ผู้นำสหรัฐฯ ญี่ปุ่น อินเดีย ออสเตรเลีย ร่วมประชุมกลุ่ม Quad ย้ำความร่วมมือในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก ส่งสัญญาณต่อต้านการขยายอิทธิพลของจีน

ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ พร้อมด้วยนายกรัฐมนตรี โยชิฮิเดะ ซูงะ ของญี่ปุ่น นายกรัฐมนตรี สกอตต์ มอร์ริสัน ของออสเตรเลีย และนายกรัฐมนตรี นเรนทรา โมดี ของอินเดีย ออกแถลงการณ์ร่วม ภายหลังการประชุม ‘จตุภาคีด้านความมั่นคง’ หรือ Quad (Quadrilateral Security Dialogue) ซึ่งเป็นกลุ่มความร่วมมือด้านความมั่นคงในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก ที่ทำเนียบขาวในกรุงวอชิงตัน ดี.ซี. เมื่อวานนี้ (24 กันยายน) โดยประกาศจุดยืนร่วมกันในการส่งเสริมความสงบเรียบร้อยอย่างเปิดกว้างและเสรีตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศ เพื่อสนับสนุนความมั่นคงและความเจริญรุ่งเรืองในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก พร้อมทั้งขยายความร่วมมือทั้งด้านวัคซีนโควิด พลังงานสะอาด เทคโนโลยี 5G และเทคโนโลยีอวกาศ

“เรายืนอยู่ตรงนี้ด้วยกันในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก ภูมิภาคที่เราปรารถนาให้มีเสรีภาพและปราศจากการบีบบังคับ ที่ซึ่งสิทธิอธิปไตยของทุกประเทศได้รับการเคารพ และที่ซึ่งการระงับข้อพิพาทต่างๆ เป็นไปอย่างสันติและเป็นไปตามกฎหมายระหว่างประเทศ” แถลงการณ์ระบุ

การประชุมของกลุ่ม Quad ซึ่งประกอบด้วย 4 ประเทศประชาธิปไตยที่สำคัญในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก ถูกมองว่าเป็นการผนึกกำลังท่ามกลางกระแสความหวั่นวิตกต่อการขยายอิทธิพลของจีนในภูมิภาค ขณะที่รัฐบาลปักกิ่งซึ่งจับตามองกลุ่ม Quad อย่างใกล้ชิด วิจารณ์ความเคลื่อนไหวของกลุ่มว่าเป็น ‘วาระแห่งความล้มเหลว’

การประชุม Quad ซึ่งกินระยะเวลาราว 2 ชั่วโมง เน้นย้ำการเสริมสร้างความเป็นหุ้นส่วนของทั้ง 4 ประเทศ ท่ามกลางความท้าทายระดับโลกและการขยายอิทธิพลของจีน

อย่างไรก็ตาม เนื้อหาในแถลงการณ์ร่วมไม่ได้ระบุถึงจีนอย่างชัดเจน แต่เน้นย้ำพฤติกรรมของผู้นำโลกในการเคารพกฎระเบียบและหลักนิติธรรม ตลอดจนเคารพเสรีภาพในการเดินเรือและการบิน และสนับสนุนการระงับข้อพิพาทอย่างสันติ รวมถึงเคารพค่านิยมประชาธิปไตยและบูรณภาพแห่งดินแดนของรัฐ

นอกจากนี้ที่ประชุมยังได้มีการหารือเรื่องความร่วมมือที่สำคัญในด้านต่างๆ เพื่อรับมือกับความท้าทายที่เพิ่มมากขึ้น เช่น

สถานการณ์โควิด ซึ่งที่ประชุมได้มีข้อริเริ่มด้านวัคซีนตั้งแต่การประชุมครั้งก่อนเมื่อ 6 เดือนที่แล้ว และมีความคืบหน้าในการเพิ่มกำลังการผลิตวัคซีนให้ถึง 1 พันล้านโดส ขณะที่ผู้นำอินเดียยืนยันว่าเตรียมกลับมาส่งออกวัคซีนอีกครั้งในเดือนตุลาคม

การเร่งดำเนินการเพื่อรับมือและเพิ่มการเฝ้าระวังปัญหาสภาพอากาศแปรปรวน และการสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านสู่พลังงานสะอาด เพื่อเป้าหมายในการลดการแพร่กระจายของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จนเหลือศูนย์

การขยายความร่วมมือในการพัฒนาสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยต่อการติดตั้งและกระจายสัญญาณ 5G

การแบ่งปันข้อมูลทำประมงผิดกฎหมายและประเด็นที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ทางทะเล

การจัดตั้งคณะทำงานเพื่อขยายความร่วมมือด้านเทคโนโลยีอวกาศ

การเพิ่มความร่วมมือด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์ในระดับผู้นำ

ซึ่งในช่วงต้นของการประชุม ประธานาธิบดีไบเดนยังเสนอโครงการมอบทุนให้กับนักศึกษาจากประเทศในกลุ่ม Quad สามารถเข้าศึกษาระดับปริญญา ทั้งด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์ ที่มหาวิทยาลัยในสหรัฐฯ ด้วย

ทั้งนี้การประชุมของกลุ่ม Quad มีขึ้นหลังจากที่สหรัฐฯ จับมือกับสหราชอาณาจักรและออสเตรเลีย ตั้งพันธมิตรไตรภาคีด้านความมั่นคงในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิกที่เรียกว่า AUKUS เมื่อกลางเดือนกันยายนที่ผ่านมา โดยถือเป็นความเคลื่อนไหวที่แสดงให้เห็นถึงความพยายามต่อต้านการขยายอิทธิพลของจีนในภูมิภาค ขณะที่นายกรัฐมนตรีซูงะ ผู้นำญี่ปุ่น กล่าวในระหว่างการประชุมว่าการตั้งกลุ่ม AUKUS นั้นมีบทบาทที่สำคัญในการรักษาเสถียรภาพและสันติภาพในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก

ภาพ: Photo by Pool / Getty Images

อ้างอิง: