ปาฏิหาริย์อาจยังไม่มาถึงสำหรับ คุณหมีปาฏิหาริย์ ละครวายหลังข่าวเรื่องแรกของช่อง 3 ที่หวังดึงคนดูรุ่นใหม่ให้มาอยู่หน้าจอทีวี และหวังให้คนดูรุ่นเก่าเปิดใจยอมรับเรื่องรักที่หลากหลายกว่าเดิม เพราะเรตติ้งออกมาอยู่ในระดับ 0-1 กว่าๆ เท่านั้น แต่หากลองวิเคราะห์ดีๆ จากตัวเลขในแอปพลิเคชันและแพลตฟอร์มออนไลน์ต่างๆ ละครเรื่องนี้ก็ไม่ได้มีคนดูน้อยเสียทีเดียว อย่างใน Ch3Plus ก็มีคนดูสดอยู่ในระดับ 40,000-60,000 วิวต่อตอน ดูย้อนหลังทะลุหลักล้านวิวไปแล้ว และยังไม่นับรวมผู้ชมใน Netflix อีกจำนวนหนึ่ง เพียงแต่มันไม่เปรี้ยง ปัง ดังกระหึ่มเมือง เหมือนที่คาดไว้ รวมทั้งไม่สามารถเปลี่ยนพฤติกรรมคนดูรุ่นใหม่ให้มาดูสดหน้าจอทีวีและคนดูรุ่นเก่าเปิดใจน้อยกว่าที่คาดเท่านั้นเอง
จะว่าไป คุณหมีปาฏิหาริย์ ก็ไม่ใช่ละครวายเสียทีเดียว แต่เป็นละครสะท้อนชีวิต LGBTQ+ เสียมากกว่า ในเรื่องใส่ความซับซ้อนและเคร่งเครียดด้วยปมปัญหาครอบครัวเกินกว่าจริตละมุนละไมแบบซีรีส์วาย เลยทำให้แฟนละครแนวนี้ลังเลใจที่จะดู แต่ถ้าถามว่าละครเรื่องนี้ดีไหม ตามความเห็นของผู้เขียนคือเป็นละครที่ดีทีเดียว เพราะมันเปิดประเด็นใหม่ที่ไม่ค่อยได้เห็นในละครช่องหลักสักเท่าไร
คุณหมีปาฏิหาริย์ สร้างจากบทประพันธ์ของ ปราปต์ ว่าด้วยเรื่องของ เต้าหู้ ตุ๊กตาหมีที่อยู่ดีๆ ก็กลายร่างเป็นคน เขาต้องอาศัยอยู่ในบ้านของ พีรณัฐ ซึ่งเป็นเจ้าของตุ๊กตา ที่เขาทั้งรักและเทิดทูน เต้าหู้ได้รับรู้ถึงปัญหาต่างๆ ที่พีรณัฐต้องเผชิญและคอยอยู่เคียงข้างเจ้านาย จนในที่สุดก็พัฒนาเป็นความรัก พร้อมๆ กับการค้นหาสาเหตุที่ทำให้เขากลายร่างเป็นคน จนกระทั่งนำไปสู่การเปิดเผยความลับของครอบครัวที่ไม่มีใครคาดคิด โดยเนื้อหาในนิยายสอดแทรกเรื่องราวการเมืองและประเด็นปัญหาสังคมไว้แทบตลอดทั้งเรื่อง รวมทั้งฉากแฟนตาซีของข้าวของเครื่องใช้ในบ้านที่พูดคุยสื่อสารกันได้ จนนึกภาพไม่ออกว่าเมื่อสร้างเป็นละครแล้วจะออกมาอย่างไร และแอบปรามาสในใจว่าผู้จัดคงไม่กล้าแตะเรื่องสังคมและการเมืองแบบในนิยายแน่นอน แต่พอละครออกมากลับผิดคาด เพราะเนื้อหาค่อนข้างเคารพบทประพันธ์อยู่มากทีเดียว อย่างในอีพีแรกที่ได้เป็นแฮชแท็ก #Saveป่าโหว่ (ปมปัญหาบ้านตุลาการดอยสุเทพ-ปุย เมื่อ พ.ศ. 2561) บนหน้าจอทีวี ทั้งที่คิดว่าน่าจะเฉไฉไปเรื่องอื่น, คาแรกเตอร์เสรีชนของ ‘คุณรองเท้าข้างขวา’ ที่พูดว่า “การเมืองเป็นเรื่องของทุกคน” รวมทั้งบทสนทนาวิจารณ์ประวัติศาสตร์เรื่องคนไทยไม่ได้มาจากเทือกเขาอัลไต หรือชาวบ้านบางระจันต่อสู้เพื่อตัวเอง ฯลฯ แม้จะหยิบมาพูดเพียงผิวๆ แต่ก็ถือว่าเป็นเรื่องใหม่ที่ไม่ค่อยปรากฏในละครไพรม์ไทม์ของทีวีช่องหลัก
ส่วนในเรื่องการวางตัวละครก็ทำได้ดี โดยเฉพาะตัว ‘มทนา’ ผู้เป็นแม่ ที่รับบทโดย อุ๋ม-อาภาศิริ นิติพน ดูแล้วเหมือนคนปกติที่ไม่ปกติ ล่องลอยไปในจินตนาการของตัวเอง และพร้อมจะแหลกสลายตลอดเวลาเมื่อต้องเผชิญหน้ากับความจริง ขณะที่ อิน-สาริน รณเกียรติ ก็ถ่ายทอดความเป็นเต้าหู้ผ่านสายตาที่ว่างเปล่า ไร้เดียงสา และน่าเอ็นดู แตกต่างจากบท ‘พี่หนึ่ง’ ซึ่งเป็นอีกตัวละครที่เขารับบทแบบเป็นคนละคน ส่วน จ๊อบ-ธัชพล กู้วงศ์บัณฑิต ก็สื่อสารได้ดีกับบทพีรณัฐ นักเขียนบทภาพยนตร์เกย์ผู้มีปมในใจ และมักระบายออกมาด้วยอารมณ์เกรี้ยวกราด
ก่อนหน้านี้เราอาจเคยเห็นตัวละครชายรักชายและความกดดันของเด็ก LGBTQ+ เพราะครอบครัวจากละครหลายๆ เรื่องในรูปแบบ Side Story หรือเป็นตัวละครรองๆ ของเรื่อง แต่ คุณหมีปาฏิหาริย์ หยิบเรื่องเหล่านี้ขึ้นมาพูดเป็นประเด็นหลักและฉายให้เห็นผลกระทบที่เกิดขึ้นจากความไม่เข้าใจ ด้วยคาแรกเตอร์ของพีรณัฐที่ทั้งรักและโกรธแม่ไปพร้อมๆ กัน ความเกรี้ยวกราดไม่ได้เกิดขึ้นจากความรู้สึกรำคาญที่ต้องดูแลผู้ป่วยจิตเวช แต่มันคือการแสดงความโกรธที่แม่ไม่เคยปกป้องและยอมรับในตัวตนของเขา ขณะที่แม่เองก็ต้องการไถ่บาปจากสิ่งที่เคยกระทำ ซึ่งบางทีก็อาจจะสายเกินไป โดย คุณหมีปาฏิหาริย์ ในเวอร์ชันละคร ยังเพิ่มเติมภูมิหลังให้ตัวละคร เกณฑ์สิทธิ์ (เฟิร์ส-ภาราดา ชัชวาลโชติกุล) เพื่อนสนิทของพีรณัฐ ให้มีพื้นฐานครอบครัวที่คล้ายกันคือมีพ่อเป็นทหาร ต่างก็แต่พ่อของเกณฑ์สิทธิ์มีความเข้าใจ บรรยากาศในบ้านจึงเต็มไปด้วยความอบอุ่น เพื่อเป็นการเปรียบเทียบเอาไว้ด้วย
นอกจากความกดดันจากครอบครัว เด็กที่เป็น LGBTQ+ ยังถูกสังคมรอบข้างและสังคมในรั้วโรงเรียนกดทับ ซึ่งเราได้เห็นพีรณัฐต้องรับมือคำกระแนะกระแหนของคนข้างบ้านอย่าง คุณน้าจันทร์ (จอย-รินลณี ศรีเพ็ญ) ที่รู้ทุกเรื่องของคนอื่น ยกเว้นรู้จักตัวเอง หรืออย่าง ครูปริตร (ใหม่-นัฏฐา ลอยด์) คุณครูหัวโบราณผู้พร้อมจะตัดสินคนอื่นว่าผิดปกติทันทีหากคิดเห็นไม่เหมือนตัวเอง สิ่งเหล่านี้คือสิ่งที่เกิดขึ้นจริงและยังเป็นอยู่ โดย คุณหมีปาฏิหาริย์ ฉายให้เห็นภาพนั้นชัดๆ ผ่านเนื้อหาของละคร ขณะที่ฉากจิ้นๆ ฟินๆ ก็ถือว่ายังน้อยและค่อนข้างเกรงอกเกรงใจคนดูรุ่นเก่าอยู่มาก เช่น ฉากจูบต่างๆ ที่ไม่มีให้เห็นโจ่งแจ้ง แต่ไปปรากฏอยู่ในแพลตฟอร์มออนไลน์แทน จึงไม่น่าแปลกใจที่แฟนๆ ซีรีส์วายตัวจริงจะหนีไปดูผ่านแพลตฟอร์มต่างๆ แทนที่จะดูผ่านหน้าจอโทรทัศน์
สำหรับผู้เขียน หากมองข้ามความวายหรือไม่วาย นี่คือละครครอบครัวที่ผู้จัดตั้งใจให้คนในครอบครัวนั่นแหละดู เผื่อเจอปัญหาแบบเดียวกัน จึงผลักดันให้มาอยู่ในช่วงเวลาที่คนดูมากที่สุด ส่วนแนวคิดจากคอมเมนต์ที่ว่านี่คือตัวอย่างที่ไม่ดีหรือทำให้เกิดพฤติกรรมเลียนแบบ ก็อยากให้ฉุกคิดว่าสื่ออย่างเดียวคงโน้มน้าวใจใครไม่ได้ ขนาดคนบางคนมีรายการทีวีของตัวเองทั้งเย็นและค่ำอยู่เกือบ 5 ปี จนตอนนี้อยู่มา 8 ปีแล้ว ก็ยังทำให้คนทั้งประเทศนึกรักไม่ได้เลย และที่หนักกว่าคือใน พ.ศ. 2565 แล้ว เรายังได้เจอคอมเมนต์ประเภท ‘ไทยแลนด์แดนกะเทย’ หรือ ‘อสุจิกับอุจจาระปฏิสนธิกันไม่ได้’ ทำให้ย้อนนึกถึงบทสนทนาระหว่างพีรณัฐกับครูปริตรที่ว่า
“…บางทีซีรีส์เรื่องนี้อาจทำให้ครูเข้าใจความหลากหลายทางเพศมากขึ้น แล้วก็ให้เกียรติคนทุกคน ไม่ว่าเขาจะเด็กกว่าหรือว่าเป็นเพศไหนก็ตาม…”
ภาพ: คุณหมีปาฏิหาริย์
