วันนี้ (6 ธันวาคม) ไตรศุลี ไตรสรณกุล เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ในฐานะโฆษกกระทรวงมหาดไทย กล่าวว่า กระทรวงมหาดไทย โดยกรมการปกครอง ดำเนินการออกประกาศกระทรวงมหาดไทย กำหนดให้วันที่ 16 กรกฎาคมของทุกปีเป็นวันชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน (ชรบ.) เพื่อเสริมสร้างขวัญกำลังใจ กระตุ้นให้ทุกภาคส่วนเห็นความสำคัญของประชาชนจิตอาสาที่ทำงานดูแลประชาชนอย่างใกล้ชิด
โดยเฉพาะการเป็นกองกำลังแถวหน้าในการต่อสู้ปัญหายาเสพติด เป็นไปตามนโยบายของ อนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ที่ให้ความสำคัญอย่างมากกับเรื่องคน ทั้งเจ้าหน้าที่และประชาชนผู้มีความเสียสละช่วยเหลืองานเพื่อส่วนรวม
ทั้งนี้ ล่าสุดอนุทินลงนามในประกาศกระทรวงและมีผลใช้บังคับแล้ว รอเพียงขั้นตอนการประกาศในราชกิจจานุเบกษาเพื่อให้ประชาชนทราบในวงกว้างต่อไป
“ท่าน มท.1 ย้ำอยู่ตลอดว่าใครที่ทำเพื่อส่วนรวม ยิ่งหากเขาคือประชาชนที่เสียสละจริงๆ ทำเพื่อส่วนรวมโดยไม่หวังสิ่งตอบแทน ยิ่งต้องถูกมองเห็น ได้รับการยกย่องให้ความสำคัญ เพื่อให้เป็นแบบอย่าง สร้างวัฒนธรรมจิตอาสา เมื่อคนส่วนใหญ่ของสังคมอยากทำเพื่อส่วนรวม ประเทศก็จะเข้มแข็งมาจากฐานราก” ไตรศุลีกล่าว
สำหรับชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านเกิดขึ้นตามระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการช่วยเหลือเจ้าพนักงานของหน่วยกำลังคุ้มครองและรักษาความสงบเรียบร้อยภายในหมู่บ้าน พ.ศ. 2551 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2554 ซึ่งกำหนดให้มีหน่วยกำลังคุ้มครองและรักษาความสงบเรียบร้อยภายในหมู่บ้าน และชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านที่มาจากราษฎรอาสาสมัครในพื้นที่ ที่ผ่านการฝึกอบรมตามหลักสูตรที่กรมการปกครองกำหนด และได้รับการแต่งตั้งจากนายอำเภอให้ปฏิบัติหน้าที่
นอกจากการรักษาความปลอดภัยในหมู่บ้าน ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านยังถือเป็นผู้ช่วยเหลือเจ้าพนักงาน ตรวจตระเวนรักษาความสงบเรียบร้อย สืบสวนหาข่าว พฤติการณ์อันอาจเป็นภยันตรายต่อความมั่นคงหรือความสงบเรียบร้อย เฝ้าระวังรักษาสถานที่สำคัญ ตั้งจุดตรวจ จุดสกัด ตรวจสอบบุคคลและยานพาหนะที่ผ่านเข้า-ออกหมู่บ้าน ป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดทางอาญาและการก่อความไม่สงบเรียบร้อยในพื้นที่ ป้องกันและบรรเทาสาธารณภัยตามที่พนักงานฝ่ายปกครอง ตำรวจ หรือเจ้าพนักงานอื่นร้องขอ
ตลอดจนภารกิจเสริมในด้านการพัฒนาหมู่บ้าน สนับสนุนการดำเนินงานตามนโยบายของรัฐบาล กระทรวง กรมต่างๆ ที่ดำเนินงานในพื้นที่ตำบล หมู่บ้าน ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านจึงเป็นกองกำลังประชาชนหลักของกระทรวงมหาดไทยที่มีความใกล้ชิดประชาชน ทำงานด้วยความมุ่งมั่น เสียสละ ด้วยจิตสาธารณะ ทุ่มเทโดยไม่มีค่าตอบแทน เงินเดือน หรือเบี้ยเลี้ยง สมควรได้รับการยกย่อง เชิดชูเกียรติ เป็นขวัญและกำลังใจในการปฏิบัติหน้าที่
การกำหนดวันที่ 16 กรกฎาคมเป็นวันชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน เพื่อเป็นการสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ประกาศใช้กฎหมายลักษณะโจรห้าเส้น จุลศักราช 1199 เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม 2380 ที่กำหนดให้ราษฎรช่วยระงับการปล้น เนื่องจากเจ้าหน้าที่ฝ่ายปราบปรามมีกำลังไม่เพียงพอที่จะระงับเหตุ บนหลักความรับผิดชอบร่วมกันของชุมชน ซึ่งถือเป็นจุดกำเนิดของชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านด้วย
ทั้งนี้ ปัจจุบันกรมการปกครองจัดตั้งชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านใน 76 จังหวัด 878 อำเภอ 7,255 ตำบล ทั่วประเทศ จากจำนวนหมู่บ้านทั้งหมด 75,142 หมู่บ้าน ได้รับการแต่งตั้งชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านแล้ว 45,761 หมู่บ้าน รวมเจ้าหน้าที่ชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน 463,471 คน ส่วนที่เหลือยังไม่มีการตั้งชุดรักษาความปลอดภัยหมู่บ้าน 29,381 หมู่บ้าน
