การแพร่ระบาดของโควิด-19 ส่งผลกระทบมหาศาลต่อทุกอุตสาหกรรมบนโลก ทั้งการท่องเที่ยว เศรษฐกิจ การแพทย์ สังคม อีเวนต์ต่างๆ รวมถึงการแข่งขันกีฬารายการต่างๆ ทั่วโลก  

ผลกระทบต่อวงการกีฬาถือว่าเป็นสิ่งที่มีผลกระทบต่อจิตใจของผู้คนในวงการมากพอสมควร เนื่องจากการแข่งขันกีฬามีจุดประสงค์หลักคือการนำพาผู้คนที่หลากหลายเข้าหากัน ทำลายกำแพงความต่างด้วยความสนุก ตื่นเต้น และแรงบันดาลใจจากการแข่งขัน 

แต่วันนี้ภาพของการแข่งขันที่แพร่กระจายไปทั่วโลก คือภาพของสนามกีฬาที่ว่างเปล่าไร้ชีวิต อัฒจันทร์ที่ไร้คนดู ขณะที่บางสนามเลือกที่จะแข่งขันแบบปิด ไม่มีแฟนกีฬา ก็ได้แสดงให้เห็นแล้วว่าจะเกิดอะไรขึ้นในวันที่กีฬาที่ได้รับนิยมมากไม่มีคนดูอยู่ในสนามความจุหลายหมื่นที่นั่ง

มหกรรมการเลื่อน ยกเลิก และแข่งขันแบบปิดของโลกกีฬา 

นับตั้งแต่การแพร่ระบาดของโควิด-19 เมื่อเดือนธันวาคม 2019 นักวิชาการและแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหลายฝ่ายก็ได้เริ่มออกมาให้คำแนะนำว่า อีเวนต์ที่มีการรวมตัวกันของผู้คนเป็นจำนวนมากว่าควรจะงดหรือเลื่อนจัดไปก่อน เพื่อช่วยระงับและป้องกันการแพร่ระบาดของไวรัส 

จนกระทั่งการแข่งขันกีฬาต่างๆ ในประเทศจีน ตั้งแต่ ไชนีส ซูเปอร์ลีก ฟุตบอลลีกสูงสุด, ไชนีส กรังด์ปรีซ์ การแข่งขันรถยนต์ฟอร์มูลาวัน, การแข่งขันกรีฑา อินดอร์ ชิงแชมป์โลก รวมถึงการแข่งขัน กอล์ฟ แบดมินตัน และเทนนิสรายการระดับสากลต่างๆ ทยอยยกเลิก เลื่อน หรือไม่ก็ย้ายสนามไปแข่งขันที่ประเทศอื่น 

สถานการณ์ของโลกกีฬาหนักขึ้นเรื่อยๆ เมื่อมหกรรมกีฬาในเอเชียทยอยยกเลิกอย่างต่อเนื่อง ทั้งในประเทศไทยอย่างไทยลีก 1-4 ฟุตบอลทุกระดับของไทย เลื่อนการแข่งขันออกไปเป็นเวลา 45 วัน การแข่งขันโมโตจีพีที่จังหวัดบุรีรัมย์ เลื่อนจากสนาม ที่ 2 ในช่วงต้นฤดูกาล ไปแข่งขันในต้นเดือนตุลาคม 2020 แทน 

รวมถึงการแข่งขันกอล์ฟ ฮอนด้า แอลพีจีเอ ไทยแลนด์ 2020 กีฬาเยาวชนแห่งชาติ ครั้งที่ 36 ‘ช้างขาวเกมส์’ ณ จังหวัดตราด และกีฬาคนพิการทางการเคลื่อนไหวชิงแชมป์โลก 2020 (IWAS World Games 2020) ต่างก็ประกาศเลื่อนการแข่งขันออกไปอย่างไม่มีกำหนด 

ขณะที่อีกหนึ่งชนิดกีฬาที่มีความนิยมสูงในประเทศไทยอย่างวอลเลย์บอล ล่าสุดทาง สมาคมกีฬาวอลเลย์บอลได้ประกาศยืนยันแล้วว่า ศึกวอลเลย์บอลไทยแลนด์ลีกครั้งที่ 15 ฤดูกาล 2020 จะแข่งขันแบบไม่เปิดให้คนดูเข้าสนามตั้งแต่วันที่ 7 มีนาคมนี้ 

หลังจากที่วงการกีฬาในเอเชียได้รับผลกระทบอย่างหนัก ด้านทวีปยุโรปไม่นานหลังจากที่อิตาลีพบผู้ติดเชื้อในประเทศ จากตอนแรกที่การแข่งขันฟุตบอลลีกลงแข่งแบบปิดไม่ให้แฟนบอลเข้าชม ล่าสุดทางการอิตาลีได้สั่งให้การแข่งกีฬาทุกชนิดต้องจัดในสนามปิด ไม่ให้แฟนกีฬาเข้าชมจนถึง 3 เมษายน

ล่าสุดฟุตบอลพรีเมียร์ลีกของอังกฤษมีรายงานว่า ทั้ง 20 สโมสรในพรีเมียร์ลีกได้รับจดหมายแจ้งเตือนจากพรีเมียร์ลีก เป็นคำแนะนำเรื่องแนวทางการรับมือเบื้องต้น เช่น การให้จัดหาน้ำยาทำความสะอาดมือ การติดประกาศให้คำแนะนำวิธีการปฏิบัติตัวของแฟนบอลต่อสถานการณ์ในเวลานี้ ไปจนถึงการออกคำสั่งไม่ให้มีการ ‘จับมือ’ กันระหว่างผู้เล่นทั้งสองทีมก่อนลงสนาม โดยให้ผู้เล่นฝ่ายเจ้าบ้านเดินผ่านนักเตะทีมเยือนเพื่อให้เกียรติคู่แข่งขันแทน

และยังมีการแจ้งถึงความเป็นไปได้ที่พรีเมียร์ลีกจะแข่งขันแบบปิดไม่ให้เข้าชมการแข่งขัน ซึ่งเป็นทางออกที่ไม่มีใครอยากให้เกิด แต่อาจจะเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดสำหรับสถานการณ์ในเวลานี้ 

ขณะที่การแข่งขันบาสเกตบอล NBA ของสหรัฐอเมริกาได้ประกาศให้นักกีฬาเลี่ยงการแปะมือกับแฟนกีฬาหรือคนแปลกหน้า และเลี่ยงการหยิบของมาแจกลายเซ็น เพื่อช่วยป้องกันการแพร่ระบาด เช่นเดียวกับหลายๆ มหกรรมกีฬาที่เริ่มรณรงค์ให้นักกีฬารักษาสุขลักษณะส่วนบุคคล (Personal Hygiene) 

เช็กรายชื่อกีฬาที่ได้รับผลกระทบได้ที่นี่ 

โอลิมปิกที่อาจเลื่อนแต่ไม่เลื่อน 

มหกรรมกีฬาใหญ่ของปี 2020 มีทั้งโอลิมปิกที่กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น เดือนกรกฎาคม และฟุตบอลยูโร 2020 ที่จะแข่งขันทั่วทวีปยุโรป เนื่องในโอกาสครบรอบ 60 ปีของสหพันธ์ฟุตบอลยุโรป หรือยูฟ่า (UEFA)

สำหรับฟุตบอลชิงแชมป์แห่งชาติยุโรป หรือยูโร 2020 แม้ว่าจะแข่งขันเกมแรกที่ประเทศอิตาลีในวันที่ 12 มิถุนายนนี้ แต่จนถึงเวลานี้ยังไม่มีรายงานการตัดสินใจเลื่อนหรือยกเลิกการแข่งขันแต่อย่างใด 

ตรงกันข้าม มหกรรมกีฬาโอลิมปิกที่กรุงโตเกียว ซึ่งมีข่าวสารความเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่อง โดยหนึ่งในนั้นคือการที่ ดิก พาวด์ บอร์ดบริหาร คณะกรรมการโอลิมปิกสากล หรือ IOC ที่ออกมาเผยว่าโอลิมปิกที่กรุงโตเกียวมีโอกาสยกเลิกมากกว่าเลื่อน เนื่องจากตารางฤดูกาลประจำปีจะได้รับผลกระทบอย่างหนักหากเลื่อนจัดการแข่งขัน ดังนั้นการยกเลิกการแข่งขันคือทางเลือกที่ดีกว่า 

ขณะที่ เซโกะ ฮาชิโมโตะ รัฐมนตรีญี่ปุ่นผู้รับผิดชอบการแข่งขันโอลิมปิกและพาราลิมปิกได้ออกมาเผยว่า โอลิมปิกและพาราลิมปิก 2020 ที่กรุงโตเกียว สามารถเลื่อนจัดการแข่งขันไปได้ถึงสิ้นปี หากสถานการณ์ของโควิด-19 ยังไม่ดีขึ้น

แต่หลังจากที่มีกระแสการยกเลิก หรือเลื่อนการแข่งขันเกิดขึ้นเมื่อใด ทาง โธมัส บาค ประธาน IOC ก็จะออกมายืนยันทุกครั้งว่าโอลิมปิกที่กรุงโตเกียว จะเดินหน้าจัดการแข่งขันตามกำหนด โดยยืนยันว่าทุกฝ่ายจะทำงานอย่างใกล้ชิดกับองค์การอนามัยโลก เพื่อการันตีความปลอดภัยของนักกีฬา เจ้าหน้าที่ และทุกชีวิตที่เกี่ยวข้อง 

พร้อมกันนี้ยังได้ยืนยันให้นักกีฬาทุกคนเดินหน้าฝึกซ้อม รักษาสมาธิ เพื่อเตรียมพร้อมสำหรับการแข่งขันโอลิมปิกตามเดิม และยืนยันว่า IOC จะไม่ส่งนักกีฬาเข้าไปสู่สถานการณ์การแพร่ระบาดครั้งใหญ่อย่างแน่นอน 

โอลิมปิกกับโรคระบาด 

แม้ว่านี่อาจจะเป็นครั้งแรกที่โอลิมปิกถูกเลื่อนหรือยกเลิกจากสาเหตุที่ไม่ใช่สงครามโลก แต่นี่ไม่ใช่ครั้งแแรกที่โอลิมปิกพบเจอกับสถานการณ์ความกดดันให้ยกเลิกการแข่งขันจากการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัส 

โดยปี 2016 ที่รีโอเดจาเนโร ประเทศบราซิล ก่อนการแข่งขันจะเริ่มต้นขึ้น ริโอเกมส์ ถูกปกคลุมด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสซิกา ซึ่งมียุงเป็นพาหะนำโรค 

เหตุการณ์ในครั้งนั้นส่งผลให้หลายฝ่ายเรียกร้องให้เลื่อนหรือยกเลิกโอลิมปิกด้วยเหตุผลเดียวกัน นั่นคือนี่เป็นมหกรรมกีฬาที่มีการรวมตัวของผู้คนจากทั่วโลก ไม่ควรที่จะมีความเสี่ยงของโรคระบาดในพื้นที่ 

โดยนักบาสเกตบอลชื่อดังอย่าง เลอบรอน เจมส์ และ สตีเฟน เคอร์รี ก็ตัดสินใจประกาศไม่ไปโอลิมปิก 2016 ด้วยความกังวลต่อสถานการณ์ไวรัสซิกา 

แต่สุดท้ายการแข่งขันโอลิมปิกปี 2016 ก็แข่งขันตามกำหนดการเดิม โดยตลอดการแข่งขันที่ผู้เขียนได้มีโอกาสเดินทางไปรายงานการแข่งขันเป็นเวลา 5 สัปดาห์ พบว่าทางบราซิลได้มีการพ่นยาฆ่ายุงเป็นประจำทุกวันในช่วงเวลาเช้าและเย็น เพื่อกำจัดพาหะนำโรค ขณะที่การแข่งขันดำเนินไปตามปกติ 

สิ่งสำคัญในตอนนี้สำหรับวงการกีฬาคือการเฝ้าระวังและคอยอัปเดตข้อมูลข่าวสารของพื้นที่ที่เราอยู่อย่างใกล้ชิด ปฏิบัติตามคำแนะนำขององค์การอนามัยโลกและเจ้าหน้าที่ในพื้นที่รักษาสุขลักษณะส่วนบุคคล (Personal Hygiene) 

แต่สิ่งสำคัญอีกอย่างคือการปฏิบัติตามคำแนะนำของ IOC เตรียมพร้อมสำหรับการแข่งขันกีฬาชนิดต่างๆ เสมอ เปรียบเสมือนกับคำพูดในวงการกีฬาที่กล่าวว่า เล่นจนกว่าผู้ตัดสินจะเป่านกหวีดหมดเวลา ในสถานการณ์นี้คือการเตรียมพร้อมเสมอจนกว่าจะมีความเปลี่ยนแปลง หรือคอยติดตามอัปเดตข้อมูลเพื่อประกอบการตัดสินใจเข้าร่วมการแข่งขันรายการต่างๆ อย่างต่อเนื่อง

สำหรับโอลิมปิกสมัยใหม่ไม่เคยถูกยกเลิกในสถานการณ์ที่มนุษย์ไร้ความขัดแย้งระดับโลก เพราะที่ผ่านมาการยกเลิกมหกรรมกีฬาที่ใหญ่ที่สุดในโลกเกิดขึ้นจากสภาวะของสงครามโลกครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 

ดังนั้นการต่อสู้เพื่อให้มหกรรมกีฬาโอลิมปิกเดินหน้าตามกำหนด คือสัญลักษณ์สำคัญว่าทุกฝ่ายยังคงมีความมั่นใจว่าด้วยความร่วมมือของทุกคน สถานการณ์การแพร่ระบาดของไวรัสโคโรนา 2019 จะจบลงก่อนการแข่งขันจะเริ่มต้นขึ้น และไฟบนคบเพลิงแห่งความหวังที่โตเกียว 2020 ตั้งชื่อการวิ่งคบเพลิงปีนี้ว่า Hope Lights Our Way จะยังคงส่องสว่างนำพาความหวังต่อไป 

พิสูจน์อักษร: พรนภัส ชำนาญค้า