หนึ่งในประเด็นที่กำลังร้อนแรงที่สุดในประเทศไทย ณ ขณะนี้ คงหนีไม่พ้นคำว่า ‘ธุรกิจเครือข่าย’ หรือบางทีก็ถูกเรียกว่า ‘ธุรกิจขายตรงหลายชั้น’ (Multi Level Marketing: MLM) ซึ่งทำให้เกิดเสียงแตกในวงสังคมเป็นอย่างมากว่าธุรกิจรูปแบบดังกล่าวแตกต่างจากแชร์ลูกโซ่อย่างไร แล้วคนที่ถูกชวนมาร่วมลงทุนซื้อสินค้ามีแต่จะขาดทุนหรือไม่ และมีแต่เจ้าของหรือแม่ข่ายที่เป็นจุดสูงสุดในห่วงโซ่ของการลงทุนเท่านั้นหรือไม่ที่จะได้ประโยชน์
THE STANDARD WEALTH จะพามาสำรวจ 10 ธุรกิจขายตรงหลายชั้นชั้นนำของโลกกันว่ามีรายได้อย่างไร และโมเดลธุรกิจดังกล่าวเป็นอย่างไร
ก่อนอื่นเลยต้องมาทำความรู้จักกันก่อนว่าธุรกิจขายตรงหลายชั้นคืออะไร และมีจุดประสงค์มาทดแทนการตลาดรูปแบบปกติอย่างไร
การทำธุรกิจในรูปแบบปกตินั้นคือการที่ผู้ประกอบการผลิตหรือจัดหาสินค้าและบริการขึ้นมาหนึ่งอย่าง และประชาสัมพันธ์สินค้าและบริการดังกล่าวผ่านช่องทางต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นโทรทัศน์, โฆษณานอกบ้าน, TikTok, Instagram หรือ Facebook เป็นต้น จากนั้นจะนำสินค้าและบริการดังกล่าวไปยังผู้บริโภคผ่านตัวแทนจำหน่าย ซึ่งในระหว่างทางจากเจ้าของสินค้าต่อไปยังผู้บริโภคก็จะเต็มไปด้วยผู้ร่วมการค้าที่จะได้รับค่าจ้างจากการดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้อง
แต่สำหรับธุรกิจขายตรงหลายชั้นนั้นต้องการที่จะลดตัวกลางเหล่านั้นลง และแทนที่ด้วยทีมขายที่จะมาเป็นตัวแทนจำหน่าย เพื่อรับส่วนแบ่งทางกำไร และให้เหล่าทีมขายขยายทีมออกไปเป็นขั้นๆ เพื่อขายสินค้าเหล่านี้ออกไป
ทั้งนี้การทำธุรกิจแบบขายตรงหลายชั้นไม่จำกัดสินค้าว่าต้องเป็นอาหารเสริมหรือผลิตภัณฑ์เพื่อความงามเท่านั้น
ซึ่งจากแนวคิดดังกล่าวจะเห็นได้ว่าเป็นโมเดลทางการตลาดที่สามารถผลักดันให้ธุรกิจเติบโตได้โดยมีผลประโยชน์ร่วมกันไปหลายๆ คน
ในโลกความเป็นจริงกลับไม่เป็นอย่างนั้น เพราะจากข้อมูลของ TrueList เผยว่า ตัวแทนของธุรกิจขายตรงหลายชั้นในสหรัฐอเมริกา ปี 2024 มีเพียงแค่ 27% ที่สามารถคืนทุนจากธุรกิจดังกล่าวได้ ในขณะที่กว่า 50% ต้องขาดทุน
ไม่เพียงเท่านั้น มีผู้แทนแค่ 3% เท่านั้นที่ทำเงินได้มากกว่า 8.25 แสนบาท และมีเพียงแค่ 0.05% เท่านั้นที่สามารถทำรายได้มากกว่า 3.3 ล้านบาท
นอกจากนี้ธุรกิจขายตรงหลายชั้นก็ยังต่างจากธุรกิจที่เป็นแชร์ลูกโซ่อยู่มาก โดยธุรกิจขายตรงหลายชั้นเกิดขึ้นมาเพื่อขายสินค้าและบริการ เพียงแต่ใช้รูปแบบการตลาดแบบเครือข่ายเพื่อเติบโต แต่แชร์ลูกโซ่จะเน้นการขายเรื่องราวความร่ำรวยและความหรูหรา เพื่อดึงดูดให้มีลูกข่ายรายใหม่เข้ามาลงทุนเรื่อยๆ โดยที่มีสินค้าบังหน้า หรือไม่มีสินค้าเลยก็ได้
ดังนั้นลองมาสำรวจรายได้ของ 10 ธุรกิจขายตรงหลายชั้นชั้นนำของโลกกัน (อ้างอิงตามรายได้ของบริษัทจากมากไปน้อย)
