ในภาวะที่ข้อมูลข่าวสารหลั่งไหลมาจากทุกทิศทาง ทั้งข่าวจริง ข่าวลือ และสถานการณ์ทาง การเมืองไทย ที่เปลี่ยนแปลงรายชั่วโมง อาจทำให้เกิดความสับสน
THE STANDARD รวบรวม 10 คำถามสำคัญที่คาดว่าหลายคนต้องการคำตอบ ณ เวลานี้แวดวงการเมืองไทย ณ วันนี้ เกิดอะไรขึ้น แล้วจะดำเนินต่อไปอย่างไร
1. ทำไมรัฐบาลไทยถึงพิจารณายุบสภาในตอนนี้?
คำตอบ: ภูมิธรรม เวชยชัย ปฏิบัติหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี ในขณะนี้ได้ยื่นร่างพระราชกฤษฎีกายุบสภาต่อพระมหากษัตริย์ โดยให้เหตุผลว่าประชาธิปไตยบิดเบี้ยว สับสนอลหม่านกระทบต่อเศรษฐกิจ จึงเสนอให้คืนอำนาจให้ประชาชนไปตัดสินใจ
2. พรรคประชาชนสนับสนุนใครให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนต่อไป?
คำตอบ: พรรคประชาชนได้ประกาศสนับสนุน อนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย ให้เป็นนายกรัฐมนตรี แต่มีเงื่อนไขว่า ต้องยุบสภาภายใน 4 เดือนและดำเนินการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่
3. ปฏิกิริยาของพรรคเพื่อไทยหลังจากพลิกสถานการณ์นี้เป็นอย่างไร?
คำตอบ: แกนนำพรรคส่วนใหญ่ออกมาให้สัมภาษณ์ว่า ปฏิบัติหน้าที่นายกรัฐมนตรีได้ทูลเกล้าฯ ยุบสภาไปแล้ว และยืนยันว่าการที่พรรคประชาชนจะโหวตให้พรรคภูมิใจไทย แต่ไม่ร่วมรัฐบาล ทำให้เป็นรัฐบาลเสียงข้างน้อยที่ไม่น่าจะเป็นไปได้
4. ยุบสภาได้จริงหรือไม่?
คำตอบ: ยังคงมีความเห็นที่แตกต่างจากผู้เชี่ยวชาญทางกฎหมายว่า รัฐบาลรักษาการมีอำนาจยุบสภาหรือไม่ หากไม่ได้กระบวนการเลือกนายกรัฐมนตรีคนที่ 32 ในที่ประชุมสภาผู้แทนราษฎรจะดำเนินต่อไป แต่พรรคเพื่อไทยได้ส่งร่างพระราชกฤษฎีกายุบสภาต่อพระมหากษัตริย์แล้ว
5. เหตุใด แพทองธาร ชินวัตร ถึงถูกปลดจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี?
คำตอบ: ศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยให้แพทองธารพ้นจากตำแหน่งเนื่องจากกระทำผิดจริยธรรม จากการสนทนากับสมเด็จฮุน เซน กรณีสถานการณ์ไทย-กัมพูชา ที่มีลักษณะไม่เหมาะสมในช่วงเกิดความขัดแย้งชายแดน เนื่องจากฝ่าฝืนจริยธรรมอย่างร้ายแรง แม้จะเป็นการสนทนาส่วนตัวแต่เรื่องที่สนทนาเป็นความมั่นคงของประเทศ
ถ้อยคำที่เรียก ‘แม่ทัพภาคที่ 2 เป็นฝ่ายตรงข้าม’ แสดงถึงความอ่อนแอทางการเมือง ทำให้กัมพูชาแทรกแซงกิจการภายในประเทศ และเป็นไปเพื่อประโยชน์และความประสงค์ของสมเด็จฮุน เซน มากกว่าความมั่นคงของชาติ สาธารณชนขาดความเชื่อถือศรัทธาต่อความเป็นนายกฯ และไม่ปฏิบัติตามกฎหมายที่คำนึงถึงผลประโยชน์ของชาติ ทำให้ขาดคุณสมบัติ
6. การเมืองไทยขณะนี้ ทำให้อะไรหยุดชะงักบ้าง?
คำตอบ: การพิจารณากฎหมายในชั้นสภาผู้แทนราษฎรที่ค้างอยู่ต้องตกไป รวมถึงนโยบายของรัฐบาล เช่น โครงการรถไฟฟ้า 20 บาทตลอดสาย ต้องหยุดชะงัก, บ้านเพื่อคนไทย, โครงการแจกเงินดิจิทัล 10,000 บาท, ค่าแรงขั้นต่ำ เป็นต้น
7.พื้นที่ทางการเมืองตอนนี้แบ่งเป็นฝ่ายใดบ้าง?
คำตอบ: แบ่งเป็น 3 ฝ่าย คือ
พรรคเพื่อไทย (รัฐบาลรักษาการ): พยายามยุบสภาเพื่อจัดเลือกตั้งใหม่
พรรคประชาชน: สนับสนุนอนุทินแต่ไม่เข้าร่วมรัฐบาล ต้องการปฏิรูปก่อนเลือกตั้งใหม่
พรรคภูมิใจไทย (อนุทิน): ได้รับการสนับสนุนให้เป็นนายกฯ แต่ต้องยอมรับเงื่อนไขสถานการณ์
8. เมื่อไรจะมีการลงมตินายกฯ คนใหม่?
คำตอบ: โอกาสที่จะมีการลงมติเพื่อเลือกนายกรัฐมนตรีคนใหม่ คาดว่าจะเกิดขึ้นในวันศุกร์ 5 กันยายน 2568 (หากไม่มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ยุบสภา)
9. สิ่งที่ผู้คนกังวลที่สุดในสถานการณ์การเมืองตอนนี้คืออะไร?
คำตอบ: หลายฝ่ายกังวลว่าอาจมีการกลับมาของ พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา อดีตนายกรัฐมนตรีที่เคยดำเนินการรัฐประหาร หรือสถานะขององค์กรตุลาการที่ยังเข้ามามีบทบาททางการเมือง ซึ่งทำให้สถาบันประชาธิปไตยของประเทศถูกตั้งคำถาม
10. แนวโน้มการเมืองไทยในอีก 1-2 เดือนข้างหน้าจะเป็นอย่างไร?
คำตอบ: ไม่สามารถยืนยันได้อย่างชัดเจน โดยแบ่งเป็น 2 แนวทาง
- หากมีพระราชกฤษฎีกายุบสภา จะมีผลให้ต้องจัดการเลือกตั้งใหม่ภายใน 45-60 วันข้างหน้า
- หากไม่มีพระราชกฤษฎีกายุบสภา จะเข้าสู่กระบวนการเลือกนายกรัฐมนตรีคนที่ 32 ซึ่งจะดำรงตำแหน่งไป 4 เดือน หลังการแถลงนโยบายต่อที่ประชุมรัฐสภา (ตามเงื่อนไขของพรรคประชาชน) และอาจมีการยื่นเรื่องให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยอำนาจของภูมิธรรมในการยื่นทูลเกล้าฯ ยุบสภา