หน้ากากอนามัยที่กำลังขาดแคลนอย่างมาก ตั้งแต่ประชาชนไปจนถึงบุคลากรทางการแพทย์ก็ยังเข้าถึงได้ยาก ดังนั้นเมื่อมีตัวเลขยืนยันจากหน่วยงานราชการว่ามีการให้ส่งออกกว่า 330 ตัน จึงเป็นเรื่องใหญ่และสะเทือนจิตใจของผู้คน
ชัยยุทธ คำคุณ ที่ปรึกษาด้านพัฒนาระบบควบคุมทางศุลกากร ในฐานะโฆษกกรมศุลกากร ได้รายงานการส่งออกหน้ากากอนามัยในเดือนมกราคมถึงกุมภาพันธ์ 2563 ระบุว่ามีการส่งออกหน้ากากอนามัยทั้งสิ้นกว่า 330 ตัน คิดเป็นมูลค่า 160 ล้านบาท โดยเป็นการให้ส่งออกหน้ากากอนามัยตามใบอนุญาตของกรมการค้าภายใน
ต่อมากรมศุลกากรออกเอกสารชี้แจงว่าข้อมูลที่ปรากฏออกมามีความคลาดเคลื่อน เนื่องจากตัวเลข 330 ตันเป็นตัวเลขที่รวมสินค้าชนิดอื่นนอกจากหน้ากากอนามัยด้วย เช่น ชุดผ้าหุ้มเบาะ, เชือกผูกรองเท้า, ผ้ากันเปื้อน, ผ้าคลุม, สายคล้องคอทำด้วยผ้าทอ และเป็นตัวเลขช่วงเดือนมกราคมถึงวันที่ 4 กุมภาพันธ์ ก่อนที่จะมีประกาศควบคุมการส่งออกหน้ากากอนามัย ซึ่งมีผลบังคับวันที่ 5 กุมภาพันธ์
แต่เรื่องนี้บานปลายจนในที่สุดกรมการค้าภายในแจ้งความเอาผิดโฆษกกรมศุลกากรที่ให้ข้อมูลผิดจนสร้างความเสื่อมเสียให้หน่วยงาน
วิชัย โภชนกิจ อธิบดีกรมการค้าภายใน กระทรวงพาณิชย์ แถลงข่าวชี้แจงถึงการส่งออกหน้ากากอนามัยว่า ถ้าพูดถึงการส่งออกหน้ากากอนามัยต้องพูดให้ชัด เพราะหน้ากากอนามัยมีทั้งหมด 71 ชนิด แต่ที่รัฐบาลสงวนไว้ห้ามส่งออกคือหน้ากากอนามัยทางการแพทย์ที่ใช้ในประเทศไทย หรือ Surgical Mask นอกจากนี้ยังมีหน้ากากอีกหลายประเภทซึ่งไม่ได้ใช้ในประเทศไทย
อย่างไรก็ตาม คณะกรรมการควบคุมสินค้าและบริการได้ตั้งคณะอนุกรรมการขึ้นมา ประกอบด้วยเจ้าหน้าที่กระทรวงสาธารณสุข ซึ่งเชี่ยวชาญและตอบได้ว่าหน้ากากแบบใดไม่ได้ใช้ในไทย เพื่อพิจารณาอนุมัติการส่งออกหน้ากากอนามัยโดยเฉพาะ
รวมถึงได้กำหนดเงื่อนไขในการพิจารณาอนุมัติให้ส่งออกอีก 3 เงื่อนไขคือ
1. เป็นสินค้าที่มีคุณสมบัติเฉพาะ ใช้สำหรับบางภารกิจเท่านั้น
2. มีลิขสิทธิ์หรือโลโก้
3. บางโรงงานที่ได้รับการส่งเสริมการลงทุนให้ผลิตเพื่อการส่งออกเท่านั้น วิชัยยังได้เปิดเผยตัวเลขการขออนุมัติส่งออกหน้ากากอนามัย โดยมีผู้ส่งคำขอ 242 ราย จำนวน 53,612,906 ชิ้น
ได้รับการพิจารณาอนุญาตส่งออกเมื่อวันที่ 17-28 กุมภาพันธ์ 2563 จำนวน 7 ราย รวม 12,742,051 ชิ้น ซึ่งในจำนวนนี้ยืนยันว่าไม่มีหน้ากากอนามัยแบบ Surgical Mask ที่ใช้ในไทย และที่อนุมัติให้ส่งออกล้วนเป็นหน้ากากอนามัยที่ไม่ใช้ในไทยทั้งหมด
ภาพประกอบ: กริน วสุรัฐกร