วานนี้ (23 กันยายน) พรพรหม วิกิตเศรษฐ์ ที่ปรึกษาของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และผู้บริหารด้านความยั่งยืนของกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า เมื่อวันที่ 16 กันยายน 2568 ที่ผ่านมา เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา ได้เผยแพร่ประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เรื่อง กำหนดให้ท้องที่เขตกรุงเทพมหานครเป็นเขตควบคุมมลพิษ พ.ศ. 2568
สำหรับประกาศฉบับนี้ กำหนดให้กรุงเทพมหานครเป็นเขตควบคุมมลพิษ เพื่อดำเนินการควบคุม ลด และขจัดปัญหามลพิษทางอากาศ ที่มีแนวโน้มสูงขึ้นในช่วงฤดูหนาวและฤดูแล้ง โดยเฉพาะในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงมีนาคมของทุกปี ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน
โดยการประกาศดังกล่าวจะทำให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องมีอำนาจในการออกมาตรการเร่งด่วนในการดำเนินการควบคุมมลพิษได้อย่างเป็นระบบ ด้วยการบูรณาการความร่วมมือทุกภาคส่วน ทั้งหน่วยงานกลาง หน่วยงานท้องถิ่น และประชาชน เพื่อให้การดำเนินงานภายใต้พื้นที่ควบคุมมลพิษเกิดผลเป็นรูปธรรม
เช่น การควบคุมการเผาในที่โล่ง การสนับสนุนการใช้เชื้อเพลิงสะอาด การติดตั้งระบบตรวจวัดคุณภาพอากาศเพิ่มเติม และการประชาสัมพันธ์สร้างความตระหนักรู้แก่ประชาชนอย่างต่อเนื่อง โดยประกาศฉบับนี้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 17 กันยายน 2568 เป็นต้นไป
พรพรหม กล่าวด้วยว่า จากการประกาศให้กรุงเทพมหานครเป็นเขตควบคุมมลพิษนี้ กทม. จึงเตรียมออก 3 มาตรการเร่งด่วน ซึ่งคาดว่าจะประกาศในเร็วๆ นี้ คือ
1. ลดค่ามาตรฐานควันดำของรถยนต์ดีเซลจากปัจจุบันไม่เกิน 30%
2. รถยนต์ควันดำที่เกินค่ามาตรฐานจะต้องหยุดเดินรถทันที จากที่ปัจจุบันสามารถเดินรถได้หากแก้ไขควันดำในระยะเวลา 30 วัน
3. ขยายเขตมลพิษต่ำ (Low Emission Zone: LEZ) ให้ครอบคลุม 50 เขตทั่วกรุงเทพฯ จากปัจจุบันที่ใช้เฉพาะวงแหวนชั้นในครอบคลุม 9 เขต และบางแขวงอีก 13 เขต
ทั้งนี้ คาดว่าการดำเนินการดังกล่าวจะทำให้ กทม. สามารถแก้ไขปัญหาฝุ่น PM2.5 ในช่วงที่ฝุ่นมีค่าเกินมาตรฐานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดผลกระทบต่อสุขภาพ และทำให้คุณภาพชีวิตของประชาชนดีขึ้น
นอกจากนี้ กทม.จะได้ประสานสร้างความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐในการดำเนินการตามแผนปฏิบัติการแก้ไขปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ปี 2569 ภายใต้แผนปฏิบัติการขับเคลื่อนวาระแห่งชาติให้เข้มข้น โดยร่วมกับกระทรวงอุตสาหกรรม ตรวจกำกับโรงงานตามแผนการตรวจโรงงานเชิงรุกในพื้นที่กรุงเทพฯ และปริมณฑล โดยเฉพาะอย่างยิ่งโรงงานที่มีการเผาไหม้ เชื้อเพลิงและโรงงานที่มีฝุ่นละอองสูงในพื้นที่กรุงเทพมหานคร
ทั้งนี้ หากมีผลการตรวจวัดเกินมาตรฐานจะมีคำสั่งให้แก้ไขภายในเวลาที่กำหนด หากปรับปรุงแก้ไขแล้ว ค่ามลพิษทางอากาศยังไม่ผ่านมาตรฐานจะออกคำสั่งหยุดประกอบกิจการโรงงานตาม พ.ร.บ. โรงงาน พ.ศ. 2535 ซึ่งกรมโรงงานอุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ได้ดำเนินการยกร่างกฎหมายควบคุมการระบายมลพิษจากโรงงานอุตสาหกรรมเป้าหมายที่คาดว่าจะเป็นแหล่งกำเนิดฝุ่นละออง โดยเฉพาะในท้องที่กรุงเทพมหานครเพื่อแก้ไขปัญหาฝุ่นละออง ขนาดเล็ก (PM2.5) จำนวน 2 ฉบับ ได้แก่
1. (ร่าง) ประกาศ อก. เรื่อง กำหนดให้โรงงานในท้องที่กรุงเทพมหานคร ต้องติดตั้งเครื่องมือหรือเครื่องอุปกรณ์พิเศษเพื่อรายงานมลพิษอากาศ จากปล่องโรงงาน พ.ศ. ….
2. (ร่าง) ประกาศ อก. เรื่อง กำหนดค่าปริมาณของสารเจือปนในอากาศที่ระบายออกจากปล่องหม้อน้ำของโรงงานที่ตั้งอยู่ในท้องที่ กรุงเทพมหานคร พ.ศ. ….
อีกทั้งเข้มงวดตรวจสอบรถปล่อยควันดำเกินมาตรฐาน ร่วมกับกองบังคับการตำรวจจราจร กรมการขนส่งทางบก และกรมควบคุมมลพิษ รวมทั้งหารือมาตรการเพิ่มเติมภายใต้เขตควบคุมมลพิษ โดยอาศัยฐานอำนาจจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนมีนาคมของทุกปี
