“นิติธรรมไม่ใช่เรื่องไกลตัว แต่เป็นเรื่องของทุกคนที่ทำให้เกิดขึ้นในสังคมได้”
THE STANDARD ECONOMIC FORUM 2024 เวที Young Leaders Dialogue เซสชัน In Partnership with Rold: A Deep Dive Into the Rule of Law All content and panel discussions curated exclusively by Rold เริ่มด้วยปาฐกถาว่าด้วยเรื่องหลักนิติธรรม โดย ดร.พิเศษ สอาดเย็น ผู้อำนวยการสถาบันเพื่อการยุติธรรมแห่งประเทศไทย พร้อมด้วยวงสนทนาของ กุลเวช เจนวัฒนวิทย์ กรรมการผู้อำนวยการ สมาคมส่งเสริมสถาบันกรรมการบริษัทไทย (IOD), ปริชญ์ รังสิมานนท์ ผู้ร่วมก่อตั้ง บริษัท ลูลู่ เทคโนโลยี จำกัด, อุกฤษ อุณหเลขกะ ประธานคณะกรรมการบริหารและผู้ร่วมก่อตั้ง บริษัท รีคัลท์ (ประเทศไทย) จำกัด, ดร.ทรรศวรรณ ปรีดาวิภาต ผู้อำนวยการศูนย์การออกแบบเพื่อสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ ณัฐกานต์ คลอวุฒิอนันต์ กรรมการผู้จัดการ บริษัท โอ๊คลิน (ประเทศไทย) จำกัด
แม้ว่าหลักนิติธรรม (Rule of Law) จะเป็นสิ่งที่ยากจะนิยามให้ตรงกัน แต่ส่งผลกระทบถึงประเทศ และกระบวนการยุติธรรมอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ล่าสุดเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2567 World Justice Project ให้คะแนนความมีนิติธรรมของไทย 0.5 เต็ม 1 คะแนน อยู่อันดับที่ 78 ของโลก ซึ่งประเมินจากการถูกจำกัดอำนาจของรัฐ, การคอร์รัปชัน, การบังคับใช้กฎหมาย, ความโปร่งใส และกระบวนการจัดแก้การแก้ไขฟื้นฟูข้อพิพาท ซึ่งนอกจากมิติในการบังคับใช้กฎหมายแล้ว Rule of Law ยังมีผลเชิงธุรกิจที่นานาประเทศใช้ตัวชี้วัดนี้ในการสะท้อนความเชื่อมั่นของรัฐ
นิติธรรมจึงไม่ใช่เรื่องของใครคนใดคนหนึ่ง เพราะหลักนิติธรรมจะเกิดขึ้นได้ในสังคม ต้องเริ่มจากการตระหนักรู้ว่าสังคมที่เราอยู่มีความผิดปกติบางอย่าง หรือเกิดความรู้สึก ‘เอ๊ะ’ กับบางสถานการณ์ที่น่าสงสัย จากนั้นจึงชวนคนอื่นๆ ในสังคมมา ‘เอ๊ะ’ ร่วมกัน อย่าหยุดตั้งคำถาม พร้อมเชื่อว่าสิ่งนั้นจะสามารถเปลี่ยนแปลงได้ และสำคัญที่สุดคือการลงมือทำร่วมกัน โดยไม่จำกัดว่าตัวเองอยู่ในสถานะไหนหรือตำแหน่งไหนในประเทศนี้ ทั้งหมดคือหลักของการเป็น Active Citizen ที่ทำให้หลักนิติธรรมเกิดขึ้นได้
