สังคมมักบอกให้เราเชื่อว่าสิ่งสำคัญที่สุดคือ ‘สมอง’ ราวกับเป็นตัวขับเคลื่อนชีวิตและธุรกิจเพียงอย่างเดียว แต่ คุณ Fabrice Desmarescaux, McKinsey Partner, Singapore ผู้ดูแลเรื่อง Leadership Practice ในภูมิภาคเอเชียให้กับ McKinsey อธิบายว่าการเป็น CEO หรือผู้นำองค์กรไม่ได้หมายถึงการมีความสามารถในการวางกลยุทธ์หรือการจัดการตัวเลขเพียงอย่างเดียว แต่ยังต้องสามารถบริหาร ‘ตนเอง’ ได้อย่างสมดุลในทุกมิติที่ลึกซึ้งกว่าความสำเร็จทางธุรกิจ เพื่อปลดล็อกศักยภาพตนเองและนำพาองค์กรก้าวไปข้างหน้าอย่างยั่งยืน
🟡 การพัฒนาสมองสำคัญ แต่ไม่ใช่ที่สุด
“หากคุณขาดความสมดุล หรือถ้ามิติใดมิติหนึ่ง เช่น มิติทางความคิด (Mental Dimension) ถูกเน้นมากเกินไป คุณก็จะไม่สามารถบูรณาการตัวเองได้อย่างเต็มที่”
แม้ความฉลาดทางสมอง (Head) จะเป็นสิ่งที่ผู้นำหลายคนให้ความสำคัญ แต่การพึ่งพาสมองเพียงอย่างเดียวไม่เพียงพอสำหรับการเป็นผู้นำที่สมดุล CEO หลายคนให้ความสำคัญกับความฉลาดและการคิดวิเคราะห์มากเกินไป จนละเลยมิติอื่นๆ เช่น จิตวิญญาณ (Soul) หรืออารมณ์ (Heart) ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของการสร้างความสัมพันธ์และแรงบันดาลใจในทีม
🟡 สร้างสมดุลสมอง-ร่างกาย-จิต-หัวใจ
ผู้นำที่สมดุลในทุกด้านจะสามารถปลดล็อกศักยภาพสูงสุดของตัวเองและทีมงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่ละมิติมีบทบาทสำคัญต่างกันไป
✔️ สมอง (Head): การพัฒนาความคิดและความรู้ – สมองเป็นเครื่องมือสำคัญสำหรับการตัดสินใจ วางแผน และแก้ปัญหา การพึ่งพาสมองเพียงอย่างเดียวอาจทำให้ละเลยมิติอื่นๆ เช่น ความสัมพันธ์กับทีมงานหรือสุขภาพกาย การพัฒนาสมองควรเริ่มต้นจากการฝึกฝนการคิดเชิงกลยุทธ์และการเปิดรับมุมมองใหม่ๆ ที่แตกต่าง ยิ่งไปกว่านั้น คืออย่ายึดติดกับตัวเลขหรือผลลัพธ์จนเกินไป ควรหันมาใส่ใจกระบวนการและคุณค่าที่สร้างขึ้นในระหว่างทางด้วย
✔️ ร่างกาย (Body): การดูแลสุขภาพเพื่อเพิ่มพลังงาน – สุขภาพกายที่ดีเป็นพื้นฐานของการทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ หากผู้นำละเลยสุขภาพ เช่น การพักผ่อนหรือการออกกำลังกาย ก็อาจสูญเสียพลังงานและความสามารถในการตัดสินใจที่ดี
✔️จิตวิญญาณ (Soul): การค้นหาความหมายและเป้าหมาย – ผู้นำหลายคนแม้จะประสบความสำเร็จในสายตาของคนรอบข้าง แต่กลับรู้สึกว่างเปล่าและขาดแรงบันดาลใจ เพราะละเลยมิติด้านจิตวิญญาณที่ช่วยเติมเต็มความหมายในชีวิตและการทำงาน การค้นหาความหมายในชีวิตสามารถเริ่มต้นได้จากการใช้เวลาอยู่กับตัวเองในความเงียบสงบ ทำสมาธิหรือฝึกการหายใจลึกๆ เพื่อทบทวนความคิดและสำรวจเป้าหมายที่แท้จริง และยังสามารถลองคิดเชื่อมโยงกับสิ่งที่ยิ่งใหญ่กว่าตัวเอง เช่น การสร้างผลกระทบเชิงบวกต่อสังคมหรือชุมชน จะช่วยเติมเต็มความรู้สึกของการมีคุณค่าในชีวิตได้เช่นกัน
✔️ หัวใจ (Heart): การสร้างความสัมพันธ์ที่แท้จริง – หัวใจเป็นมิติที่ช่วยสร้างความสัมพันธ์ระหว่างผู้นำและทีม ผู้นำหลายมุ่งเน้นแต่เรื่องงาน แต่ความสัมพันธ์ที่ดีคือรากฐานของความไว้วางใจและความร่วมมือในทีม สามารถที่จะเปิดใจพูดคุยกันในเรื่องทั่วไป ถามไถ่สุขภาพ ความเป็นอยู่ นอกจากนั้น ทีมยังสามารถแบ่งปันเรื่องราวส่วนตัวหรือความล้มเหลวระหว่างกัน เพื่อช่วยให้ทุกคนรู้สึกว่าได้รับการยอมรับและเข้าใจ
🟡 การรับ Feedback สเต็ปแรกของการเป็น CEO ที่สมดุล
“เรามักมองเห็นข้อผิดพลาดของผู้อื่นได้ง่าย แต่กลับมองไม่เห็นจุดอ่อนของตัวเอง”
Feedback คือเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ผู้นำเข้าใจตัวเองและทีมงานมากขึ้น การได้รับ Feedback จากคนรอบข้างช่วยให้ผู้นำสามารถตรวจสอบตัวเองและค้นพบสิ่งที่ควรปรับปรุง นอกจากนี้ Feedback ยังช่วยให้ผู้นำเข้าใจความต้องการของทีมงานและสร้างความไว้วางใจในความสัมพันธ์
ทั้งนี้ การสร้างพื้นที่ปลอดภัย (Psychological Safety) ในทีมเป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้สมาชิกกล้าแสดงความคิดเห็นและให้ Feedback อย่างตรงไปตรงมา การสร้างพื้นที่นี้ไม่ได้หมายถึงการหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง แต่คือการสร้างความมั่นใจว่าทุกคนสามารถพูดสิ่งที่คิดได้โดยไม่กลัวว่าจะถูกตำหนิหรือถูกปฏิเสธ การเปิดใจรับฟังความคิดเห็นอย่างจริงใจคือกุญแจสำคัญของการสร้างบรรยากาศที่ปลอดภัย
🟡 นิ่งให้เป็น เงียบให้รู้สึก
การใช้เวลาอยู่กับตัวเองในความเงียบสงบ เป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้ผู้นำสามารถสะท้อนความคิดและสำรวจสิ่งที่เกิดขึ้นภายในตัวเอง ลองเริ่มจากการปิดมือถือ และหันมาใส่ใจความรู้สึกของตัวเอง ลองถามตัวเองว่า “ฉันกำลังรู้สึกอย่างไร?” หรือ “มีอะไรที่ซ่อนอยู่ในใจที่ฉันยังไม่ได้จัดการ?” การใช้เวลาทำสิ่งเหล่านี้ไม่เพียงช่วยให้เข้าใจตัวเองมากขึ้น แต่ยังช่วยให้ค้นพบประเด็นที่ต้องแก้ไขหรือปรับปรุง ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนาตัวเองและสร้างสมดุลในชีวิต
🟡 ทีมที่แกร่ง สำคัญไม่แพ้ธุรกิจที่แกร่ง
ลูกค้ารายหนึ่งที่คุณ Fabrice โค้ชให้มานานกว่า 2 ปี สามารถพัฒนาประสิทธิภาพของทีมจนไปถึงจุดที่ทุกคนในทีมทำงานด้วยความเข้าใจและเป้าหมายร่วมกัน ผลลัพธ์นี้ไม่ได้เกิดขึ้นจากการทำงานหนักเพียงอย่างเดียว แต่ต้องอาศัยความไว้วางใจ ความสัมพันธ์ที่ดี และการสนับสนุนซึ่งกันและกัน
ทีมที่แข็งแกร่งคือหัวใจสำคัญของความสำเร็จในองค์กร การมีทีมที่ทำงานร่วมกันอย่างเป็นหนึ่งเดียว ไม่ใช่เพียงกลุ่มบุคคลที่ทำงานแยกกัน แต่คือทีมที่มี จิตสำนึกร่วม (Collective Consciousness) จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและสร้างผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่
🟡 จะสร้างทีมแกร่ง เริ่มได้ที่ไหน
“บางครั้ง พนักงานบอกว่า ‘ผมรู้สึกไม่สอดคล้องกับองค์กร เราพูดถึงคุณค่าบางอย่าง แต่เราไม่ได้ใช้ชีวิตตามนั้น’ ซึ่งนี่เกี่ยวข้องกับจิตวิญญาณจริงๆ”
บางครั้งองค์กรหรือทีมอาจประกาศ ‘คุณค่า’ หรือ ‘ค่านิยม’ ที่ดีและน่าประทับใจ แต่กลับไม่ได้ปฏิบัติตามสิ่งเหล่านั้นในชีวิตประจำวันหรือในการทำงานจริง องค์กรควรต้องตั้งคำถามว่า “บุคลากรได้ใช้ชีวิตตามคุณค่าที่เราประกาศไว้จริงหรือไม่?” เช่น หากองค์กรประกาศว่าตนเองให้ความสำคัญกับความโปร่งใส หรือ การทำงานเป็นทีม พฤติกรรมในชีวิตประจำวันของผู้นำและทีมงานต้องสะท้อนถึงคุณค่าเหล่านั้นด้วย ไม่ใช่เพียงแค่คำพูดที่ดูดีแต่ไม่มีการลงมือทำ
การตั้งคำถามนี้ยังช่วยเปิดโอกาสให้ทีมได้พูดคุยกันอย่างตรงไปตรงมาเกี่ยวกับสิ่งที่ควรปรับปรุง และสร้างความชัดเจนในเรื่องเป้าหมายและค่านิยมร่วมกัน การทำให้คุณค่า” กลายเป็นส่วนหนึ่งของการกระทำในทุกระดับขององค์กร จะช่วยเสริมสร้างความไว้วางใจ ความสัมพันธ์ที่ดี และความรู้สึกมีส่วนร่วมในทีมนั่นเอง
