วันนี้ (17 สิงหาคม) นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.) จังหวัดน่าน หัวหน้าพรรคเพื่อไทย ในฐานะผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร พร้อมด้วย ส.ส. พรรคร่วมฝ่ายค้าน ยื่นหนังสือถึง ชวน หลีกภัย ประธานสภาผู้แทนราษฎร เพื่อขอให้ส่งเรื่องไปยังศาลรัฐธรรมนูญ (รธน.) พิจารณาวาระการดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี 8 ปี ของพล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา โดยมี ส.ส. พรรคร่วมฝ่ายค้านร่วมลงรายชื่อจำนวน 171 รายชื่อในหนังสือ
ชวนกล่าวว่า หลังจากนี้จะรับคำร้องของพรรคร่วมฝ่ายค้านไปตรวจสอบรายชื่อและลายเซ็นว่าถูกต้องครบถ้วนหรือไม่ ซึ่งคาดว่าอาจจะแล้วเสร็จภายใน 1-2 วันนี้ ก่อนยื่นให้ศาลรัฐธรรมนูญ
นพ.ชลน่าน ย้ำถึงคำร้องที่ให้ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยการสิ้นสุดลงของนายกรัฐมนตรี ตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 170 วรรค 2 และมาตรา 158 โดยในคำร้องได้ให้เหตุผลและข้อเท็จจริง ตั้งแต่การดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมาตั้งแต่ปี 2557 และดำรงตำแหน่งมาจนถึงปัจจุบัน พร้อมทั้งอ้างอิงถึงบทบัญญัติรัฐธรรมนูญบทเฉพาะกาล มาตรา 264 เกี่ยวกับการสิ้นสุดตำแหน่ง คำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญที่เกี่ยวเนื่องกับการดำรงตำเหน่งนายกรัฐมนตรี และเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ
นอกจากนี้ยังเห็นว่าตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเป็นตำแหน่งที่สำคัญ จึงขอให้ศาลมีคำสั่งให้หยุดปฏิบัติหน้าที่ในระหว่างที่รอคำวินิจฉัยด้วย
ทั้งนี้ หากศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยพ้นจากตำแหน่ง ก็ถือว่าเป็นการสิ้นสุดลง และทำให้คณะรัฐมนตรีพ้นจากตำแหน่งไปด้วย แต่บทบัญญัติรัฐธรรมนูญได้เขียนรองรับว่าให้คณะรัฐมนตรีทั้งคณะปฏิบัติหน้าที่รักษาการต่อไปได้
อย่างไรก็ตาม หากนายกรัฐมนตรีพ้นจากตำแหน่ง มี 4 เหตุผลที่ไม่สามารถรักษาการได้ ประกอบด้วย
- เข้าลักษณะต้องห้าม ตามมาตรา 198
- สามารถพิสูจน์ได้ว่านายกรัฐมนตรีไม่มีความซื่อสัตย์ สุจริต
- ฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานจริยธรรมอย่างร้ายแรง
- ทำความผิดตามรัฐธรรมนูญ 144 เกี่ยวกับงบประมาณ
ส่วน พล.อ. ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี จะขึ้นมาเป็นรักษาการนายกรัฐมนตรีได้ก็ต่อเมื่อศาลมีคำสั่งให้ พล.อ. ประยุทธ์ หยุดปฏิบัติหน้าที่
หากนายกรัฐมนตรีพ้นจากตำแหน่ง สภาต้องไปสรรหานายกรัฐมนตรีใหม่ แต่หากสภาเลือกนายกรัฐมนตรีไม่ได้ ก็มีสิทธิที่จะรักษาการไปจนกว่าจะมีคณะรัฐมนตรีชุดใหม่
ส่วนกรณีที่หากศาลรัฐธรรมนูญไม่ได้พิจารณาวาระการดำรงตำแหน่งย้อนหลังไปในปี 2557 นั้น นพ.ชลน่าน มองว่า ศาลมีสิทธิใช้ดุลพินิจพิจารณาตามข้อกฎหมายได้ แต่พรรคร่วมฝ่ายค้านได้แนบเหตุผลและข้อเท็จจริงประกอบไปด้วย ซึ่งขึ้นอยู่กับศาลว่าจะวินิจฉัยเป็นอย่างไร เพราะยังมีข้อถกเถียงกันอยู่
ทั้งนี้ หาก พล.อ. ประยุทธ์ ตัดสินใจยุบสภาวันที่ 22 สิงหาคมนี้ จะเป็นทางออกที่ดีหรือไม่นั้น นพ.ชลน่าน กล่าวว่า เป็นสิ่งที่สามารถทำได้ แต่เหตุผลที่จะใช้ยุบสภาต้องคำนึงถึงข้อขัดแย้งระหว่างฝ่ายนิติบัญญัติหรือฝ่ายบริหารด้วย แต่ถ้าต้องการรักษาอำนาจอยู่ยาว และยุบสภาจริง เห็นว่ายังไม่มีกฎหมายเลือกตั้งรองรับ จะเกิดสุญญากาศทางการเมือง และจะเกิดกระแสต่อต้าน เกิดวิกฤตการเมืองตามมา เชื่อว่าคงจะไม่ยุบสภาช่วงนี้
