การปลดล็อกกัญชาให้เป็น ‘กัญชาเสรี’ ในประเทศไทย กลายเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญที่ถูกจับตามองทั้งในด้านสาธารณสุข เศรษฐกิจ และสังคม ด้วยเป้าหมายที่ตั้งไว้สวยหรูว่าจะนำพาพืชชนิดนี้มาใช้ในทางการแพทย์ วิจัย และเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจระดับชาติ
แต่เมื่อเดินหน้าสู่ความเป็นจริง นโยบายนี้กลับถูกตั้งคำถามมากมาย ทั้งเรื่องความพร้อมของระบบการควบคุม ช่องโหว่ทางกฎหมาย ไปจนถึงเจตนารมณ์ที่แท้จริงของผู้ผลักดัน เพราะแทนที่จะเป็นโอกาส กลับกลายเป็นความเสี่ยงที่กระทบต่อผู้คนจำนวนไม่น้อย ทั้งในระดับชุมชน ครอบครัว และเยาวชนในสังคม
อย่างไรก็ตามในวันที่กัญชาถูกดึงกลับเข้าสู่บัญชียาเสพติด กลุ่มผู้สนับสนุนกัญชา ได้แสดงความไม่พอใจต่อประกาศของรัฐบาล โดยมองว่า ‘กัญชา’ ถูกใช้เป็นเพียงเครื่องมือทางการเมือง มากกว่าการส่งเสริมพืชเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน บางฝ่ายตั้งข้อสังเกตว่าการควบคุมที่เข้มงวดขึ้น อาจนำไปสู่การผูกขาดของธุรกิจขนาดใหญ่ของกลุ่มนายทุน และทำให้ผู้ประกอบการรายย่อยเสียเปรียบในเชิงโครงสร้าง
อนาคตของกัญชา คำถามสำคัญจึงไม่ใช่แค่ควรเสรีหรือไม่ แต่คือ รัฐบาลมีความสามารถและตั้งใจจริงหรือไม่ ที่จะทำให้กัญชาเป็นประโยชน์ต่อประชาชน ไม่ใช่เพียงการประกาศปลดล็อคหรือการควบคุมเพียงเป็นเครื่องทางการเมือง
ภาพประกอบ: กันยกร กาญจนวิไล
