of Sciences หรือ PNAS ว่า วงการแพทย์ควรระมัดระวังการใช้วิธีแบ่งเชื้อโควิด-19 แบบ A-B-C ที่มักได้รับการกล่าวถึงในสื่อต่างๆ และเน้นถึงความสำคัญของการใช้วิธีมาตรฐานที่ได้รับการยอมรับจากทั่วโลกมาติดตามการแพร่กระจายของไวรัส
นอกจากนี้ ศาสตราจารย์ ดร.วสันต์ จันทราทิตย์ จากคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี ร่วมกับ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธนรรถ ชูขจร รายงานการค้นพบเชื้อไวรัสโควิด-19 สายตระกูลไทย ชื่อ A/Thai-1 ในฐานข้อมูล medRxiv ซึ่งเชื้อนี้น่าจะมีวิวัฒนาการเปลี่ยนแปลงในไทยตั้งแต่ช่วงประมาณเดือนมกราคม 2563 และค่อยๆ ปรับตัวแพร่กระจายในไทย
โดยเชื้อสายตระกูลนี้มีการเปลี่ยนแปลงโปรตีน Spike ที่ใช้ก่อโรคและมีเชื้อไวรัสที่สูญเสียโปรตีน ORF7a ที่น่าจะมีหน้าที่ใช้ต่อสู้กับระบบป้องกันไวรัสของมนุษย์ โดยทางทีมสืบสวนจีโนม CONI เน้นว่าข้อมูลสายตระกูลจีโนมไวรัสในปัจจุบันมีเพื่อการสืบสวนโรคเท่านั้น ความแตกต่างในการก่อโรคของเชื้อสายตระกูลต่างๆ ต้องมาจากข้อมูลการทดลองในห้องปฏิบัติการเป็นหลัก
อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบันทีมสืบสวนจีโนม CONI ได้ใช้เทคโนโลยีการถอดรหัสพันธุกรรมระดับจีโนมของเชื้อไวรัสโควิด-19 มากกว่า 100 ตัวอย่าง โดยพัฒนาวิธีถอดรหัสไวรัสจากผู้ป่วยที่ใช้เวลาเพียง 4 วัน และทำงานแบบไม่คิดค่าใช้จ่าย โดยมีทีมมาวิเคราะห์ผลแบบ Big Data ด้วยระบบ Supercomputer ที่ได้รับการสนับสนุนจากศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) มาสืบสวนโรค ทำให้ได้ทราบที่มาของไวรัส และรู้ว่าควรติดตามกำจัดอย่างไร โดยตั้งเป้าหมายคือส่งเสริมการใช้ข้อมูลจีโนมมากำจัดโรคโควิด-19
ล่าสุดทีมสืบสวนจีโนม CONI ได้จัดทำวีดิทัศน์เพื่อให้ข้อมูลกับบุคลากรทางการแพทย์และประชาชนเกี่ยวกับเรื่องการระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19 โดยเน้นไปที่การนำข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่ทางทีมค้นพบมาอธิบาย เพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง และลดความตื่นตระหนกจากการตีความผลที่ไม่ถูกต้อง ด้วยการสื่อสารที่ทำอย่างต่อเนื่อง (ติดตามชมวีดิทัศน์ได้ที่ https://coni.team/public/conistory)
“วิกฤตโควิด-19 คงจะอยู่กับเราไปอีกสักระยะ งานที่ออกมาเป็นผลของความร่วมมือระหว่างบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุข นักวิจัย และเจ้าหน้าที่ฝ่ายสนับสนุนด้านการสื่อสารกับประชาชน โดยเรายังคงต้องผลักดันและประคองความร่วมมือระหว่างหน่วยงานไว้ เพราะไม่มีทางเลยที่เราจะสู้กับโควิด-19 โดยไม่ร่วมมือกัน” ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ธนรรถ กล่าว
ทั้งนี้สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาข้อมูลเพิ่มเติม สามารถติดตามรายละเอียดความคืบหน้าของทีมสืบสวนจีโนม CONI ได้จาก https://coni.team/
พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า
ห้ามพลาด! ฟอรัมที่เจาะลึก New Normal ที่ใหญ่ที่สุดในเมืองไทย จากวิทยากรระดับประเทศ 40 คน ซื้อบัตรงาน THE STANDARD ECONOMIC FORUM ที่ https://www.eventpop.me/e/8705-economic-forum
