อุณหภูมิในสนามการค้าระหว่างจีนและออสเตรเลียดูจะระอุขึ้นอีกครั้ง หลังจากมีรายงานว่าจีนกำลังออกข้อจำกัดใหม่ในการนำเข้าถ่านหินจากออสเตรเลีย และล่าสุดออสเตรเลียก็ยื่นเรื่องร้องเรียนต่อองค์การการค้าโลกเกี่ยวกับกรณีที่จีนเรียกเก็บภาษีนำเข้าข้าวบาร์เลย์ของออสเตรเลียแล้ว
ไซมอน เบอร์มิงแฮม รัฐมนตรีการค้าของออสเตรเลียระบุเมื่อวันอังคารที่ผ่านมาในรายการข่าวทางสถานีวิทยุ Radio National ของออสเตรเลียว่า เขารู้สึกหนักใจอย่างมากต่อข่าวที่ถูกนำเสนอผ่านสื่อของทางการจีนว่า มีการสั่งแบนการนำเข้าถ่านหินจากออสเตรเลีย ทั้งนี้ Global Times หนังสือพิมพ์ของรัฐบาลจีนระบุเมื่อสุดสัปดาห์ที่ผ่านมาว่า คณะกรรมการปฏิรูปและพัฒนาแห่งชาติของจีนได้อนุมัติให้โรงไฟฟ้าซื้อถ่านหินจากต่างประเทศโดยไม่มีข้อจำกัด แต่ยกเว้นการซื้อจากออสเตรเลีย เบอร์มิงแฮมระบุว่า ถ้านี่เป็นเรื่องจริง รายงานข่าวดังกล่าวก็จะบ่งชี้ถึงแนวปฏิบัติทางการค้าที่เลือกปฏิบัติโดยเจ้าหน้าที่ของทางการจีน
นอกจากนี้ยังมีรายงานว่า แม้กระทรวงการต่างประเทศของจีนจะขอให้บรรดาผู้สื่อข่าวสอบถามไปยังเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องโดยตรงเมื่อถูกถามถึงเรื่องนี้ แต่ วัง เหวินปิน โฆษกกระทรวงการต่างประเทศก็ยอมรับว่าเมื่อเร็วๆ นี้ เจ้าหน้าที่ทางการจีนได้ใช้มาตรการที่เกี่ยวข้องต่อสินค้าบางชนิดจากออสเตรเลียที่ส่งออกมายังจีน ซึ่งเป็นไปตามกฎหมายและข้อบังคับ
ด้าน สกอตต์ มอร์ริสัน นายกรัฐมนตรีออสเตรเลียระบุว่า รัฐบาลออสเตรเลียยังคงถือว่ารายงานข่าวเรื่องนี้เป็นเพียง ‘การคาดการณ์จากสื่อของรัฐบาลจีน’ และกำลังขอคำชี้แจงเกี่ยวกับรายงานดังกล่าว อย่างไรก็ตาม มอร์ริสันชี้ว่าถ้ามาตรการแบนดังกล่าวเป็นเรื่องจริง ก็จะเป็นการละเมิดกฎขององค์การการค้าโลก และจะเป็นผลลัพธ์ที่เลวร้ายสำหรับความสัมพันธ์ทางการค้าระหว่างสองชาติ
ทั้งนี้ ออสเตรเลียมีมูลค่าการส่งออกถ่านหินไปยังจีนในปีงบประมาณ 2018-2019 ที่ราว 1.05 หมื่นล้านดอลลาร์สหรัฐ และจากสถิติของสำนักข่าว ABC ชี้ว่าจีนเป็นตลาดส่งออกถ่านหินอันดับ 2 ของออสเตรเลียในปี 2019 ทั้งถ่านหินประเภทให้ความร้อน และถ่านหินที่ใช้ในการถลุงเหล็ก แต่ผลกระทบที่ชัดเจนจากมาตรการนี้ยังคงยากที่จะประเมิน เพราะมีรายงานข่าวของสื่อออสเตรเลียตั้งแต่หลายสัปดาห์ก่อนแล้วว่า เริ่มมีการระงับการนำเข้าถ่านหินตามแนวชายฝั่งของจีน
ขณะที่นักลงทุนก็มองข่าวนี้เป็นสัญญาณลบ โดยระหว่างการซื้อขายหุ้นภาคเช้าวันที่ 15 ธันวาคม หุ้นของบริษัทผู้ส่งออกถ่านหินในออสเตรเลียอย่าง New Hope Corp และ Yancoal Australia ก็มีจังหวะที่ราคาดิ่งลงถึงราว 12% ขณะที่นักวิเคราะห์ของ ANZ Research ชี้ว่า ผู้ส่งออกยังสามารถหาลูกค้าเพิ่มเติมได้ในเกาหลีใต้ เวียดนาม และญี่ปุ่น แต่สำนักข่าว ABC ก็อ้างความเห็นนักวิเคราะห์ว่า เป้าหมายของประเทศต่างๆ ในการลดการปล่อยคาร์บอนในทศวรรษที่กำลังจะมาถึงอาจไม่ใช่สัญญาณที่ดีนักสำหรับการส่งออกถ่านหินของออสเตรเลีย
สำนักข่าวซีเอ็นเอ็นชี้ว่า ความสัมพันธ์ระหว่างออสเตรเลียและจีนถดถอยตั้งแต่ช่วงเดือนเมษายน เมื่อมอร์ริสันเรียกร้องให้มีการสืบสวนระหว่างประเทศเกี่ยวกับต้นตอการแพร่ระบาดของโควิด-19 ซึ่งทางการจีนระบุว่าความเคลื่อนไหวในครั้งนั้นเป็นเรื่องทางการเมือง จากนั้นทางการจีนก็มีการแบนหรือเก็บภาษีนำเข้าสินค้าที่นำเข้าจากออสเตรเลีย อาทิ ไวน์ เนื้อสัตว์ และข้าวบาร์เลย์
และล่าสุด เบอร์มิงแฮมในฐานะรัฐมนตรีการค้าของออสเตรเลียก็ยื่นเรื่องร้องเรียนให้องค์การการค้าโลก (WTO) เปิดการสอบสวนเกี่ยวกับกรณีที่จีนเรียกเก็บภาษีข้าวบาร์เลย์นำเข้าจากออสเตรเลียแล้วด้วย ซึ่งเขาชี้ว่านี่เป็น “ขั้นตอนที่เหมาะสม” ในการยกระดับกรณีดังกล่าวไปสู่การพิจารณาขององค์กรการค้าในระดับโลก นับเป็นมาตรการตอบโต้ครั้งแรกหลังจีนใช้มาตรการต่างๆ กับสินค้าออสเตรเลียมาก่อนหน้านี้
การเรียกเก็บภาษีข้าวบาร์เลย์นำเข้าจากออสเตรเลียดังกล่าวเกิดขึ้นตั้งแต่เดือนพฤษภาคม โดยทางการจีนชี้ผลจากการสอบสวนว่า มีการทุ่มตลาดของข้าวบาร์เลย์ราคาถูกจากออสเตรเลีย ซึ่งส่งผลกระทบต่อตลาดภายในประเทศ
พิสูจน์อักษร: ลักษณ์นารา พักตร์เพียงจันทร์
อ้างอิง:
- www.abc.net.au/news/2020-12-15/scott-morrison-china-trade-tension-coal-bans/12984322
- www.abc.net.au/news/2020-12-16/will-other-countries-replace-china-buying-australian-coal/12985956
- www.bbc.co.uk/news/world-australia-55328102
- www.aljazeera.com/economy/2020/12/15/lose-lose-australia-slams-reported-china-coal-import-curbs
- www.senatorbirmingham.com.au/interview-on-radio-national-breakfast-with-fran-kelly-10/
- edition.cnn.com/2020/12/15/business/australia-coal-trade-china-intl-hnk/index.html
- edition.cnn.com/2020/11/27/business/china-australia-wine-dumping-intl-hnk/index.html
- www.smh.com.au/world/asia/australia-to-take-china-to-the-wto-over-barley-tariffs-20201216-p56nzf.html
- www.scmp.com/economy/china-economy/article/3084930/china-confirms-over-80-cent-tariff-australian-barley-exports