วันนี้ (29 เมษายน) ชัยวุฒิ ธนาคมานุสรณ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) กล่าวว่า จากที่คณะกรรมการควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบแห่งชาติในการประชุมเมื่อวันที่ 28 มีนาคม 2565 ได้มีมติห้ามนำเข้าและขายบุหรี่ไฟฟ้าทุกรูปแบบในประเทศไทย ซึ่งจริงๆ ก็มีกฎหมายห้ามอยู่แล้ว ขณะนี้คณะกรรมการยาสูบฯ ก็มีมติแบนบุหรี่ไฟฟ้า ห้ามนำเข้าและห้ามจำหน่ายในประเทศ ด้วยเหตุผลที่ป้องกันไม่ให้เยาวชนหรือพี่น้องประชาชนไม่ให้เข้าถึงบุหรี่ไฟฟ้า ซึ่งทางดีอีเอสได้ติดตามเรื่องนี้มาโดยตลอด เรามีหน้าที่ในการส่งเสริมให้ประชาชนได้ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่และดิจิทัลในการใช้ชีวิตในการทำธุรกิจ และเราก็พบว่าบุหรี่ไฟฟ้าเป็นหนึ่งในธุรกิจที่มีการขายออนไลน์จำนวนมาก
ชัยวุฒิกล่าวต่อไปว่า เราได้มีการตั้งคณะทำงานเพื่อแก้ปัญหาการจำหน่ายบุหรี่ไฟฟ้าออนไลน์ พบว่ามีการใช้อย่างแพร่หลายมาก เพราะประชาชนเขามีความเชื่อว่าบุหรี่ไฟฟ้าเป็นทางเลือกที่ปลอดภัยกว่าการสูบบุหรี่มวนหรือบุหรี่จริง มีการผลการศึกษาจากต่างประเทศ ซึ่งก็มีสหรัฐอเมริกา ประเทศอังกฤษ และในยุโรปอีกหลายประเทศ เป็นประเทศที่เจริญแล้วกว่า 70 ประเทศที่ศึกษาและยอมรับให้ใช้บุหรี่ไฟฟ้าในประเทศนั้นได้ ซึ่งก็กลายเป็นการสร้างปัญหา สร้างเงื่อนไข ที่ทำให้การลักลอบการจำหน่ายบุหรี่ไฟฟ้าผ่านระบบออนไลน์อย่างแพร่หลาย เราไม่สามารถปิดกั้นได้ มีการลักลอบ มีการเรียกร้องเงินใต้โต๊ะเป็นผลประโยชน์มหาศาล ผมคิดว่ามันเป็นสิ่งที่ไม่ถูกต้อง ทำให้ถูกกฎหมายและเก็บภาษีให้ถูกต้องนี่ก็เป็นประเด็นแรกที่ตนได้ทำหนังสือคัดค้านไป
อีกประเด็นคือ ตนคิดว่าคณะกรรมการยาสูบฯ แบนบุหรี่ไฟฟ้าโดยอาจไม่ได้ฟังความเห็นของผู้ที่เกี่ยวข้อง หรือข้อมูลทางวิชาการเป็นมติที่ไม่ชอบ ควรจะมีการศึกษาอย่างรอบด้าน รับฟังความเห็นของผู้ที่มีส่วนได้ส่วนเสีย นำข้อมูลวิชาการของประเทศที่เปิดให้ใช้บุหรี่ไฟฟ้าได้เอามาร่วมพิจารณาด้วย ห้าม 100% มันไม่ใช่ทางออกของบริบทในสังคม แล้วก็ไปจำกัดสิทธิ์ของประชาชนที่เขาอยากจะมีทางเลือกในการใช้บุหรี่ไฟฟ้าที่มีอันตรายน้อยกว่าบุหรี่มวนด้วย เพราะวันนี้หลายประเทศยอมรับแล้วว่าการสูบบุหรี่ไฟฟ้าปลอดภัยกว่าการสูบบุหรี่จริง มีสารพิษน้อยกว่า ซึ่งอันนี้ท่านก็ไปจำกัดสิทธิ์ จำกัดทางเลือกของพี่น้องประชาชนที่ไม่สามารถหยุดสูบบุหรี่ได้ ที่สำคัญจะไปอ้างว่าป้องกันเยาวชนและคนรุ่นใหม่เข้ามาสุบบุหรี่ ตนคิดว่าไม่ถูกต้อง ปัจจุบันถ้าเยาวชนคนรุ่นใหม่เขาอยากสูบบุหรี่เขาก็ไปซื้อบุหรี่จริงอยู่แล้ว ซึ่งท่านก็ไม่ได้ห้ามอะไรอยู่ดี
“ผมคิดว่าจริงๆ ท่านควรจะทำให้บุหรี่ไฟฟ้าถูกต้องและอยู่ในระบบอยู่ในเกณฑ์เดียวกับบุหรี่จริง มีการควบคุมการโฆษณา ห้ามโฆษณา ห้ามจำหน่ายออนไลน์ อาจจะดีกว่าการที่ผลักให้ไปอยู่ใต้ดินที่ผิดกฎหมายแล้วลักลอบขายออนไลน์ทั่วไปในปัจจุบัน ผมเรียนเลยว่าโดยระบบของเราไม่สามารถปิดกั้นหรือเทกดาวน์ได้ทั้งหมด วิธีเดียวที่ดีที่สุดก็คือรับฟังความคิดเห็นของผู้ที่เกี่ยวข้อง เปิดโอกาสให้บุหรี่ไฟฟ้าได้เข้ามา ให้ข้อมูลที่ถูกต้องกับคณะกรรมการ หาทางออกร่วมกันที่ทำให้บุหรี่ไฟฟ้าสามารถมีที่ยืนในสังคมไทย เพื่อเราจะได้ควบคุมและใช้ประโยชน์ ดีกว่าเราไปสร้างปัญหาอื่นๆ ตามมา ผมได้ทำหนังสือไปถึงคณะกรรมการควบคุมผลิตภัณฑ์ยาสูบแห่งชาติเพื่อให้ทบทวนมติการห้ามจำหน่ายและห้ามนำเข้าบุหรี่ไฟฟ้าทั้งหมด” ชัยวุฒิกล่าว และกล่าวเพิ่มเติมว่า
“จากข้อมูลสำนักงานสถิติแห่งชาติ ซึ่งเป็นหน่วยงานในสังกัดของกระทรวงฯ ในปี 2564 พบว่าประเทศไทยมีผู้บริโภคยาสูบกว่า 10 ล้านคน มากกว่าร้อยละ 52 ไม่มีความคิดที่จะเลิกบุหรี่ คนกลุ่มนี้ก็ควรที่จะได้รับข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นกลางเรื่องผลิตภัณฑ์บุหรี่ไฟฟ้าเพื่อใช้ประกอบการตัดสินใจในการบริโภค สิ่งที่สำคัญคือ เด็กและเยาวชนก็ควรได้รับข้อมูลที่ถูกต้องเช่นกันว่าผลิตภัณฑ์เหล่านี้ไม่ใช่ผลิตภัณฑ์สำหรับพวกเขา”
ชัยวุฒิยังมีข้อเสนอแนะเพิ่มเติมว่า ควรมีกฎหมายที่กำหนดอายุขั้นต่ำในการซื้อขาย และกฎหมายที่ควบคุมคุณภาพของผลิตภัณฑ์เช่นเดียวกับผลิตภัณฑ์ยาสูบอื่นๆ เพื่อให้ผู้บริโภคที่ยังไม่มีความคิดจะเลิกบริโภคยาสูบสามารถเข้าถึงผลิตภัณฑ์เหล่านี้ และอาจลดปริมาณสารพิษที่เกิดขึ้นในอากาศ รวมทั้งให้บุหรี่ไฟฟ้ามีมาตรฐานที่ควบคุมได้เช่นเดียวกันกับประเทศทั่วโลก
นอกจากนี้นโยบายการควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าที่เหมาะสมจำเป็นต้องพิจารณาผลประโยชน์ในภาพรวม ได้แก่ ประโยชน์ที่ผู้สูบบุหรี่จะเข้าถึงผลิตภัณฑ์ที่อันตรายน้อยกว่า ประโยชน์ในการปกป้องผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ รวมไปถึงการป้องกันการเข้าถึงของเด็กและเยาวชน และประโยชน์ของผู้ที่ไม่สูบบุหรี่ที่ไม่ต้องรับสารพิษต่างๆ จากการเผาไหม้
ชัยวุฒิยังได้กล่าวย้ำว่า การพิจารณานโยบายเรื่องการควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าอย่างเหมาะสมกับบริบทและความเป็นจริง ตั้งอยู่บนหลักฐานการศึกษาทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีรวมทั้งนวัตกรรมสมัยใหม่ มีความสำคัญอย่างยิ่งในการช่วยลดอันตรายในด้านสุขภาพให้กับผู้บริโภคยาสูบและประชาชนโดยทั่วไป ขณะเดียวกันก็ยังสามารถคุ้มครองเยาวชนไม่ให้เข้าถึงสินค้าเหล่านี้ผ่านช่องทางดิจิทัลโดยปราศจากการตรวจสอบควบคุม
