องค์การการค้าโลก (WTO) ประกาศเมื่อวันอังคารว่าได้ปรับเพิ่มประมาณการการเติบโตของการค้าโลกในปี ค.ศ. 2025 ขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ แต่ก็เตือนว่าภาพรวมสำหรับปีถัดไปกลับแย่ลง จากรายงาน “Global Trade Outlook and Statistics” ฉบับล่าสุด WTO คาดว่าการค้าโลกจะเติบโต 2.4% ในปี 2025 เพิ่มขึ้นจากการคาดการณ์ก่อนหน้าในเดือนสิงหาคมที่เพียง 0.9%
อย่างไรก็ตาม แนวโน้มสำหรับปี 2026 กลับไม่สดใสนัก โดย WTO ปรับลดประมาณการการเติบโตของปริมาณการค้าจากเดิม 1.8% เหลือเพียง 0.5% พร้อมระบุว่า “การเติบโตของการค้าจะชะลอตัวลงในปี 2026 เมื่อเศรษฐกิจโลกเริ่มเย็นตัวลง และผลกระทบจากการขึ้นภาษีศุลกากรถูกสะท้อนเต็มปีเป็นครั้งแรก”
ตั้งแต่เดือนเมษายนที่ผ่านมา ภาษีการค้าได้กลายเป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลต่อการค้าโลก หลังจากประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ สร้างความตกตะลึงให้ทั้งพันธมิตรและคู่แข่งด้วยการนำระบอบภาษีขาเข้าขนาดใหญ่กลับมาใช้ หลายประเทศเร่งเจรจาทำข้อตกลงทางการค้ากับทำเนียบขาว แต่แม้แต่พันธมิตรใกล้ชิดอย่างสหราชอาณาจักร ก็ยังถูกเก็บภาษีพื้นฐาน 10% สำหรับสินค้าส่งออกไปยังสหรัฐฯ
WTO ระบุว่า ปริมาณการค้าโลกในช่วงครึ่งแรกของปี 2025 ขยายตัว 4.9% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า โดยได้รับแรงหนุนจากหลายปัจจัย เช่น การเร่งนำเข้าสินค้าเข้าสู่สหรัฐฯ ก่อนที่ภาษีจะถูกปรับขึ้น, ภาวะเศรษฐกิจมหภาคที่เอื้ออำนวยจากภาวะเงินเฟ้อลดลง, นโยบายการคลังที่กระตุ้นเศรษฐกิจ และตลาดแรงงานที่ตึงตัวซึ่งช่วยเพิ่มรายได้จริงและการใช้จ่ายของผู้บริโภคในประเทศเศรษฐกิจหลัก
การเติบโตที่แข็งแกร่งในตลาดเกิดใหม่ รวมถึงความต้องการสินค้าที่เกี่ยวข้องกับปัญญาประดิษฐ์ (AI) เช่น เซมิคอนดักเตอร์ เซิร์ฟเวอร์ และอุปกรณ์โทรคมนาคม ก็มีบทบาทสำคัญเช่นกัน WTO ระบุว่าการใช้จ่ายในสินค้าที่เกี่ยวข้องกับ AI เป็นตัวขับเคลื่อนเกือบครึ่งหนึ่งของการขยายตัวทางการค้าโลกในครึ่งปีแรก โดยมีมูลค่าเพิ่มขึ้นถึง 20% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า
การแข่งขันระดับโลกในการพัฒนาเทคโนโลยี AI ทวีความร้อนแรงมากขึ้น WTO ชี้ว่า สหรัฐฯ มีส่วนในการเติบโตของการค้าสินค้าที่เกี่ยวข้องกับ AI ราว 1 ใน 5 ของโลกในช่วงครึ่งแรกของปี 2025 แต่ส่วนใหญ่ของการเติบโตคิดเป็นเกือบ 2 ใน 3 มาจากภูมิภาคเอเชีย ซึ่งมีการส่งออกสินค้ากลุ่มนี้อย่างแข็งแกร่ง
ในรายงานระบุว่า “การเติบโตของการค้าครอบคลุมทั้งห่วงโซ่มูลค่าดิจิทัล ตั้งแต่วัตถุดิบอย่างซิลิคอนและก๊าซเฉพาะทาง ไปจนถึงอุปกรณ์ที่ขับเคลื่อนแพลตฟอร์มคลาวด์และแอปพลิเคชัน AI” พร้อมย้ำว่า “ผลการส่งออกของเอเชียในสินค้ากลุ่ม AI มีความโดดเด่น สอดคล้องกับการลงทุนทั่วโลกที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วในภาคนี้”
อย่างไรก็ดี WTO เตือนว่าความเสี่ยงหลักต่อแนวโน้มล่าสุดคือการแพร่กระจายของมาตรการจำกัดการค้าและความไม่แน่นอนด้านนโยบายไปยังเศรษฐกิจและภาคส่วนต่าง ๆ มากขึ้น แต่ในอีกด้านหนึ่ง การเติบโตอย่างต่อเนื่องของการค้าสินค้าและบริการที่เกี่ยวข้องกับ AI อาจช่วยกระตุ้นการค้าโลกในระยะกลางได้
สำหรับภาคบริการ WTO คาดว่าการเติบโตของการส่งออกบริการทั่วโลกจะชะลอตัวจาก 6.8% ในปี 2024 เหลือ 4.6% ในปี 2025 และ 4.4% ในปี 2026 แม้ว่าภาคบริการจะไม่ถูกเก็บภาษีโดยตรง แต่ก็อาจได้รับผลกระทบทางอ้อมจากความเชื่อมโยงกับการค้าสินค้าและการผลิต
นอกจากนี้ WTO ยังระบุว่ามีสัญญาณของความอ่อนแอในภาคการค้าและการผลิตของประเทศพัฒนาแล้ว เช่น ความเชื่อมั่นทางธุรกิจและผู้บริโภคที่ลดลง รวมถึงการเติบโตของการจ้างงานและรายได้ที่ชะลอตัว
ภาพ: SHansche / Getty Images
อ้างอิง: