ทำไมต้องยุบสภาตอนนี้ ? อนาคตการแก้ไขรัฐธรรมนูญจบแล้วหรือไม่ ? และเราจะได้เลือกตั้งเมื่อไหร่ ? สรุปครบทุกคำตอบหลังนายกฯ อนุทิน ประกาศยุบสภา
1. สาเหตุหลักของการยุบสภาคืออะไร?
- คำตอบ: สาเหตุหลักคือความขัดแย้งเรื่องการแก้ไขรัฐธรรมนูญ มาตรา 256/28 โดยพรรคประชาชนต้องการให้พรรคภูมิใจไทยทำตามข้อตกลง (MOA) ในการโหวตแก้ไขรัฐธรรมนูญ แต่เมื่อพรรคภูมิใจไทยร่วมกับ สวโหวตให้คงอำนาจของ สว. (เงื่อนไข 1 ใน 3) ทำให้พรรคประชาชนเตรียมยื่นญัตติอภิปรายไม่ไว้วางใจ นายกอนุทิน ชาญวีรกูล จึงตัดสินใจยุบสภาผู้แทนราษฎรก่อน
2. ใครเป็นผู้ประกาศยุบสภาและเกิดขึ้นเมื่อไหร่?
- คำตอบ: นายกรัฐมนตรี อนุทิน ชาญวีรกูล เป็นผู้กราบบังคมทูลเพื่อทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชกฤษฎีกายุบสภาผู้แทนราษฎร โดยมีการโพสต์ข้อความส่วนตัวเมื่อช่วงค่ำวานนี้ (11 ธ.ค. 68) และมีการเผยแพร่ในราชกิจจานุเบกษาอย่างเป็นทางการในเช้าวันนี้ (12 ธ.ค. 68)
3. การยุบสภามีผลทำให้การแก้ไขรัฐธรรมนูญเป็นอย่างไร?
- คำตอบ: การแก้ไขรัฐธรรมนูญตามวาระที่ 2 (มาตรา 256/28) ล้มไปโดยปริยาย และกระบวนการแก้ไขรัฐธรรมนูญทั้งฉบับก็ไม่เกิดขึ้น
4. การเลือกตั้งใหม่จะเกิดขึ้นเมื่อไหร่?
- คำตอบ: ตามกฎหมายกำหนดให้มีการเลือกตั้ง ไม่เร็วกว่า 45 วัน แต่ไม่ช้ากว่า 60 วัน นับจากวันยุบสภา
- ไทม์ไลน์คาดการณ์: คาดว่าจะมีการเลือกตั้งในช่วง วันอาทิตย์ที่ 8 กุมภาพันธ์ 2569 (กกต. ต้องประกาศวันเลือกตั้งภายใน 5 วัน)
5. รัฐบาลในช่วงนี้อยู่ในสถานะใด และมีอำนาจทำอะไรได้บ้าง?
- ต้องปฏิบัติตามมาตรา ๑๖๘ และมาตรา ๒๕๘ ซึ่งรวมถึงข้อจำกัดหลัก ดังนี้:
งบประมาณ/โครงการ: ไม่สามารถอนุมัติงาน โครงการ หรือสร้างความผูกพันต่อ ครม. ชุดต่อไปได้ เว้นแต่ที่กำหนดไว้แล้วในงบประมาณรายจ่ายประจำปี
โยกย้ายบุคลากร: ไม่สามารถแต่งตั้ง โยกย้ายข้าราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ หรือให้พ้นจากตำแหน่งได้ เว้นแต่จะได้รับความเห็นชอบจาก กกต. ก่อน
งบฉุกเฉิน: ไม่สามารถอนุมัติให้ใช้จ่ายงบประมาณสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจำเป็นได้ เว้นแต่จะได้รับความเห็นชอบจาก กกต. ก่อน
ใช้ทรัพยากรรัฐ: ไม่ใช้ทรัพยากรของรัฐหรือบุคลากรของรัฐเพื่อกระทำการอันอาจมีผลต่อการเลือกตั้ง
6. มาตรการเศรษฐกิจที่กำลังจะเข้า ครม. เช่น TISA, คนละครึ่ง เฟส 2 จะถูกยกเลิกหรือไม่?
- คำตอบ: ยัง ไม่แน่นอน เนื่องจากรัฐบาลรักษาการยังมีอำนาจในหลาย ๆ เรื่อง แต่ไม่สามารถอนุมัติงบประมาณใหม่ได้ จึงต้องรอการตีความและประกาศจากทางรัฐบาลรักษาการอีกครั้ง
7. นอกจากเรื่องการเมืองแล้ว มีปัจจัยใดอีกที่อาจส่งผลต่อไทม์ไลน์การเลือกตั้ง?
- คำตอบ: สถานการณ์ชายแดนไทย-กัมพูชา หากยังมีการปะทะกันอย่างรุนแรงและยังไม่สงบ อาจมีการตั้งข้อสังเกตและประเมินว่าการเลือกตั้งจะสามารถจัดขึ้นได้ตามกำหนด หรืออาจต้องถูกเลื่อนออกไป
8. หลังการเลือกตั้ง จะได้เห็นการจัดตั้งรัฐบาลชุดใหม่เมื่อไหร่?
- คำตอบ: คาดว่ากระบวนการจัดตั้งรัฐบาลและการเลือกนายกฯ มีโอกาสที่จะลากยาว กว่าครั้งที่ผ่านมา เนื่องจากทุกพรรคคงมีการเตรียมแคนดิเดตนายกฯ หลายคนเพื่อป้องกันการถูกสกัดกั้น
- ไทม์ไลน์คาดการณ์: อาจใช้เวลาประมาณ 1-2 เดือน หรือนานกว่านั้นหลังการเลือกตั้ง (คาดว่าจะเห็นหน้าตารัฐบาลชัดเจนประมาณเดือนเมษายน)
9. แนวโน้มการจับขั้วทางการเมืองหลังเลือกตั้งจะเป็นอย่างไร?
- คำตอบ: คาดว่าจะมีการ ต่อรองอำนาจและการจับสลับขั้ว กันอย่างเข้มข้น ซึ่งเป็นไปตามคติที่ว่า “ไม่มีมิตรแท้และศัตรูถาวร” โดยผลลัพธ์จะขึ้นอยู่กับคะแนนที่แต่ละพรรคได้รับและเงื่อนไขทางการเมือง ณ ขณะนั้น
10. ในการเลือกตั้งครั้งหน้าอาจมีประเด็นอะไรให้ประชาชนลงมติเพิ่มเติมหรือไม่?
- คำตอบ: มีความเป็นไปได้ที่จะมีการจัด ประชามติเรื่องการแก้ไขรัฐธรรมนูญ (ว่าจะให้มีการยกเลิกฉบับนี้และยกร่างใหม่หรือไม่) หาก ครม. รักษาการอนุมัติและดำเนินการได้ทันกรอบเวลาตามกฎหมาย
