วานนี้ (10 ธันวาคม) ในการประชุมร่วมกันของรัฐสภา ครั้งที่ 1 สมัยวิสามัญ เป็นพิเศษ วาระพิจารณาร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ..) พุทธศักราช …. เมื่อพิจารณาถึงมาตรา 256/5 ว่าด้วยวิธีการคัดเลือกกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ ที่ใช้สูตร 20 หยิบ 1 ตามการแก้ไขของกรรมาธิการฯ เสียงข้างมาก
รัชนีกร ทองทิพย์ สว. ในฐานะกรรมาธิการฯ ผู้สงวนความเห็น ยืนยันว่า กรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญควรมาจากสมาชิกรัฐสภา คือ สส. และ สว. ส่วนกระบวนการให้สมาชิกรัฐสภาคัดเลือกผู้เชี่ยวชาญนั้น ให้เป็นที่ปรึกษาคณะกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ โดยไม่ต้องจับกลุ่ม หรือแลกเปลี่ยนลับหลังโดยประชาชนไม่รับรู้ ลดความซับซ้อน หลีกเลี่ยงการแทรกแซง
“จริงๆ แล้วประเทศไทยเราจะพัฒนาไปได้ไกลและเร็วมาก ถ้าเราพิจารณาเลื่อนการแก้รัฐธรรมนูญออกไปก่อน ให้ถึงเวลาที่ประเทศชาติเราไม่ได้อยู่ในภาวะวิกฤต ทั้งภัยพิบัติและสงครามเช่นนี้ จึงค่อยแก้” รัชนีกรระบุ
ด้าน นพ. ชลน่าน ศรีแก้ว สส. น่าน พรรคเพื่อไทย ในฐานะกรรมาธิการฯ ผู้สงวนความเห็น มองว่า การใช้คำว่าสมาชิกรัฐสภานั้น การรวมกลุ่มกัน 20 คน ถือว่าเป็นเพียงสมาชิก ยังไม่ใช่สมาชิกรัฐสภา สมาชิกรัฐสภาควรเป็นที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภา จึงเสนอให้แก้ไขเนื้อหาเป็น วิธีการลงคะแนนให้ความเห็นชอบ ที่ประชุมร่วมกันของรัฐสภาต้องขานชื่อผู้สมควรได้รับการคัดเลือกเป็นกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ ไปจนครบ 35 คน
ทั้งนี้ ผู้ได้รับการคัดเลือกต้องมีคะแนนเสียงเห็นชอบด้วยมากกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนสมาชิกทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ของทั้งสองสภา โดยในจำนวนนี้ต้องมี สส. ฝ่ายค้าน ไม่น้อยกว่า 20% ของทุกพรรคการเมืองดังกล่าวรวมกัน และต้องมี สว. เห็นชอบด้วยไม่น้อยกว่า 1 ใน 5 ของจำนวน สว. ทั้งหมด เพื่อป้องกันการครอบงำ
ขณะที่ พริษฐ์ วัชรสินธุ์ สส. แบบบัญชีรายชื่อ พรรคประชาชน ในฐานะกรรมาธิการฯ กล่าวชี้แจงว่า คิดว่าสมาชิกมีเป้าหมายตรงกันว่า การร่างรัฐธรรมนูญต้องไม่ถูกผูกขาดโดยฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง มาตรานี้จึงเป็นการป้องกันการกินรวบ การเลือกกรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญ ต้องแยกเป็นต้นทาง ซึ่งได้พิจารณาไปแล้วในมาตรา 256/2 มติของรัฐสภาตัดการเลือกตั้งโดยอ้อมของประชาชนออกไป และให้ส่งรายชื่อผู้สมัครทั้งหมดให้รัฐสภาคัดเลือก
ส่วนกระบวนการปลายทาง คือจะใช้วิธีใดคัดเลือกรายชื่อให้เหลือ 35 คน พรรคประชาชนได้เสนอสูตร 20 หยิบ 1 ซึ่งย้ำว่าไม่ได้เกี่ยวข้องกับมีการคูหาให้ประชาชนเลือกผู้ร่างหรือไม่ การจะมีหรือไม่มีคูหานั้นเป็นกระบวนการต้นทางที่ลงมติไปแล้ว ตอนนี้ต้องพิจารณากระบวนการปลายทางคือสูตร 20 หยิบ 1 ซึ่งเป็นการกำหนดจากการนำจำนวนสมาชิกรัฐสภาทั้งหมด 700 คน หารด้วย 35 เพื่อให้กรรมาธิการร่างรัฐธรรมนูญสะท้อนสัดส่วนความหลากหลายทางความคิด และลดการผูกขาด
พริษฐ์มองว่า การกินรวบที่หลายฝ่ายกังวลจะหนักหนาสาหัสกว่านี้มากหากเราใช้เกณฑ์อื่นที่มีการสงวนความเห็นมา ยกตัวอย่างหากใช้สูตร 28 หยิบ 1 เพื่อให้รัฐสภาเลือกมา 25 คน และแต่งตั้งเพิ่มเติมจากผู้เชี่ยวชาญอีก 10 คน ซึ่งเข้าใจได้ว่ามีเจตนาลดการผูกขาด แต่ส่วนตัวกลับมาองว่า วิธีนั้นจะทำให้มีโอกาสกินรวบได้มากขึ้น เพราะเสียงข้างมากสามารถใช้การลงมติเพื่อเลือกบุคคลที่เห็นตรงกับตนเองเข้าไปเป็นตัวแทนได้มากกว่า
จากนั้น ที่ประชุมมีมติเห็นชอบกับการแก้ไขของกรรมาธิการฯ เสียงข้างมาก หรือคือเห็นชอบกับสูตร 20 หยิบ 1 ด้วยคะแนนเสียงเห็นชอบ 405 เสียง ไม่เห็นชอบ 91 เสียง งดออกเสียง 10 เสียง ไม่ลงคะแนน 2 เสียง
