นับตั้งแต่ตอบรับโอกาสในการเข้ามาคุมทีมแมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ดเมื่อปีที่แล้ว สิ่งที่เอริก เทน ฮาก พยายามทำมาโดยตลอด คือการสร้างทีมฟุตบอลที่เล่นภายใต้ปรัชญาของตัวเองที่เคยประสบความสำเร็จมาแล้วกับอาแจ็กซ์ อัมสเตอร์ดัม
แต่ถึงจะทำผลงานได้อย่างน่าประทับใจในฤดูกาลแรกที่อังกฤษ ด้วยการนำทีมจบอันดับ 3 ในพรีเมียร์ลีกได้อย่างน่าชื่นชม ไปจนถึงการคว้าแชมป์ลีกคัพ และเข้าถึงรอบชิงชนะเลิศเอฟเอคัพ โดยทีม ‘ปีศาจแดง’ ในเวอร์ชันของเขาดูดีขึ้นกว่าในยุคของหลุยส์ ฟาน กัล, โชเซ มูรินโญ, โอเล กุนนาร์ โซลชาร์ หรือ ราล์ฟ รังนิก อย่างมาก เรียกได้ว่ามาถูกทางแล้ว แต่ก็ยังมีจุดที่ต้องปรับปรุงอยู่เช่นกัน
หนึ่งในนั้นคือตำแหน่งผู้รักษาประตูที่เป็นปัญหาคาใจ เพราะคนเก่าคนแก่อย่าง ดาวิด เด เคอา นั้นอาจเป็นสุดยอดนายทวารในประเภท Shot Stopper ที่เป็นผู้พิทักษ์ของทีมตลอดระยะเวลา 12 ปีที่ผ่านมา แต่ดูเหมือนว่าแนวทางการเล่นของเขาจะไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับแนวทางของเทน ฮากได้อย่างลงตัว
เพราะผู้รักษาประตูของเทน ฮากนั้นไม่ได้มีหน้าที่แค่การป้องกันประตู หากแต่ต้องเป็นคนเริ่มจังหวะเกมตั้งแต่แดนหลังสุด ซึ่งแม้เด เคอาจะพยายามทปรับตัวแล้ว แต่ดูเหมือนมันจะยากเกินไป
นั่นทำให้เทน ฮากโชว์ความเด็ดขาดของเขาอีกครั้งด้วยการบีบให้ประตูชาวสเปน ซึ่งเป็นเจ้าของรางวัลถุงมือทองคำในฤดูกาลที่แล้วต้องไปจากสโมสรหลังหมดสัญญา และจัดการคว้าประตูคนใหม่ที่ตรงตามโจทย์ทุกอย่าง ซึ่งก็ไม่ใช่คนอื่นคนไกล
อังเดร โอนานา อดีตลูกทีมเมื่อครั้งอยู่อาแจ็กซ์ นายทวารที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น ‘Playmaker-keeper’ เลยทีเดียว
เด็กที่ ฟาน เดอร์ ซาร์ การันตี
“โอนานา เล่นเป็นเหมือนกองกลางตัวคุมเกม เขาไปอยู่ในตำแหน่งนั้นและทำให้เราติดขัดมาก”
นี่คือคำชมจากปากของเป๊ป กวาร์ดิโอลา โค้ชผู้พาแมนเชสเตอร์ ซิตี้ สร้างตำนานคว้า ‘เทรเบิลแชมป์’ ในฤดูกาลเดียว โดยแชมป์ใบสุดท้ายคือถ้วยใหญ่ที่หมายปองมาตลอดอย่างยูฟ่าแชมเปียนส์ลีก แต่กว่าจะได้มาก็ต้องผ่านการต่อสู้อย่างยากลำบากกับอินเตอร์ มิลาน ซึ่งมีโอนานายืนคุมเส้นอยู่
และเกมนั้นเองที่อาจเป็นการตอกย้ำความคิดสำหรับเทน ฮากว่า บางทีคนที่เหมาะสมและเข้าใจวิธีการเล่นในแบบของเขามากที่สุดก็คือศิษย์เก่าอย่างโอนานานั่นเอง ซึ่งกำลังจะกลายเป็นแข้งเก่าคนที่ 3 ที่ตามมาอยู่โอลด์แทรฟฟอร์ดต่อจาก ลิซานโดร มาร์ติเนซ และแอนโธนี
ในความเห็นของมาร์เซล ฟาน เดอร์ คราน ผู้เชี่ยวชาญฟุตบอลชาวดัตช์แล้ว โอนานาจะเป็นประตูที่น่าตื่นตาตื่นใจที่สุดของแมนฯ ยูไนเต็ดในรอบระยะเวลาหลายปี “ทักษะการเล่นบอลของเขาทำให้เขาเป็นที่นิยมมากในทีมอาแจ็กซ์ ซึ่งถึงมันจะมีการเล่นบางครั้งของเขาที่ดูน่าขำขันบ้าง แต่ก็มักจะออกมายอดเยี่ยมเสมอ”
ทักษะการเล่นบอลกับพื้นของโอนานานั้นได้มาจากการที่เขาเคยเป็นหนึ่งในทีมเยาวชนบาร์เซโลนา ก่อนจะย้ายมาอยู่กับอาแจ็กซ์ตอนอายุ 18 ปี ซึ่งคนที่มองเห็นแววของเขาว่ามีโอกาสจะก้าวขึ้นมาเป็นนายทวารระดับชั้นนำก็ไม่ใช่ใคร หากแต่เป็น เอ็ดวิน ฟาน เดอร์ ซาร์ อดีตผู้รักษาประตูระดับตำนานของแมนฯ ยูไนเต็ด ที่ปัจจุบันเป็นผู้อำนวยการสโมสรของอาแจ็กซ์นั่นเอง
ด้วยความที่อยู่ในวัยคะนอง ถึงจะโดดเด่นแค่ไหน แต่การเล่นแบบบุ่มบ่ามไม่ระมัดระวังของเขา ทำให้การตัดสินใจคว้าเด็กคนนี้มาก็เป็นที่วิจารณ์อยู่บ้าง และทำให้แมวมองของอาแจ็กซ์ลังเลที่จะแนะนำให้คว้าตัวเด็กคนนี้มา แต่ฟาน เดอร์ ซาร์ มองเห็นสิ่งที่พิเศษ
“เขามั่นใจเกินไปในช่วงเริ่มต้นการเล่น แมวมองของอาแจ็กซ์ไม่คิดที่จะสนใจเขาเลย เพราะบางคนคิดว่าเด็กคนนี้เอาแต่เล่นลูกเล่นและโชว์มากเกินไปซึ่งมันไว้ใจไม่ได้ แต่เอ็ดวิน ฟาน เดอร์ ซาร์ มั่นใจในตัวเขา” ฟาน เดอร์ ครานกล่าว
แต่กูรูลูกหนังดัตช์เชื่อว่าจากที่ได้เห็นในนัดชิงชนะเลิศแชมเปียนส์ลีก ตอนนี้โอนานาเติบโตขึ้นมากแล้ว และพรสวรรค์ของเขาก็โดดเด่นชัดเจน โดยเฉพาะความมั่นใจที่จะเป็นคนเปิดเกมจากแดนหลังสุด ที่แม้แต่ เป๊ป กวาร์ดิโอลา ซึ่งเป็นคนที่ริเริ่มการเซ็ตเกมจากผู้รักษาประตูตั้งแต่ปี 2008 กับ บิคตอร์ บัลเดส ก็ยังอดชมเชยไม่ได้
“โอนานา ผู้รักษาประตูคนนี้ทำให้การเล่นเพรสซิงสูงทำได้ยาก เราไม่สามารถจะเพรสซิงผู้รักษาประตูคนนี้ได้ อินเตอร์เก่งมากในเรื่องของของการเก็บบอล”
ภาพของโอนานาที่ครองบอลอย่างเยือกเย็นก่อนที่จะออกบอลอย่างแม่นยำ จนทำให้แดนบนของแมนฯ ซิตี้ประสบปัญหาในการเพรสซิง เป็นภาพที่แตกต่างจากเด เคอา ในวันที่โดนเบรนท์ฟอร์ดบดก่อนถล่มแมนฯ ยูไนเต็ดขาดลอยถึง 4-0
ถึงตลอดฤดูกาลประตูชาวสเปนจะพยายามปรับตัวแล้ว แต่ชัดเจนว่ามันเป็นการฝืนธรรมชาติ ซึ่งทำให้สุดท้ายแมนฯ ยูไนเต็ดตัดสินใจไม่ต่อสัญญาของเด เคอา และปิดฉากชีวิตการเล่นในโอลด์แทรฟฟอร์ดแบบเศร้าๆ (โดยที่แฟนๆ บางส่วนไม่พอใจเท่าไรที่สโมสรทำแบบนี้กับตำนานคนหนึ่ง)
The Playmaking Goalkeeper
ขณะที่ The Analyst สำนักวิเคราะห์สถิติกีฬาระดับโลกให้คำนิยามบทบาทของโอนานาว่าเป็น ‘The Playmaking Goalkeeper’ ซึ่งดูเหมือนเป็นการพัฒนาไปอีกขั้นมากกว่านิยามของคำว่า ‘Sweeper-keeper’ ที่หมายถึงผู้รักษาประตูที่ออกมาทำหน้าที่ตัดบอลเป็นตัวสุดท้าย ซึ่งนอกจาก มานูเอล นอยเออร์ ยอดนายทวารชาวเยอรมันแล้ว ฟาน เดอร์ ซาร์ ก็เป็นอีกคนที่ได้รับการยกย่องเช่นเดียวกัน
ผลงานในฤดูกาลที่แล้วของโอนานา ความแม่นยำในการจ่ายบอลในแดนตัวเองสูงถึง 93.8% มีผู้รักษาประตูแค่ 12 คน (ที่ลงเล่นเกินกว่า 1,000 นาที) ในลีกท็อป 5 ของยุโรปที่มีสถิติดีกว่า และมีสถิติในการพยายามจ่ายบอลให้เพื่อน (ที่ไม่ใช่การสาดโด่งทิ้งไปข้างหน้า) เฉลี่ยต่อ 90 นาที 28.8 ครั้ง ซึ่งมีแค่ 3 คนที่ทำสถิติดีกว่าเขา
มองตัวเลขข้างบนอาจเห็นภาพไม่ชัด แต่ถ้าบอกว่าดาวิด เด เคอา มีสถิติเฉลี่ย 19.3 ครั้งต่อ 90 นาที จะพอมองเห็นความแตกต่างได้ชัดเจนมากขึ้น
ผู้รักษาประตูวัย 27 ปีรายนี้ไม่กลัวที่จะเก็บบอลไว้กับตัว พร้อมที่จะล่อหลอกคู่แข่ง แม้ว่าจะมีบางครั้งที่เกิดความผิดพลาดและเสียหายร้ายแรงถึงขั้นเสียประตูก็ตาม แต่เขาไม่เคยเปลี่ยนสไตล์ ยังเล่นเหมือนเดิม เพิ่มเติมคือความนิ่งที่มากขึ้นตามประสบการณ์
รูปแบบและระยะในการเปิดบอลของเขาเองก็หลากหลาย ไม่เฉพาะการเปิดบอลสั้นๆ แต่ยังเปิดบอลเรียดขึ้นหน้าในระยะ 20-30 หลาได้อย่างแม่นยำราวกับมิดฟิลด์ (และทำให้เป๊ปบอกว่าเขาเป็นเหมือนมิดฟิลด์) หรือการเปิดบอลยาวออกข้างซ้ายขวาได้แม่นเหมือนจับวาง
หากจะให้เปรียบแล้วสไตล์ของเขาใกล้เคียงกับเอแดร์สัน ประตูแมนฯ ซิตี้ และ อลีซง เบ็คเกอร์ ของลิเวอร์พูล ซึ่งเป็นสองผู้รักษาประตูที่ดีที่สุดของพรีเมียร์ลีกในช่วงหลายปีที่ผ่านมาอยู่ไม่น้อย
การที่แมนฯ ยูไนเต็ดได้ประตูอย่างโอนานาเข้ามาหมายถึงทีมอาจมีการปรับสไตล์ โดยเฉพาะการเซ็ตเกมจากข้างหลังที่อาจมีการดึงจังหวะมากขึ้นเพื่อให้คู่แข่งไล่กวดเข้ามา ซึ่งจะเป็นการเปิดพื้นที่แบบอัตโนมัติ ไม่ต้องสาดโด่งทิ้งไปข้างหน้าอย่างเดียว หรือส่งให้กองหลังไปแกะบอลกันเอง (ซึ่งที่ผ่านมาลิซานโดร มาร์ติเนซ จะเป็นคนคอยรับบอลต่อจากเด เคอา เพื่อกระจายต่อให้เพื่อน)
แน่นอนว่าถุงมือของตำนานอย่างเด เคอา นั้นยิ่งใหญ่และไม่ใช่ใครที่จะเข้ามาทดแทนได้ง่าย แต่กับโอนานาซึ่งมีจุดเด่นที่ชัดเจนในเรื่องของการเล่นบอลด้วยเท้า ซึ่งจะแก้จุดอ่อนในทีมของเทน ฮากช่วงฤดูกาลที่แล้ว อีกทั้งลีลาการเซฟที่ไม่ธรรมดา ในนัดชิงแชมเปียนส์ลีกก็บอกได้ว่าเหนียวอยู่ จะทำให้เขากลายเป็นผู้รักษาประตูที่น่าจับตามองมากที่สุดคนหนึ่ง
แต่จะปรับตัวกับฟุตบอลที่เร็วขึ้นแบบจัดๆ ของพรีเมียร์ลีกได้ไวแค่ไหน และการเล่นด้วยความมั่นใจของเขาจะกลายเป็นภัยหรือไม่ ตรงนี้ต้องให้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์
อ้างอิง:
