วันนี้ (29 ตุลาคม) ในการประชุมสภาผู้แทนราษฎร ครั้งที่ 34 สมัยสามัญประจำปีครั้งที่ 1 วาระปรึกษาหารือ กัณวีร์ สืบแสง สส. แบบบัญชีรายชื่อ พรรคเป็นธรรม ได้หารือถึงอนุทินสืบเนื่องจากการไปการเซ็น MOU ว่าด้วยความร่วมมือการพัฒนาความหลากหลายของแร่ธาตุที่มีความสำคัญในระดับโลกและการส่งเสริมการลงทุนกับสหรัฐอเมริกา
“เรื่องนี้จริงๆแล้ว ทราบดีว่าไทยเราไม่มีการทำแรร์เอิร์ธ มีแต่แร่ดิบ เช่น ดีบุก ที่ทำแรร์เอริ์ธได้ แต่มีปัญหาตั้งแต่ต้นปี ท่านทราบหรือไม่ว่า ที่ผ่านมาว่ามีภาคประชาชน ภาคประชาสังคม ภาควิชาการในภาคเหนือ ที่จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดเชียงราย ได้รับผลกระทบแรร์เอิร์ธ จากประเทศเพื่อนบ้าน คือเมียนมา และมีมลพิษข้ามแดนมาในไทย” กัณวีร์กล่าว
กัณวีร์ยอมรับว่า ตกใจ เพราะเมื่อไปลงพื้นที่กับ สุชาติ ชมกลิ่น รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ที่จังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดเชียงราย สอบถามปัญหาประชาชนในพื้นที่ที่กระทบจากแร่เหล่านี้ ทั้งแม่น้ำกก แม่น้ำรวก แม่น้ำสาย และแม่น้ำโขง มี 4 ประเทศ กระทบเหมืองแร่ข้ามพรมแดน แต่ไทยกลับไปเซ็น MOU กับสหรัฐฯ แสดงถึงความภาคภูมิใจ
กัณวีร์ฝากคำถามถึงนายกรัฐมนตรี 3 ข้อ คือ
1. เหตุผลที่ไปลงนาม ทั้งที่มีผลกระทบมลพิษข้ามแดน กับไทย แทนที่จะป้องกันปัญหาให้ประชาชนไทย แต่กลับไปลงนามเรียบร้อยแล้ว
2. ห่วงโซ่อุปทาน นั่นหมายความว่าเราจะช่วยเขาในการพัฒนาใช่หรือไม่ และในการประชุม ครม. เมื่อวันที่ 23 ตุลาคม ได้หารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องมากน้อยหรือไม่ ไม่ใช่กระทรวงอุตสาหกรรมเพียงอย่างเดียว ยังมีหลายกระทรวง ท่านได้ถามหรือไม่ว่า มีปัญหามลพิษข้ามแดนอย่างไร แล้วทำไมยังลงนาม
3. ก่อนการทำ MOU ท่านได้ถามสำนักงานคณะกรรมการกฤษฏีกาอย่างรอบคอบแล้วหรือไม่ว่า จะไม่มีปัญหาทางกฏหมาย
กัณวีร์กล่าวย้ำว่า ต้องฝากไปถึงนายกรัฐมนตรี ก่อนจะไปตกลงกับใคร ท่านอย่าลืมปัญหาของพี่น้องประชาชนที่ยังไม่ได้รับการแก้ไข เพราะหมายถึงชีวิตของประชาชน
ชี้ MOU ลับหลังประชาชน ควรผ่านความเห็นชอบสภาฯ ก่อนหรือไม่
ต่อมาในวาระการหารือ ทพญ. ศรีญาดา ปาลิมาพันธ์ สส. แบบบัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย หารือในที่ประะชุมสภาฯ ถึง อนุทิน ชาญวีรกูล นายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย เรื่องการลงนาม MOU กับสหรัฐอเมริกา โดยชี้ว่า เป็น MOU ลับหลังปิดบังประชาชน ท้าทายรัฐธรรมนูญ ซึ่งข้อตกลงที่เสี่ยงต่ออนาคตชาติ
สำหรับ MOU ที่มีเรื่องและแร่แรร์เอิร์ธ หรือแร่หายาก รัฐบาลอาจจะมองเป็นโอกาสทอง แต่ประชาชนมีคำถามมากมายว่า ซ่อนเร้นข้อมูลและความโปร่งใสหรือไม่ นายกรัฐมนตรีได้นำข้อตกลงที่มีความสำคัญ เข้าสู่ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) นัดพิเศษ แต่ไร้การชี้แจงตั้งแต่เริ่มต้น ทั้งที่วันที่ 26 ตุลาคม ซึ่งเป็นวันเดียวกับที่มีการลงนามปฏิญญาสันติภาพ กับกัมพูชา นายกรัฐมนตรีก็มีโอกาสที่จะสื่อสารกับสาธารณะอย่างเปิดเผย แต่นายกรัฐมนตรีกลับเลือกชี้แจงอย่างละเอียดเฉพาะเรื่องกัมพูชาเท่านั้น
ส่วนประชาชนได้รับทราบรายละเอียดการลงนาม MOU กับสหรัฐฯ ผ่านเว็บไซต์ของทำเนียบขาว ก่อนที่จะทราบกับทางรัฐบาลไทย และคำถามต่อมาคือ MOU จะต้องเข้าสภาฯ หรือไม่ และต่างจาก MOU 43 ที่ต้องให้ประชาชนลงประชามติอย่างไร ซึ่งตามรัฐธรรมนูญ แร่แรร์เอิร์ธ คือสินทรัพย์ที่เป็นทรัพยากรยุทธศาสตร์ เป็นศักยภาพของประเทศ การให้ความร่วมมือในการสำรวจและส่งเสริมการลงทุน ย่อมเข้าข่าย หนังสือสัญญาอื่น ที่อาจจะมีผลกระทบต่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจ หรือการให้ใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ตามมาตรา 178 วรรคสาม หรือไม่
ทพญ. ศรีญาดากล่าวด้วยว่า การที่รัฐบาลทำข้อตกลงที่มีความเสี่ยงต่อการจำกัดสิทธิในการใช้ทรัพยากรของประเทศ โดยไม่ขอความเห็นชอบจากรัฐสภา จะเป็นการสุ่มเสี่ยงหรือไม่ หากเกิดปัญหา ข้อตกลงสร้างความผูกพันทางการเมือง จะกลายเป็นหลุมพรางทางภูมิรัฐศาสตร์ ที่ดึงประเทศไทยเข้าสู่ความขัดแย้ง และทำให้เราเสียเปรียบในการต่อรองระดับโลก
“ดิฉันในฐานะ สส. จึงอยากได้คำตอบจากสภาฯ แห่งนี้ เมื่อเราใช้รัฐธรรมนูญฉบับเดียวกัน MOU ฉบับนี้ ต้องผ่านสภาผู้แทนราษฎรหรือไม่” ทพญ. ศรีญาดากล่าว
