ผลการวิจัยล่าสุดเกี่ยวกับพฤติกรรมการออมของผู้บริโภคไทยในปี 2568 จากกรุงศรี รีเสิร์ช ชี้ให้เห็นว่า คนไทยส่วนใหญ่ยังคงให้ความสำคัญกับการชำระหนี้และค่าใช้จ่ายที่จำเป็นก่อนการออม
พฤติกรรมนี้มีความแปรผันสูงตามกลุ่มรายได้และช่วงวัย โดยผู้ที่มีรายได้มากกว่า 70,000 บาทต่อเดือน มักมีวินัยทางการเงินสูงและสามารถออมหรือลงทุนได้มากกว่า 30% ของรายได้เป็นประจำ
ในทางกลับกัน กลุ่มผู้มีรายได้ต่ำกว่า 30,000 บาท มักต้องเผชิญกับความท้าทายจากรายได้ที่ไม่แน่นอนและภาระหนี้สิน ทำให้มีวินัยทางการออมน้อยกว่า
อย่างไรก็ตาม แม้พฤติกรรมจะแตกต่างกัน แต่ข้อมูลสะท้อนว่าคนส่วนใหญ่ในทุกกลุ่มรายได้และทุกช่วงวัยยังคงนิยมเก็บเงินในบัญชีออมทรัพย์หรือฝากประจำมากที่สุด (ยกเว้นกลุ่มผู้มีรายได้สูงกว่า 100,000 บาท ที่อาจมีภาระภาษีสูง จึงนิยมกองทุนลดหย่อนภาษี)
เมื่อเจาะลึกในรายละเอียตามช่วงวัย โดยเฉพาะกลุ่มคนรุ่นใหม่ซึ่งเป็นกำลังสำคัญทางเศรษฐกิจ พบว่า Gen Y เริ่มมองหาสมดุลระหว่างการใช้จ่ายกับการเก็บออม และให้ความสำคัญกับสิทธิประโยชน์ทางภาษี จึงเลือกใช้เครื่องมืออย่างกองทุน หรือประกันสะสมทรัพย์
ขณะที่ Gen Z จะนิยมการออมในบัญชีออมทรัพย์ หรือเก็บเป็นเงินสดและสินทรัพย์ที่จับต้องได้ เนื่องจากต้องการสภาพคล่องสูง เพื่อตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์และความมั่นคงในระยะยาว
ข้อมูลจาก Gen Z Finance Survey 2568 โดยวิจัยกรุงศรี ยิ่งตอกย้ำพฤติกรรมของ Gen Z โดยพบว่า 69% ของคนกลุ่มนี้มองว่า ‘ค่าครองชีพสูง’ คืออุปสรรคหลักในการออม
ประสบการณ์จากความไม่แน่นอนในช่วงโควิดทำให้ Gen Z ให้ความสำคัญกับความมั่นคงทางการเงิน โดย 70% เริ่มเก็บเงินและลงทุนเป็นประจำ และตั้งเป้าหมายการออมอันดับหนึ่งไว้สำหรับ ‘ใช้ยามฉุกเฉิน’ (67.6%) รองลงมาคือเพื่อการท่องเที่ยว (52.1%)
แม้ Gen Z จะเห็นความสำคัญของการออม แต่ผลสำรวจกลับพบว่า 51% ยังคงมีความกังวลว่ามีเงินเก็บไม่พอใช้ยามฉุกเฉิน ซึ่งสะท้อนช่องว่างระหว่างเป้าหมายที่ตั้งไว้กับความเป็นจริง
นอกจากนี้ แม้ 80% ของ Gen Z จะเลือกออมในบัญชีธนาคาร แต่มีเพียงส่วนน้อยที่มีบัญชีเงินฝากประจำปลอดภาษี เนื่องจาก ‘ไม่รู้จัก’ หรือ ‘เข้าใจผิดว่าต้องมีเงินก้อนใหญ่ฝากทุกเดือน’
ดาริกา ภคภาสน์วิวัฒน์ หัวหน้าทีมสร้างสรรค์ Kept by krungsri กล่าวว่า Kept by krungsri ถูกพัฒนาขึ้นจากวิสัยทัศน์ของธนาคารกรุงศรีอยุธยาที่ต้องการสร้างนวัตกรรมการออมรูปแบบใหม่สำหรับคนรุ่นใหม่ โดยเป็นแพลตฟอร์มที่ช่วยปลูกฝังวินัยการออมผ่านการออกแบบกระปุกออมเงินที่แบ่งตามเป้าหมาย
ข้อมูลเชิงลึกเหล่านี้สอดคล้องกับการเติบโตของแพลตฟอร์ม Kept ซึ่งมีผู้ใช้บริการเพิ่มขึ้น 30% ในช่วงปี 2567-2568 ทำให้ปัจจุบันมีผู้ใช้งานกว่า 705,000 คน
โดยกลุ่มผู้ใช้งานหลักคือ Gen Y (50%) และ Gen Z (36%) ซึ่ง Gen Z ถือเป็นกลุ่มที่เติบโตมากที่สุด ล่าสุด แพลตฟอร์มดังกล่าวสามารถช่วยให้กลุ่มผู้ใช้งานมียอดเงินฝากเติบโตขึ้นถึง 18% จากปี 2567
ดาริกาให้ความเห็นเพิ่มเติมว่า แม้ Gen Z จะมีความรู้และเป้าหมายทางการเงินที่ชัดเจน แต่ยังคงมีอุปสรรค โดยเฉพาะมุมมองต่อ ‘เงินฝากประจำ’ ที่คนรุ่นใหม่มองว่ามีความยุ่งยาก ต้องใช้เงินก้อนใหญ่ และอาศัยวินัยขั้นสูง
ดังนั้น แพลตฟอร์มจึงมุ่งเน้นไปที่การเปลี่ยนมุมมองที่ว่าวินัยทางการเงินเป็นเรื่องยากและกดดัน ให้กลายเป็นสิ่งที่ทำได้ง่ายขึ้น เพื่อตอบโจทย์คนรุ่นใหม่และช่วยให้ Gen Z มีวินัยทางการเงินที่ยั่งยืนตามความตั้งใจ
เพื่อตอบโจทย์ความท้าทายดังกล่าว Kept by krungsri จึงมีกลยุทธ์ในการเปลี่ยนมุมมองต่อวินัยทางการเงิน จากเดิมที่ถูกมองว่าเป็นเรื่องยาก กดดัน และไม่สอดคล้องกับไลฟ์สไตล์ มาสู่แนวคิด ‘มีวินัย = แฮปปี้’
โดยได้พัฒนาผลิตภัณฑ์เงินฝากประจำปลอดภาษี ‘Happy tax free’ ซึ่งออกแบบโดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีการสร้างวงจรนิสัย (The Habit Loop) 4 ขั้นตอน เพื่อช่วยสร้างวินัยการออมให้ผู้ใช้งาน
กลยุทธ์ดังกล่าวเริ่มต้นด้วยการกระตุ้น (Make it obvious) ผ่านการออกแบบหน้าแอปพลิเคชันให้ดึงดูดผู้ใช้ใหม่ ตามด้วยการสร้างแรงจูงใจ (Make it attractive) โดยแสดงผลลัพธ์ปลายทางและอัตราดอกเบี้ยให้ชัดเจน
จากนั้นคือการทำให้การลงมือทำเป็นเรื่องง่าย (Make it easy) โดยกำหนดเงินฝากเริ่มต้นต่ำเพียง 500 บาทต่อเดือน และใช้ระบบแจ้งเตือนหรือฝากอัตโนมัติเพื่อช่วยให้ผู้ใช้ออมได้อย่างต่อเนื่อง
และสุดท้ายคือการให้รางวัล (Make it satisfying) โดยผู้ใช้สามารถเห็นดอกเบี้ยที่เพิ่มขึ้นได้ทุกวัน และสามารถแชร์ความสำเร็จนั้นบนโซเชียลมีเดียได้ ซึ่งเป็นกลไกที่ช่วยกระตุ้นให้เกิดการทำซ้ำ
ภาพ: Yellow_man / Shutterstock
