เรื่องราววันที่ 10 หลัง น้ำท่วม ใหญ่เชียงราย ช่วงเวลาแห่งการฟื้นฟู ‘เก็บทิ้ง เก็บกู้ เก็บแรง’

วันนี้ (24 กันยายน) ทีมข่าว THE STANDARD ลงพื้นที่ชุมชนเกาะลอยและชุมชนเทิดพระเกียรติ อำเภอเมืองเชียงราย จังหวัดเชียงราย 2 พื้นที่ที่ประสบอุทกภัยรุนแรงเมื่อช่วงวันที่ 11-14 กันยายนที่ผ่านมา โดยมีครัวเรือนได้รับความเดือดร้อนและเสียหายประมาณ 430 หลังคาเรือน

ณ วันนี้เข้าสู่วันที่ 10 ที่ประชาชนสามารถกลับเข้าบ้านของตัวเอง เพื่อทำความสะอาดคราบน้ำ กองโคลนที่ท่วมบ้านชั้น 1 และบ้านชั้นเดียว

บ้านหลังแรก

ใต้ป้ายทางเข้าชุมชนเกาะลอย ทางแยกไปชุมชนเทิดพระเกียรติ บ้านหลังเล็กริมแม่น้ำกกสายในที่แบ่งเป็น 3 ระดับ คือ ริมน้ำ, คอสะพาน และเทียบเท่าถนน เป็นครอบครัวที่รับแรงปะทะแรกจากมวลน้ำมหาศาลที่เริ่มเข้าพื้นที่

ลูกชายเจ้าของบ้านเล่าว่า ในช่วงเที่ยงคืนของวันที่ 10 กันยายน มีเสียงประกาศตามสายเตือนให้คนในชุมชนเก็บของขึ้นที่สูง บ้านไหนที่อยู่ต่ำกว่าระดับถนนให้อพยพออกจากพื้นที่ ซึ่งจากคำบอกเล่าของแม่ น้ำท่วมปีนี้ถือว่าเป็นน้ำท่วมหนักในรอบ 30 ปี ซึ่งเมื่อปี 2537 น้ำเข้าท่วมชุมชนเช่นกัน แต่ระดับน้ำและความเร็วน้ำถือว่าคนละเรื่อง

“ปี 2537 น้ำท่วมถึงเข่าหรือเอว น้ำค่อยๆ เพิ่มระดับให้เก็บของได้ทัน แต่ปี 2567 น้ำถึงหลังคาบ้าน เราเก็บของหนึ่งอย่าง แต่พอหันหลัง ของที่เก็บก็ลอยวนไปต่อหน้าต่อตา” ลูกชายเจ้าของบ้านเล่า

ครั้งแรกในชีวิต 72 ปีที่เจอ

คุณลุงเจ้าของบ้าน 2 ชั้นในซอยเทิดพระเกียรติ 2 เล่าว่า วันที่ 11 กันยายน ตนเองคิดว่าจะอยู่เฝ้าบ้าน เพราะยอมรับว่าเป็นห่วงทรัพย์สินและบ้านหลังเดียวในชีวิต แต่ยังไม่ทันข้ามคืน เจ้าหน้าที่นำเรือมารับที่หน้าบ้าน และบอกว่าไม่สามารถให้อยู่ในพื้นที่ประสบภัยได้แล้ว

ต่อมาวันที่ 14 กันยายน น้ำเริ่มแห้ง จึงชวนครอบครัวกลับมา ขอแค่อย่างน้อยได้กลับมานอนหลับที่บ้านและเห็นของที่พอจะเหลืออยู่ ซึ่งภาพแรกที่เห็นทำให้ตนเองคิดเลยว่า นี่อาจเป็นครั้งแรกในชีวิตที่ต้องทิ้งของในบ้านมากขนาดนี้

ปัจจุบันตัวเองอายุ 72 ปี ไม่เคยเจอน้ำท่วมหนักเท่านี้ และคิดว่าคงเป็นครั้งเดียวในชีวิตที่จะได้เห็น ณ วันนี้ อยากขอบคุณจิตอาสาและมูลนิธิที่เข้ามาช่วยเหลือ ตั้งแต่ทำความสะอาดบ้าน มอบของกิน มอบของใช้ เราที่เป็นคนในพื้นที่จะพยายามช่วยเหลือตัวเองต่อไป เพราะเชื่อว่าตอนนี้ทุกคนลำบาก อะไรที่ทำได้ก็ต้องทำ “ขอขอบคุณจริงๆ ที่ทำให้เรารู้ว่าคนไทยไม่ทิ้งกัน”

ร้านน้ำเงี้ยวแสนอร่อย-แมวน้อยที่รอเจ้าของกลับบ้าน

ช่วงกลางซอยในหมู่บ้านเทิดพระเกียรติ มีบ้านไม้หลังหนึ่งที่ตั้งเด่นเป็นเอกลักษณ์ หากมองข้ามภาพกองขยะด้านหน้าและกองดินโคลนที่ท่วมทางเข้า บ้านหลังนี้สวย น่ารักไม่ต่างจากคาเฟ่เล็กๆ

พี่สาวรองเท้าบู๊ตสีชมพูเล่าว่า เมื่อก่อนบ้านไม้ที่เราเห็นตั้งอยู่ตรงนี้เคยเป็นร้านขนมจีนน้ำเงี้ยว ลูกค้าที่มากินต่างติดใจในรสชาติของความเป็นต้นตำรับ จนกระทั่งน้ำท่วมและตกอยู่ในสภาพดังกล่าว แม้จะมองภายนอกว่ายากเกินจะซ่อมแซมหรือฟื้นฟู แต่ตนเองก็ตั้งใจว่าจะค่อยๆ ใช้แรงที่มีเก็บกู้ร้านขนมจีนนี้กลับมาอีกครั้ง เพื่อทำเมนูที่อร่อยให้ลูกค้าได้กินต่อไป

ฝั่งตรงข้ามร้านขนมจีนจะมีแมวส้มนั่งนิ่งอยู่หน้าประตูบ้าน น้องมีชื่อว่า นมเปรี้ยว เจ้าของเล่าว่า น้องเป็นแมวจรที่เก็บมาเลี้ยง ในวันที่น้ำเริ่มท่วมนมเปรี้ยวน่าจะเกิดอาการตกใจจนหนีไปบนหลังคาบ้าน ตอนที่เรืออพยพมารับทั้งบ้านช่วยกันตามหานมเปรี้ยวแต่ไม่เจอ เจ้าของเลยต้องตัดใจออกไปในที่ปลอดภัยก่อน

หลังจากสถานการณ์น้ำในพื้นที่ดีขึ้น เมื่อกลับเข้ามาที่บ้านพักเจอนมเปรี้ยวนั่งรออยู่ที่กำแพงบ้าน ทำให้เขารู้สึกดีใจมาก ยอมรับว่าตลอด 3 วัน 3 คืนที่ออกไปจากบ้าน เป็นห่วงนมเปรี้ยวเสมอ และได้แต่หวังให้นมเปรี้ยวปลอดภัยจากเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น

วันพรุ่งนี้และวันต่อไป

เมื่อเดินสำรวจภายในชุมชนไปได้เรื่อยๆ จะเห็นได้ว่าภายในบ้านพักของผู้ประสบภัยส่วนมากสามารถกำจัดโคลนออกมาได้แล้ว และอยู่ในระหว่างนำน้ำสะอาดเข้าไปล้างพื้น กำแพง ประตู และหน้าต่าง แต่หากมองนอกตัวบ้านจะเห็นถึงกองโคลนที่ยังท่วม โดยมีกระสอบทรายกั้นไว้

หลายบ้านสะท้อนว่า ยังไม่รู้ว่าจะจัดการโคลนเหล่านี้อย่างไร ยังไม่มีหน่วยงานไหนที่มาประชาสัมพันธ์ว่าจะช่วยนำโคลนออกไปจากพื้นที่ก่อนที่มันจะแห้งและแข็ง หลังจากนี้ถ้าฝนยังตก ก็เป็นไปได้ที่โคลนพวกนี้จะไหลกลับเข้ามาในบ้าน หรือถ้าอากาศร้อนโคลนก็แข็ง จะเป็นปัญหาในการหารถขนาดใหญ่มาตักดินจำนวนมากออกไป

เมื่อถามถึงสิ่งที่ต้องการตอนนี้ คุณป้าเจ้าของหอพักบอกว่า ต้องการอุปกรณ์เครื่องครัวและวัตถุดิบที่สามารถประกอบอาหารเองได้ เพราะต้องยอมรับว่าขณะนี้อาหารแจกในพื้นที่เริ่มมีน้อยลง โรงทานที่จะดูแล 2 ชุมชนเหลือเพียง 1 แห่ง ฉะนั้นจะต้องพึ่งพาตัวเองให้ได้มากที่สุด และอีกประเด็นคือบางคนมีปัญหาสุขภาพ ต้องกินอาหารเฉพาะอย่าง