วันนี้ (30 กันยายน) สมาคมวิศวกรรมโครงสร้างแห่งประเทศไทย (TSEA) นำโดย ศ.ดร.อมร พิมานมาศ นายกสมาคมฯ พร้อมด้วย ชูเลิศ จิตเจือจุน นายกสมาคมฯ และ วัฒนพงศ์ หิรัญมาลย์ เลขาธิการสมาคมฯ ได้ร่วมกันแถลงข้อมูลเชิงวิชาการเกี่ยวกับสาเหตุที่อาจทำให้เกิดเหตุการณ์ถนนสามเสนทรุดตัวเป็นหลุมขนาดใหญ่หน้าวชิรพยาบาล เมื่อวันที่ 24 กันยายนที่ผ่านมา
ศ.ดร.อมร เปิดเผยว่า จากการลงพื้นที่และศึกษาข้อมูลทางวิชาการ สมาคมฯ สันนิษฐานว่าการเกิดหลุมยุบซึ่งถือเป็นหลุมที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย มีปัจจัยประกอบ 3 ส่วนหลัก ได้แก่ 1. ชั้นดินอ่อน 2. น้ำในดิน และ 3. การก่อสร้างใต้ดิน เนื่องจากพื้นที่ดังกล่าวมีอุโมงค์รถไฟฟ้า 2 อุโมงค์วางซ้อนกัน
ศ.ดร.อมร ได้เสนอ 3 รูปแบบ ของกลไกการทรุดตัว โดยย้ำว่าเป็นเพียงข้อสันนิษฐานเชิงวิชาการเท่านั้น:
1. การไหลเข้าของดิน: ดินที่รองรับระหว่างอุโมงค์บนและล่าง เกิดการไหลเข้าไปในอุโมงค์ล่าง ทำให้อุโมงค์บนสูญเสียชั้นดินรองรับ และพังถล่มลงมา
2. การสูญเสียกำลังรับน้ำหนักของดิน: ดินรองรับเกิดการกลายสภาพเป็นของเหลว (Liquefaction) ทำให้สูญเสียกำลังรับน้ำหนัก ส่งผลให้อุโมงค์บนพังถล่มตามมา
3. ความบกพร่องของโครงสร้างอุโมงค์: โครงสร้างอุโมงค์เองซึ่งประกอบด้วยชิ้นส่วน 7 ชิ้น อาจเกิดการชำรุดบกพร่องที่รอยต่อใดรอยต่อหนึ่ง จนเป็นจุดเริ่มต้นของการพังทลาย
ศ.ดร.อมร เน้นย้ำว่า มี 3 จุดหลัก ที่ต้องเร่งดำเนินการแก้ไข ได้แก่:
1. หลุมยุบ: ต้องเร่งอุดรอยต่อและนำวัสดุมาถม เพื่อป้องกันดินสไลด์และคืนพื้นผิวจราจร
2. โครงสร้างอาคารข้างเคียง: ต้องมีการ เสริมฐานรากและเสาเข็ม โดยเฉพาะอาคาร สน.สามเสน
3. ตัวอุโมงค์: คาดว่าเกิดความเสียหายแล้ว ต้องเร่งสำรวจและซ่อมแซม
ชูเลิศ จิตเจือจุน กล่าวเสริมว่า โครงสร้างอาคาร สน.สามเสน ไม่จำเป็นต้องทุบทิ้ง เนื่องจากจุดที่เสียหายเป็นเพียงฐานรากที่มีเสาเข็มอยู่ด้านมุมของอาคารเพียงหนึ่งจุดเท่านั้น โดยสามารถซ่อมแซมให้กลับมาใช้งานได้อย่างปลอดภัยได้ โดยสมาคมฯ เสนอให้ใช้ โฟมผสม ในการซ่อมฐานรากเพื่อลดน้ำหนักดิน ก่อนจะเสริมฐานรากด้วยเสาเข็มไมโครไพล์ทดแทน
ศ.ดร.อมร ยังได้เสนอแนวทางป้องกันในระยะยาว 3 ข้อ ได้แก่:
1. หน่วยงานที่เกี่ยวข้องต้อง ชี้แจงผลการสอบสวนสาเหตุที่แท้จริง อย่างชัดเจน
2. ควร ตรวจสอบซ้ำ ในพื้นที่ก่อสร้าง และติดตั้ง เครื่องตรวจวัดแรงดันน้ำใต้ดิน และ เครื่องตรวจวัดการเคลื่อนตัวของดิน
3. ต้อง ทบทวนและยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยทางเทคนิควิศวกรรม ในการก่อสร้างชั้นใต้ดินในชั้นดินอ่อนทั้งหมด
พร้อมย้ำว่า กรุงเทพฯ เป็นชั้นดินอ่อนติดอันดับโลกที่แย่มาก และเหตุการณ์มักมีสัญญาณเตือนมาก่อน เช่น น้ำผุดบนถนน ดังนั้น การติดตั้งระบบตรวจวัดแรงดันน้ำและการเคลื่อนตัวของดินแบบ เรียลไทม์และต่อเนื่อง จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อแจ้งเตือนการอพยพและรักษาชีวิตประชาชน
