รัฐบาลจีนกำลังเดินเกมเชิงยุทธศาสตร์ครั้งใหม่ ด้วยการออกคำแนะนำอย่างไม่เป็นทางการให้บริษัทในประเทศ โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับภาครัฐ หลีกเลี่ยงการใช้ชิปปัญญาประดิษฐ์ (AI) รุ่น H20 ของ Nvidia และชิปรุ่นรองอื่นๆ จากสหรัฐฯ ซึ่งเป็นการสร้างความซับซ้อนครั้งใหญ่ให้กับแผนการของ Nvidia ที่จะกลับมาทำตลาดในจีน และที่สำคัญคือ เป็นการเขย่าแผนนโยบายของ โดนัลด์ ทรัมป์ ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ที่เพิ่งจะอนุญาตให้มีการขายชิปเหล่านี้อีกครั้งภายใต้เงื่อนไขแบ่งปันรายได้ 15% ให้กับรัฐบาลสหรัฐฯ
สำนักข่าว Bloomberg รายงานอ้างอิงแหล่งข่าวว่า ในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา หน่วยงานกำกับดูแลของจีนได้ส่งหนังสือแจ้งไปยังบริษัทต่างๆ เพื่อลดการใช้เซมิคอนดักเตอร์จากสหรัฐฯ โดยคำแนะนำดังกล่าวมีความเข้มงวดเป็นพิเศษต่อการใช้ชิป H20 ในโครงการใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับภาครัฐหรือความมั่นคงของชาติ
ในหนังสือแจ้งบางฉบับ ยังได้แนบชุดคำถามไปยังบริษัทต่างๆ เช่น ทำไมถึงเลือกซื้อชิป Nvidia H20 แทนที่จะเป็นทางเลือกในประเทศ และได้พบปัญหาด้านความปลอดภัยใดๆ หรือไม่ ซึ่งสอดคล้องกับรายงานของสื่อของรัฐที่เริ่มตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับความปลอดภัยและความน่าเชื่อถือของชิปอเมริกัน
การเคลื่อนไหวนี้เปรียบเสมือนซอฟต์แบน (Soft Ban) ซึ่งคล้ายกับแนวทางที่จีนเคยใช้จำกัดการใช้รถยนต์ Tesla และ iPhone ของ Apple ในหน่วยงานและสถานที่ที่อ่อนไหว โดยไม่ได้เป็นการสั่งห้ามโดยสิ้นเชิง แต่เป็นการใช้แรงกดดันด้านกฎระเบียบและความมั่นคงของชาติเป็นเครื่องมือ
ท่าทีล่าสุดของจีนได้สร้างความซับซ้อนให้กับนโยบายของสหรัฐฯ อย่างมาก เพราะก่อนหน้านี้ไม่นาน รัฐบาลทรัมป์เพิ่งจะพลิกนโยบายอนุญาตให้ Nvidia และ AMD กลับมาขายชิปรุ่นรอง เช่น H20 และ MI308 ให้กับจีนได้อีกครั้ง ภายใต้เงื่อนไขที่เป็นที่ถกเถียงว่าบริษัททั้งสองจะต้องแบ่งรายได้จากการขายในจีน 15% ให้กับรัฐบาลสหรัฐฯ
รัฐบาลทรัมป์ให้เหตุผลหลายประการในการอนุญาตครั้งนี้ ตั้งแต่การอ้างว่าชิป H20 นั้นล้าสมัย และ Huawei ก็สามารถผลิตชิปที่เทียบเท่าได้แล้ว ไปจนถึงการอ้างว่าเป็นส่วนหนึ่งของข้อตกลงแลกเปลี่ยนกับการเข้าถึงแร่หายากของจีน
แหล่งข่าวระบุว่าความกังวลของปักกิ่งมีอยู่ 2 ด้านหลัก
- เจ้าหน้าที่จีนกังวลว่าชิปของสหรัฐฯ อาจมีช่องโหว่ด้านความปลอดภัย เช่น ความสามารถในการติดตามตำแหน่งหรือการปิดระบบจากระยะไกล ซึ่งเป็นข้อกล่าวหาที่ Nvidia ปฏิเสธมาโดยตลอด
- เป้าหมายที่สำคัญที่สุดของจีนคือการพัฒนาขีดความสามารถด้านชิปในประเทศ และผลักดันให้บริษัทจีนหันมาใช้ผลิตภัณฑ์ในท้องถิ่น เช่น ชิปของ Huawei แทนการพึ่งพาเทคโนโลยีจากตะวันตก
แม้ชิป H20 ของ Nvidia จะมีพลังการประมวลผลน้อยกว่าชิปรุ่นท็อป แต่ก็ยังคงเป็นที่ต้องการของบริษัทยักษ์ใหญ่อย่าง Alibaba และ Tencent เนื่องจากประสิทธิภาพที่เหมาะสมกับการใช้งานด้าน AI Inference และการที่ Huawei ยังไม่สามารถผลิตชิปขั้นสูงได้เพียงพอต่อความต้องการของตลาด
เลนนาร์ท ไฮม์ นักวิจัยด้าน AI จากสถาบัน RAND วิเคราะห์ว่า “รัฐบาลจีนดูเหมือนจะใช้ความไม่แน่นอนด้านกฎระเบียบเพื่อสร้างตลาดผูกขาดที่มีขนาดใหญ่พอที่จะรองรับอุปทานของ Huawei ในขณะที่ยังคงอนุญาตให้มีการซื้อ H20 เพื่อตอบสนองความต้องการที่แท้จริงได้ สิ่งนี้ส่งสัญญาณว่าทางเลือกในประเทศยังคงไม่เพียงพอ แม้ว่าจีนจะกำลังกดดันซัปพลายเออร์ต่างชาติก็ตาม”
อ้างอิง:
