ทุกฤดูใบไม้ร่วง เกษตรกรสหรัฐฯ จะเก็บเกี่ยวถั่วเหลืองจำนวนมหาศาลที่มีพื้นที่เพาะปลูกมากกว่ารัฐแอริโซนา แต่ปีนี้ผู้ซื้อรายใหญ่ที่สุดอย่างจีนกลับหายไปจากตลาด รัฐบาลปักกิ่งได้ตอบโต้สงครามการค้ากับสหรัฐฯ ด้วยการเก็บภาษีตอบโต้สินค้า
การเกษตรของอเมริกาในเดือนมีนาคม ส่งผลให้ผู้นำเข้าเชิงพาณิชย์ของจีนหยุดซื้อนำเข้าถั่วเหลืองจากสหรัฐฯ ก่อนฤดูกาลเก็บเกี่ยวจะเริ่มขึ้นด้วยซ้ำ การตัดสินใจนี้กลายเป็นอาวุธทางเศรษฐกิจของจีนที่ใช้กดดันประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ โดยตรง เพราะกลุ่มเกษตรกรถั่วเหลืองเป็นฐานเสียงสำคัญของเขา
เมื่อปีที่แล้ว จีนซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐฯ มูลค่ากว่า 1.3 หมื่นล้านดอลลาร์ หรือคิดเป็นกว่า 20% ของผลผลิตทั้งหมด เพื่อนำไปผลิตอาหารสัตว์และน้ำมันพืช แต่ในปีนี้ จีนยังไม่ได้จองซื้อแม้แต่ลำเดียวจากผลผลิตรอบใหม่
สำหรับเกษตรกรอเมริกัน การวิจารณ์ทรัมป์ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่เมื่อถั่วเหลืองกองพะเนินอยู่โกดัง พวกเขาเริ่มรู้สึกว่าเป็นเหยื่อร่วมในสงครามที่ไม่ได้เลือกเอง หลายคนกังวลว่าต่อให้เกิดข้อตกลง จีนอาจไม่กลับมาซื้อในระดับเดิม เพราะหันไปพึ่งพาซัปพลายจากบราซิลและอาร์เจนตินามากขึ้น ซึ่งจะทำให้ความเสียหายต่อภาคเกษตรสหรัฐฯ ยืดเยื้อในระยะยาว เกษตรกรบางคนยอมรับว่าเงินช่วยเหลือจากรัฐบาลช่วยประคองได้ชั่วคราว แต่สิ่งที่พวกเขาต้องการจริงๆ คือตลาดที่ขายได้
ขณะที่ทรัมป์ได้ตอบโต้ในสื่อสังคมออนไลน์ โดยเรียกการคว่ำบาตรถั่วเหลืองครั้งนี้ว่า “การกระทำที่เป็นปฏิปักษ์ทางเศรษฐกิจ” และยืนยันว่าการทำให้จีนกลับมาซื้อถั่วเหลืองคือหนึ่งในเป้าหมายหลักของการเจรจา พร้อมเดินหน้าหาตลาดใหม่ในประเทศอื่น แต่เจ้าหน้าที่ในอุตสาหกรรมส่วนใหญ่เห็นว่าไม่มีประเทศใดทดแทนจีนได้
Brooke Rollins รัฐมนตรีเกษตรของสหรัฐฯ ระบุว่า รัฐบาลจะกลับมาจ่ายเงินช่วยเหลือ 3,000 ล้านดอลลาร์ จากโครงการ Farm Service Agency ที่เคยถูกระงับเพราะภาวะชัตดาวน์ของรัฐบาลกลาง
ทรัมป์กล่าวบนเครื่องบิน Air Force One ว่า “เกษตรกรของเราถูกจีนบอยคอตต์ ผมไม่ต้องการให้เป็นแบบนั้น เกษตรกรของเรายอดเยี่ยม โดยเฉพาะเกษตรกรถั่วเหลือง ผมต้องการให้จีนกลับมาซื้อในระดับเดิมอย่างน้อยก็เท่าที่เคยซื้อก่อนหน้า”
แต่แม้จะเกิดข้อตกลงในอีกไม่กี่สัปดาห์ ผลผลิตจำนวนมากในปีนี้ก็น่าจะยัง ไร้ผู้ซื้อ เพราะจีนได้วางแผนจัดหาซัปพลายจากที่อื่นล่วงหน้าแล้ว และโรงงานผลิตอาหารสัตว์ในจีนก็เริ่มทำสัญญาสำหรับปีหน้าไปบางส่วน
กลยุทธ์ถั่วเหลืองของจีนเองก็มีความเสี่ยง การพึ่งพาบราซิลมากขึ้นหมายถึงต้นทุนที่สูงขึ้น และความไม่แน่นอนจากสภาพอากาศในอเมริกาใต้ อีกทั้งหากเกิดข้อตกลงกับ Trump จนถั่วเหลืองอเมริกาทะลักกลับเข้าสู่ตลาดจีน ราคาภายในประเทศอาจร่วงแรง ขณะนี้ราคากากถั่วเหลืองในจีนเริ่มอ่อนตัวแล้ว จากการคาดการณ์ว่าอาจมีการกลับมานำเข้าจากสหรัฐฯ
อย่างไรก็ตาม เป้าหมายระยะยาวของจีนคือการกระจายความเสี่ยง ลดการพึ่งพาคู่แข่งทางภูมิรัฐศาสตร์อย่างสหรัฐฯ ซึ่งจีนมีทางเลือกมากมาย ทั้งจากบราซิลและอาร์เจนตินา ในสหรัฐฯ ไม่เพียงแต่เกษตรกรที่ได้รับผลกระทบ การขนส่งถั่วเหลืองทั่วประเทศก็หยุดชะงัก โดยปกติ ช่วงเวลานี้ รถไฟขนสินค้าจะลำเลียงถั่วเหลืองจากมิดเวสต์ไปยังท่าเรือฝั่งตะวันตกเพื่อส่งออกไปเอเชีย ซึ่งปีที่แล้วมีการส่งออกกว่า 25 ล้านตัน แต่ปีนี้ทุกอย่างหยุดนิ่ง
เกษตรกรหลายคนคาดการณ์ไว้ล่วงหน้าแล้วว่าสถานการณ์แบบนี้อาจเกิดขึ้น เพราะจีนเคยหยุดซื้อถั่วเหลืองจากสหรัฐฯ หลายครั้งในยุค Trump ก่อนหน้านี้ และเคยกลับมาซื้ออีกครั้งในปีที่พบกับประธานาธิบดี Joe Biden ซึ่งถูกมองว่าเป็น “ท่าทีสร้างมิตรภาพ”
ทำเนียบขาวประกาศว่าประธานาธิบดี Donald Trump และประธานาธิบดี Xi Jinping ของจีน จะพบกันในวันพฤหัสบดีหน้า นอกรอบการประชุมสุดยอดความร่วมมือทางเศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก ขณะที่ผู้นำสองประเทศเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในโลกกำลังพิจารณาที่จะคลี่คลายสงครามการค้าที่กำลังคุกรุ่น
การประชุมที่เกาหลีใต้ ซึ่งเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอด APAC จะเป็นการพบปะกันครั้งแรกของผู้นำทั้งสอง นับตั้งแต่ Trump กลับมามีอำนาจในเดือนมกราคม ทั้งสองได้พูดคุยกันอย่างน้อย 3 ครั้งในปีนี้ โดยครั้งล่าสุดคือเดือนกันยายน Trump และ Xi Jinping พบกันครั้งสุดท้ายในปี ค.ศ. 2019 ในช่วงที่ Trump ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีสมัยแรก
ภาพ: Lucas Ninno/Getty Images
อ้างอิง:
