อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ – THE STANDARD

บังกลาเทศตัดสินประหารชีวิต ชีค ฮาซินา ชี้ก่อความผิดฐาน ‘อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ’

Surakitt Wongsuwan — Mon, 17 Nov 2025 09:51:23 +0000

บังกลาเทศตัดสินประหารชีวิต ชีค ฮาซินา (Sheikh Hasina) อดีตนายกรัฐมนตรีหญิง ชี้ก่อความผิดฐาน ‘อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ’ (Crime Against Humanity) จากปมปราบปรามการประท้วงของนักศึกษาที่ออกมาต่อต้าน

การพิจารณาคดีครั้งนี้เกิดขึ้นวันนี้ (17 ตุลาคม) ที่ศาลอาญาระหว่างประเทศบังกลาเทศ (International Crimes Tribunal: ICT) โดยเป็นกระบวนการลับและใช้เวลายาวนานหลายชั่วโมง ประกอบด้วยคณะตุลาการ 3 คน ซึ่งผลการตัดสินออกมาว่า ฮาซินาต้องโทษประหารชีวิต และมีความผิดฐานอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ประกอบด้วยความผิด 3 กระทง ได้แก่ การสั่งให้โดรน เฮลิคอปเตอร์ และอาวุธสังหารผู้ประท้วง 12 คน, การปลุกปั่นต่อต้านผู้ประท้วง และการล้มเหลวในการป้องกันการทารุณและลงโทษผู้กระทำผิด

ศาลให้เหตุผลว่า ฮาซินาต้องรับผิดชอบต่อการยุยงปลุกปั่นต่อการสังหารนอกกระบวนการยุติธรรมหลายร้อยครึ่ง พร้อมทั้งยังออกคำสั่งให้กำจัดนักศึกษาที่ออกมาประท้วงอย่างเป็น ‘ระบบ’ ซึ่งมีหลักฐานประกอบการพิจารณาคดี ได้แก่ เอกสาร 14 เล่ม มีจำนวนหน้าทั้งสิ้น 1 หมื่นหน้า, รายงานทั้งในและนอกประเทศ, บันทึกทางการแพทย์, แฟ้มชันสูตรพลิกศพ, ตารางการบิน ภาพจากสื่อ และพยานมากกว่า 80 ชีวิต

แม้คำตัดสินครั้งนี้ถือเป็นก้าวใหม่ของการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในบังกลาเทศ แต่ฮาซินาที่กำลังลี้ภัยในอินเดียระบุกับ NDTV ว่า เธอไม่สนใจข้อมูลปลอม พร้อมขอให้กลุ่มผู้สนับสนุนอย่ากังวลกับเหตุการณ์ครั้งนี้

“ปล่อยให้พวกเขาตัดสินไปเถอะ ฉันไม่สนใจหรอก พระเจ้าให้ชีวิตฉันมา พระเจ้าจะเป็นผู้พรากมันไป แต่ฉันจะยังทำงานเพื่อประชาชนของประเทศฉันต่อไป ฉันสูญเสียทั้งพ่อแม่ พี่น้อง และพวกเขายังเผาบ้านของฉันด้วย” อดีตผู้นำกล่าว

ขณะที่ ซาจิบ วาเซด (Sajeeb Wazed) บุตรชายฮาซินา และที่ปรึกษารัฐบาล ออกแถลงการณ์กับคำตัดสินในครั้งนี้ว่า เขารู้ดีที่แม่ของตนจะถูกตัดสินประหารชีวิต แต่เธอจะปลอดภัยในอินเดีย ซึ่งได้รับการคุ้มกันเป็นอย่างดี

แฟ้มภาพ: Sk Hasan Ali / Shutterstock

อ้างอิง:

The post บังกลาเทศตัดสินประหารชีวิต ชีค ฮาซินา ชี้ก่อความผิดฐาน ‘อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ’ appeared first on THE STANDARD.

ตุรกีออกหมายจับ เนทันยาฮู ในข้อหาอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ และฆ่าล้างเผ่าพันธุ์อย่างเป็นระบบ

June Rapeepan — Sat, 08 Nov 2025 02:52:26 +0000

ตุรกีออกหมายจับ เบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล และคณะรัฐมนตรีระดับสูงคนอื่นอีก 30 คน ในข้อหา ‘อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ’ และวางแผน ‘ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์’ อย่างเป็นระบบ

วันนี้ (8 ตุลาคม) สำนักอัยการตุรกีออกแถลงการณ์ถึงหมายจับผู้นำระดับสูงอิสราเอล 37 คน โดยรายชื่อส่วนหนึ่งที่เปิดเผย ได้แก่ เนทันยาฮู, เบน กวีร์ (Ben Gvir) รัฐมนตรีกระทรวงความมั่นคง, อิสราเอล คาทซ์ (Israel Katz) รัฐมนตรีกระทรวงกลาโหม และ เอยัล ซามีร์ (Eyal Zamir) ผู้บัญชาการทหารบก ในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ และฆ่าล้างเผ่าพันธุ์อย่างเป็นระบบในสงครามกาซา

“ในวันที่ 29 กุมภาพันธ์ 2024 ทหารอิสราเอลทำลายอุปกรณ์ทางการแพทย์โดยเจตนา กาซาถูกปิดล้อม และเหยื่อได้รับการปฏิเสธไม่ให้เข้าถึงความช่วยเหลือด้านมนุษยธรรม” แถลงการณ์ระบุ ซึ่งส่วนหนึ่งยังกล่าวถึงโรงพยาบาลที่ตุรกีและปาเลสไตน์สร้างร่วมกัน แต่ถูกทำลายโดยกองกำลังอิสราเอลในช่วงเดือนมีนาคมอีกด้วย

การประกาศออกหมายจับของตุรกี เกิดขึ้นหลังศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) ออกหมายจับเนทันยาฮู และ โยอัฟ แกลลันต์ อดีตรัฐมนตรีกระทรวงกลาโหม ในข้อหาก่ออาชญากรรมสงคราม และอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ในช่วง 1 ปีที่ผ่านมา ซึ่งยังไม่มีความคืบหน้าแต่อย่างใด เพราะขึ้นอยู่กับดุลยพินิจแต่ละประเทศ ที่จะดำเนินการจับกุมเป้าหมาย

ตุรกีเป็นอีกประเทศที่แสดงบทบาทวิจารณ์อิสราเอลในสงครามกาซาอย่างแข็งขัน โดยเคยเข้าร่วมการพิจารณาคดีของศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ (International Court of Justice: ICJ) ที่แอฟริกาใต้ยื่นฟ้องอิสราเอลในข้อหาฆ่าล้างเผ่าพันธุ์อีกด้วย

อย่างไรก็ดี กีเดโอน ซะอัร (Gideon Sa’ar) รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศอิสราเอล ออกมาปฏิเสธข้อกล่าวหา และวิจารณ์ท่าทีตุรกีว่า เป็นกลวิธีประชาสัมพันธ์ของ เรเจป ไตยิป แอร์โดอัน ประธานาธิบดีตุรกี

“ตุรกีของแอร์โดอัน ระบบตุลาการกลายเป็นเครื่องมือทางการเมือง ปิดปากฝ่ายตรงข้าม คุมขังนักข่าว ผู้พิพากษา และนายกเทศมนตรี” ซะอัรโพสต์ข้อความใน X พร้อมกับเรียกแอร์โดอันว่า เป็นผู้นำทรราช

ภาพ: Alex Kolomoisky / Reuters

อ้างอิง:

The post ตุรกีออกหมายจับ เนทันยาฮู ในข้อหาอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ และฆ่าล้างเผ่าพันธุ์อย่างเป็นระบบ appeared first on THE STANDARD.

ชมคลิป: ดูเตร์เต ขึ้น ศาลอาญาโลก ปมปราบยาเสพติดโหด ตอนจบเรื่องนี้จะเป็นอย่างไร? | GLOBAL FOCUS #117

Pongsakorn Pengpis — Fri, 21 Mar 2025 13:03:33 +0000

โรดริโก ดูเตร์เต อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ ถูกจับกุมและถูกนำตัวขึ้นศาลอาญาระหว่างประเทศ หลังถูกกล่าวหาว่ามีความผิดฐานก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ จากสงครามต่อต้านยาเสพติดที่คร่าชีวิตผู้คนไปเป็นจำนวนมาก

ดูเตร์เตถือเป็นอดีตผู้นำชาติเอเชียคนแรกที่ถูกนำตัวขึ้นศาลอาญาโลก และเป็นภาพสะท้อนให้เห็นว่าไม่มีใครอยู่เหนือกฎหมาย ไม่ว่าเขาจะอยู่ในอำนาจหรือลงจากอำนาจไปแล้วก็ตาม

ท้ายที่สุดแล้ว ดูเตร์เต จะถูกตัดสินอย่างไร ความยุติธรรมจะปรากฏหรือไม่?

The post ชมคลิป: ดูเตร์เต ขึ้น ศาลอาญาโลก ปมปราบยาเสพติดโหด ตอนจบเรื่องนี้จะเป็นอย่างไร? | GLOBAL FOCUS #117 appeared first on THE STANDARD.

ฟิลิปปินส์จับกุมอดีต ปธน.ดูเตร์เต ตามหมายจับศาลอาญาระหว่างประเทศ ฐานก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ

June Rapeepan — Tue, 11 Mar 2025 06:20:58 +0000

ตำรวจฟิลิปปินส์จับกุม โรดริโก ดูเตร์เต อดีตประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ ที่สนามบินในกรุงมะนิลา หลังเดินทางกลับจากฮ่องกง ตามหมายจับของศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) ที่ตั้งข้อหาดูเตร์เตว่า มีความผิดฐานก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติจากการทำสงครามต่อต้านยาเสพติดในสมัยที่เขาเป็นผู้นำประเทศ

ดูเตร์เตดำเนินนโยบายปราบปรามยาเสพติดในฟิลิปปินส์อย่างเข้มงวดและจริงจัง เป็นเหตุให้มีผู้เสียชีวิตเป็นจำนวนมากจากนโยบายดังกล่าว ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากบรรดานักเคลื่อนไหวด้านสิทธิมนุษยชน โดยนักเคลื่อนไหวชี้ว่า การจับกุมดูเตร์เตในครั้งนี้นับเป็นช่วงเวลาประวัติศาสตร์

ขณะที่ ปีเตอร์ เมอร์ฟี ประธานเครือข่ายด้านสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศในฟิลิปปินส์ (ICHRP) ระบุว่า การจับกุมดูเตร์เตเป็น ‘จุดเริ่มต้น’ ของการแสดงความรับผิดชอบต่อเหตุสังหารหมู่ที่เกิดขึ้นในช่วงสมัยการปกครองของเขา

ทางด้าน ซัลวาดอร์ ปาเนโล อดีตโฆษกประธานาธิบดีของดูเตร์เต ออกมาโจมตีการจับกุมดูเตร์เตว่า การจับกุมดังกล่าว ‘มิชอบด้วยกฎหมาย’ เนื่องจากฟิลิปปินส์ถอนตัวจากศาลอาญาระหว่างประเทศแล้ว เมื่อช่วงกลางเดือนมีนาคม 2019

อย่างไรก็ตาม ICC เคยชี้แจงว่า ICC มีอำนาจศาลในฟิลิปปินส์ เหนืออาชญากรรมที่ถูกกล่าวหาว่ากระทำก่อนที่ฟิลิปปินส์จะถอนตัวจากการเป็นสมาชิก

ขณะนี้ดูเตร์เตกำลังอยู่ในช่วงหาเสียง เพื่อชิงตำแหน่งวุฒิสมาชิกในการเลือกตั้งกลางเทอมที่จะจัดขึ้นในวันที่ 12 พฤษภาคมนี้ ขณะที่ ซารา ดูเตร์เต ลูกสาวของเขา ซึ่งเป็นรองประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ในปัจจุบันก็มีแนวโน้มว่า เธอจะสมัครชิงเก้าอี้ประธานาธิบดีฟิลิปปินส์ในปี 2028

ความสัมพันธ์ระหว่าง ซารา และ เฟอร์ดินานด์ บองบอง มาร์กอส จูเนียร์ ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน ตกต่ำลงอย่างมากในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา จนถึงขั้นประกาศจะลอบสังหารกัน ทำให้หลายฝ่ายคาดการณ์ว่า ความแตกแยกระหว่างสองตระกูลการเมืองใหญ่ของฟิลิปปินส์ เป็นจุดเปลี่ยนที่ทำให้ บองบอง มาร์กอส ตัดสินใจหันมาให้ความร่วมมือกับ ICC แต่ขณะนี้ยังไม่ทราบแน่ชัดว่า บองบอง มาร์กอส จะถึงขั้นส่งตัวดูเตร์เตไปขึ้นศาลที่เฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์หรือไม่

ภาพ: Eloisa Lopez / File Photo / Reuters

อ้างอิง:

The post ฟิลิปปินส์จับกุมอดีต ปธน.ดูเตร์เต ตามหมายจับศาลอาญาระหว่างประเทศ ฐานก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ appeared first on THE STANDARD.

ศาลอาญาระหว่างประเทศคืออะไร มีอำนาจแค่ไหน เมื่อเนทันยาฮู-ผู้นำฮามาสอาจถูกออกหมายจับ

Shawn — Tue, 21 May 2024 13:24:07 +0000

หลังจากที่มีรายงานศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) พิจารณาออกหมายจับ ยาห์ยา ซินวาร์ ผู้นำกลุ่มฮามาส และ เบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล จากเหตุโจมตีที่อิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2023 และสงครามในฉนวนกาซาที่สืบเนื่องกันมานั้น

ทำให้หลายฝ่ายตั้งคำถามว่า ศาลอาญาระหว่างประเทศคืออะไร มีบทบาทและมีอำนาจแค่ไหน หากทั้งสองถูกออกหมายจับแล้วจะถูกจับกุมตัวมาลงโทษได้จริงหรือไม่

ศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) คืออะไร

ICC เป็นศาลอาญาระหว่างประเทศถาวรแห่งแรกของโลกที่จัดตั้งขึ้นภายใต้ ‘ธรรมนูญกรุงโรม’ ซึ่งมีผลบังคับใช้เมื่อปี 2002 ตั้งอยู่ที่กรุงเฮก ประเทศเนเธอร์แลนด์ โดยมีเจตนารมณ์เพื่อที่จะนำตัวผู้กระทำผิดทางอาญาระหว่างประเทศมาลงโทษ (No Impunity) ด้วยความร่วมมือกันของประชาคมระหว่างประเทศ

ICC มีอำนาจแค่ไหน

ICC มีอำนาจพิจารณาเฉพาะคดี ‘ปัจเจกบุคคล’ ที่กระทำความผิด ไม่ใช่การกระทำของรัฐ โดยอาชญากรรมในขอบเขตอำนาจของ ICC จะเป็น ‘อาชญากรรมร้ายแรง’ ในสังคมระหว่างประเทศ ได้แก่ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (Genocide), อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (Crimes Against Humanity), อาชญากรรมสงคราม (War Crimes) และอาชญากรรมการรุกราน (Crime of Aggression)

โดย ICC สามารถพิจารณาออกหมายจับและดำเนินคดีต่อผู้กระทำผิดทางอาญาระหว่างประเทศหรืออาชญากรสงครามได้ ซึ่งขณะนี้ ICC มีรัฐภาคี 124 ประเทศที่เป็นสมาชิก

ประเทศใดที่ไม่ได้เป็นสมาชิก ICC

3 ใน 5 ประเทศสมาชิกถาวรในคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (UNSC): สหรัฐอเมริกา, รัสเซีย และจีน
9 ประเทศสมาชิก ASEAN รวมทั้งไทย (ยกเว้นกัมพูชา) และประเทศอื่นๆ อีกราว 60 ประเทศ ซึ่งรวมถึงอิสราเอล

หากถูก ICC ออกหมายจับ จะถูกจับจริงหรือไม่

ในกรณีที่ ICC ออกหมายจับบุคคลที่อยู่ในรัฐสมาชิก ICC บุคคลนั้นจะถูกนำตัวไปขึ้นศาล ICC ที่กรุงเฮก เพื่อพิจารณาคดีและตัดสินโทษ

แต่ในบางกรณี ICC มีการออกหมายจับบุคคลที่ไม่ได้อยู่ในรัฐสมาชิก ICC ยกตัวอย่างเช่น วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ถูก ICC ออกหมายจับเมื่อปี 2023 ในข้อหาก่ออาชญากรรมสงคราม จากกรณีที่สั่งการให้มีการเนรเทศและย้ายถิ่นฐานของเด็กๆ ชาวยูเครนหลายพันคนไปอยู่ที่รัสเซีย

ส่วน เบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล กำลังอยู่ในขั้นพิจารณาออกหมายจับในข้อหาก่ออาชญากรรมสงครามและก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ

ซึ่งทั้งรัสเซียและอิสราเอลไม่ได้เป็นสมาชิก ICC แต่ ICC ระบุว่า มีขอบเขตอำนาจครอบคลุมฉนวนกาซา เยรูซาเล็มตะวันออก และเวสต์แบงก์ โดยที่ผู้นำปาเลสไตน์ตกลงที่จะปฏิบัติตามข้อผูกพันของศาลในปี 2015

ขณะที่ในกรณีของยูเครน ที่ถึงแม้จะไม่ได้เป็นรัฐภาคี ICC แต่ก็ได้อนุญาตให้ ICC ดำเนินการสืบสวนเหตุอาชญากรรมสงครามที่อาจเกิดขึ้นในประเทศของตน จน ICC พบหลักฐานที่เชื่อได้ว่าปูตินมีส่วนเกี่ยวข้องในการก่ออาชญากรรมสงคราม

ผลที่จะตามมาคือ หากศาล ICC อนุมัติการออกหมายจับบุคคลที่ไม่ได้อยู่ในรัฐสมาชิก ICC โดยเฉพาะในกรณีของปูตินและเนทันยาฮู รัฐสมาชิกทั้ง 124 ประเทศมีพันธกรณีที่จะต้องจับกุมตัวพวกเขาตามหมายจับของศาล พร้อมส่งตัวไปขึ้นศาลที่เนเธอร์แลนด์ ด้วยเหตุนี้จึงดูเป็นเรื่องยากที่ผู้ถูกออกหมายจับจะเดินทางเยือนประเทศพันธมิตรที่เป็นสมาชิกของศาล ICC

แต่อย่างไรก็ตาม ศาล ICC ก็ไม่ได้มีกลไกในการบังคับใช้หมายจับ ทั้งนี้ ต้องขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของประเทศสมาชิกเป็นสำคัญ

ขณะที่ซินวาร์รวมถึงผู้นำฮามาสอีก 2 คนที่ถูกพิจารณาออกหมายจับด้วยนั้น ถูกประกาศเป็นผู้ก่อการร้ายระดับโลกจากสหรัฐอเมริกา ซึ่งหมายความว่าพวกเขาถูกห้ามเดินทางเข้าสหรัฐฯ รวมถึงถูกอายัดทรัพย์สินและคว่ำบาตร โดยสหรัฐอเมริกา, สหราชอาณาจักร, ญี่ปุ่น, แคนาดา และสหภาพยุโรป ยังได้ขึ้นบัญชีกลุ่มฮามาสเป็นกลุ่มก่อการร้ายด้วย

ภาพ: Somkid Thongdee / Shutterstock, Getty Images

อ้างอิง:

The post ศาลอาญาระหว่างประเทศคืออะไร มีอำนาจแค่ไหน เมื่อเนทันยาฮู-ผู้นำฮามาสอาจถูกออกหมายจับ appeared first on THE STANDARD.

โฉมหน้า ‘ผู้นำคนดัง’ ที่ถูกศาลอาญาระหว่างประเทศออกหมายจับ

Shawn — Tue, 21 May 2024 10:28:49 +0000

อัยการศาลอาญาระหว่างประเทศ (ICC) กำลังยื่นเรื่องพิจารณาการออกหมายจับ ยาห์ยา ซินวาร์ ผู้นำกลุ่มฮามาส และ เบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล ในข้อหา ‘ก่ออาชญากรรมสงคราม’ (War Crimes) และก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (Crimes Against Humanity) จากกรณีเหตุโจมตีอิสราเอล เมื่อวันที่ 7 ตุลาคม 2023 และสงครามในฉนวนกาซาที่เกี่ยวเนื่องในเวลาต่อมา โดยทั้งสองยังถูกยื่นฟ้องในอีกหลายข้อหาสำคัญ

นับเป็นครั้งแรกที่ ICC มุ่งเป้าไปที่ผู้นำและผู้แทนระดับสูงของประเทศพันธมิตรที่ใกล้ชิดของสหรัฐอเมริกา โดยความพยายามดังกล่าวอาจทำให้ผู้นำอิสราเอลและผู้นำฮามาสตกอยู่ในสถานะเดียวกันกับผู้นำคนดังในอดีตอย่าง มูอัมมาร์ กัดดาฟี ผู้นำสูงสุดลิเบียที่ถูกออกหมายจับในปี 2011 ในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ รวมถึง วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ที่ถูกออกหมายจับในปี 2023 ในข้อหาก่ออาชญากรรมสงคราม จากกรณีการทำสงครามในยูเครน

อัปเดตและเผยแพร่ล่าสุด: 21 พฤษภาคม 2024

ภาพประกอบ: กันยกร กาญจนวิไล

อ้างอิง:

The post โฉมหน้า ‘ผู้นำคนดัง’ ที่ถูกศาลอาญาระหว่างประเทศออกหมายจับ appeared first on THE STANDARD.

อาชญากรรมสงคราม อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ต่างกันอย่างไร?

Shawn — Tue, 21 May 2024 09:25:46 +0000

หลายคนคงเคยได้ยินข้อกล่าวหาที่ว่า ก่อ อาชญากรรมสงคราม (War Crime) ก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (Crimes Against Humanity) และการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (Genocide) ซึ่งมักปรากฏในหน้าประวัติศาสตร์ความขัดแย้งหรือสงคราม และมีหลายบุคคลที่เผชิญกับข้อหาเหล่านี้

กรณีตัวอย่างที่เห็นได้ชัดคือ การที่อัยการศาลอาญาระหว่างประเทศ (International Criminal Court: ICC) ออกหมายจับประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน ของรัสเซีย ข้อหาก่ออาชญากรรมสงครามในยูเครน หรือล่าสุดคือการที่อัยการ ICC ขอศาลออกหมายจับ ยาห์ยา ซินวาร์ ผู้นำกลุ่มฮามาส ในข้อหาก่ออาชญากรรมสงคราม จากเหตุการณ์กลุ่มฮามาสบุกโจมตีอิสราเอลเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม ที่มีผู้เสียชีวิตนับพันคน และการออกหมายจับ เบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล ในข้อหาก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ จากการทำสงครามแบบเหมารวมในฉนวนกาซา ที่คร่าชีวิตชาวปาเลสไตน์ไปแล้วหลายหมื่นคน

ส่วนข้อหาฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ซึ่งถูกมองว่าเป็นการก่ออาชญากรรมร้ายแรงที่สุดของมนุษยชาติ ตัวอย่างอันโหดร้ายที่ทั่วโลกรับรู้คือ เหตุการณ์ Holocaust หรือการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวในยุโรปของนาซีเยอรมนีในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่มีชาวยิวถูกสังหารอย่างโหดร้ายกว่า 6 ล้านคน นอกจากนั้นยังมีกรณีอื่นๆ เช่น การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ยุคเขมรแดงในกัมพูชา หรือกรณีการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ของคนชาติเดียวกันที่ประเทศรวันดา

สำหรับนิยามของทั้ง 3 ข้อหานั้น องค์การสหประชาชาติ (UN) ระบุว่า การก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติหมายถึงการโจมตีอย่างเป็นระบบหรือเป็นวงกว้างโดยมุ่งเป้าไปที่พลเรือน ซึ่งรวมทั้งการฆาตกรรม การกำจัดให้สิ้นซาก การบังคับเป็นทาส การเนรเทศหรือการบังคับโยกย้ายประชากร การจำคุก การทรมาน การกระทำรุนแรงทางเพศในรูปแบบที่ร้ายแรง การประหัตประหาร การบังคับบุคคลให้สูญหาย การก่ออาชญากรรมแบ่งแยกสีผิวและเชื้อชาติ และการกระทำที่ไร้มนุษยธรรมอื่นๆ

ส่วนการก่ออาชญากรรมสงครามหมายถึงการละเมิดกฎหมายสงคราม (Law of War) หรือกฎหมายมนุษยธรรมระหว่างประเทศ (International Humanitarian Law) ซึ่งก่อให้เกิดความรับผิดชอบทางอาญาส่วนบุคคลภายใต้กฎหมายระหว่างประเทศ เช่น การจงใจฆ่าพลเรือนหรือจงใจฆ่าเชลยศึก การทรมาน การจับตัวประกัน การทำลายทรัพย์สินของพลเรือนโดยไม่จำเป็น โดยต้องเกิดขึ้นในบริบทของความขัดแย้งด้วยอาวุธเสมอ ไม่ว่าจะเป็นความขัดแย้งระหว่างประเทศหรือไม่ใช่ระหว่างประเทศ

ส่วนการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ เป็นคำที่ปรากฏขึ้นครั้งแรกในหนังสือ Axis Rule in Occupied Europe ที่เขียนโดย ราฟาเอล เลมคิน (Raphaël Lemkin) ทนายความชาวโปแลนด์เชื้อสายยิว ซึ่งสูญเสียสมาชิกครอบครัวส่วนใหญ่ไปในเหตุการณ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวยิวช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 โดยเขายังเป็นผู้นำการรณรงค์ให้คำว่าฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ได้รับการยอมรับ และจัดเป็นการก่ออาชญากรรมระหว่างประเทศ

คำจำกัดความของการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ตามที่ระบุไว้ในมาตราที่ 2 ของอนุสัญญาการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ปี 1948 ระบุว่า การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์หมายถึงการกระทำใดๆ ซึ่งกระทำโดยมีเจตนาที่จะทำลายกลุ่มต่างๆ ทั้งชาติพันธุ์ เชื้อชาติ ศาสนา ทั้งหมดหรือบางส่วน โดยแบ่งการกระทำออกเป็น 5 ประการ ได้แก่

การฆ่าสมาชิกของกลุ่ม
ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายหรือจิตใจสมาชิกในกลุ่มอย่างร้ายแรง
สร้างสภาพความเป็นอยู่ที่มีจุดมุ่งหมายเพื่อทำลายกลุ่ม
กำหนดมาตรการป้องกันการคลอดบุตรภายในกลุ่ม
บังคับให้โอนย้ายลูกของกลุ่มไปยังกลุ่มอื่น

อ้างอิง:

The post อาชญากรรมสงคราม อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ต่างกันอย่างไร? appeared first on THE STANDARD.

รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ประกาศชัด รัสเซียก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติในยูเครน

ปัทมาสน์ ชนะรัชชรักษ์ — Sun, 19 Feb 2023 03:46:51 +0000

วานนี้ (18 กุมภาพันธ์) คามาลา แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา ประกาศชัดเจนว่า รัสเซียได้ก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติในยูเครน ซึ่งถือเป็นครั้งแรกที่รัฐบาลสหรัฐฯ ได้ระบุถ้อยคำดังกล่าวอย่างเป็นทางการ ในวาระที่สงครามระหว่างสองชาติใกล้เวียนมาครบ 1 ปีเต็ม

“สำหรับการกระทำของรัสเซียในยูเครน เราได้ตรวจสอบหลักฐานแล้ว เราทราบหลักกฎหมายดี และไม่ต้องสงสัยเลยว่า สิ่งเหล่านี้คืออาชญากรรมต่อมนุษยชาติ” แฮร์ริสกล่าวในการประชุมความมั่นคงมิวนิก (Munich Security Conference) “และฉันขอบอกทุกคนที่อยู่เบื้องหลังอาชญากรรมเหล่านี้ ตลอดจนผู้บังคับบัญชาที่มีส่วนรู้เห็นในอาชญากรรมเหล่านี้ พวกคุณจะต้องรับผิดชอบ”

การประกาศอย่างเป็นทางการของสหรัฐฯ ซึ่งมีขึ้นหลังจากที่ผ่านกระบวนการวิเคราะห์ทางกฎหมายของกระทรวงการต่างประเทศจะยังไม่ได้มีผลกระทบใดๆ ต่อสงครามที่กำลังดำเนินอยู่ในขณะนี้ แต่ถึงเช่นนั้น สหรัฐฯ ก็หวังว่าคำประกาศดังกล่าวจะช่วยกดดันให้สถานะของประธานาธิบดีวลาดิเมียร์ ปูติน โดดเดี่ยวจากสังคมโลกมากกว่าเดิม และช่วยยกระดับความพยายามทางกฎหมายที่จะเปิดทางให้บุคคลในรัฐบาลรัสเซียต้องรับผิดชอบต่อการกระทำความผิดในศาลระหว่างประเทศ หรือผ่านมาตรการคว่ำบาตร

โดยวานนี้ แฮร์ริสได้ไปเข้าร่วมการประชุมความมั่นคงมิวนิก ร่วมกับผู้นำและเจ้าหน้าที่ระดับสูงจากโลกตะวันตกอีกหลายสิบชีวิต เพื่อประเมินสถานการณ์ความขัดแย้งในยุโรปที่เลวร้ายมากที่สุดนับตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2

แฮร์ริสกล่าวว่า ขณะนี้รัสเซียเป็นประเทศที่อ่อนแอ หลังจากที่ไบเดนรับหน้าที่เป็นผู้นำชาติพันธมิตรร่วมกดดันปูตินต่อการเปิดฉากรุกรานยูเครน อย่างไรก็ตาม รัสเซียกลับยิ่งเพิ่มความรุนแรงในการโจมตีทางตะวันออกของยูเครน ขณะเดียวกัน ยูเครนก็กำลังวางแผนสำหรับการตอบโต้ในช่วงฤดูใบไม้ผลินี้ พร้อมเรียกร้องให้ชาติตะวันตกช่วยจัดส่งอาวุธหนักและมิสไซล์พิสัยไกลมาให้ เพื่อให้กองกำลังของยูเครนสามารถทำศึกกับรัสเซียได้

อนึ่ง สงครามระหว่างยูเครนและรัสเซียซึ่งกินระยะเวลายาวนานเกือบหนึ่งปีเต็ม ได้คร่าชีวิตผู้คนไปหลายหมื่นคน ขณะที่ประชาชนหลายล้านคนเลือกเดินทางออกจากยูเครนไปอยู่ตามประเทศต่างๆ ทั่วยุโรป อีกทั้งยังส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโลกอย่างหนัก และดูเหมือนว่าสงครามที่เกิดขึ้นนี้จะยังไม่จบลงง่ายๆ

ภาพ: Johannes Simon / Getty Images

อ้างอิง:

The post รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ประกาศชัด รัสเซียก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติในยูเครน appeared first on THE STANDARD.

ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์คืออะไร ชาวโรฮีนจาที่รัฐยะไข่กำลังถูกฆ่าล้างเผ่าพันธุ์หรือไม่

General admin — Tue, 31 Oct 2017 06:12:48 +0000

ผู้ที่ติดตามสถานการณ์ในรัฐยะไข่ที่นำไปสู่การอพยพหนีตายของประชากรเกินครึ่งล้านคน อาจสงสัยว่าทำไมนานาชาติถึงให้ความสนใจ และพยายามหาคำอธิบายปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้น

จากพื้นที่ข่าวในประเด็นนี้มีคำอยู่สองสามคำที่ได้ยินบ่อยๆ จากผู้แทนสหประชาชาติ ผู้นำประเทศต่างๆ และองค์กรด้านสิทธิมนุษยชน คำที่ว่าก็คือ ‘การล้างชาติพันธุ์’ (ethnic cleansing) ‘อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ’ (crimes against humanity) และ ‘การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์’ (genocide)

ในภาษาไทยคำทั้งสามนี้ไม่มีนิยามศัพท์ที่ชัดเจน และเราอาจใช้ปะปนกัน แต่ในทางกฎหมายระหว่างประเทศ ทั้งสามคำนี้มีความหมายและนัยทางกฎหมายที่สำคัญแตกต่างกันไป

คำว่า การล้างชาติพันธุ์ (ethnic cleansing) ไม่มีการให้นิยามที่ชัดเจน คำนี้เป็นคำกว้างๆ ที่อธิบายถึงการกวาดล้างกลุ่มประชากรจากพื้นที่เฉพาะพื้นที่หนึ่งๆ โดยการใช้กำลังหรือการข่มขู่ โดยหลักคือเป็นการทำให้พื้นที่นั้นเป็นพื้นที่ของคนที่มีอัตลักษณ์เดียวกันเท่านั้น (homogeneous) การล้างชาติพันธุ์นั้นจึงสามารถหมายความถึง อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ หรือ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ ก็ได้

Photo: K M ASAD/AFP

อาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (crimes against humanity) เป็นคำที่มีนิยามอยู่ในธรรมนูญกรุงโรมว่าด้วยศาลอาญาระหว่างประเทศ ปี พ.ศ. 2541 (1998 Rome Statute of the International Criminal Court) ว่าเป็นการกระทำต้องห้ามหนึ่งหรือหลายๆ การกระทำดังต่อไปนี้ เช่น การสังหาร ข่มขืน การนำคนมาเป็นทาส การทรมาน การบังคับสูญหาย ฯลฯ ซึ่งระบุว่า “กระทำโดยเป็นส่วนหนึ่งของการปะทะอย่างกว้างขวางหรือเป็นระบบโดยตรงต่อพลเรือนด้วยการรับรู้ถึงการปะทะนั้น”

องค์การสหประชาชาติและชุมชนนานาชาติเห็นพ้องต้องกันในขณะนี้ว่าสถานการณ์ในรัฐยะไข่เป็นอาชญากรรมต่อมนุษยชาติ (crimes against humanity)

นั่นหมายความว่ายังคงเหลือคำสำคัญอีกคำที่ยังเป็นที่ถกเถียงกันว่าถึงเวลาหรือยังที่คำนี้จะถูกนำมาใช้ นั่นคือ การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (genocide) ซึ่งเป็นคำที่ชินหูคนไทยพอสมควร ไม่ใช่เพราะความเข้าใจในนิยาม แต่น่าจะเป็นเพราะได้ยินได้ฟังมาจากข่าวสารหรือดูภาพยนตร์ต่างประเทศที่สะท้อนภาพของอาชญากรรมชนิดนี้

Photo: WAI MOE/AFP

การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ (genocide) มีการให้นิยามในธรรมนูญกรุงโรม และยังมีอนุสัญญาในการป้องกันและลงโทษอาชญากรรมต่อการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ พ.ศ. 2491 (Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide, 1948) โดยระบุว่าการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์เป็นการกระทำที่มีความตั้งใจที่จะทำลาย ทั้งหมดหรือบางส่วน ของกลุ่มชนชาติ ชาติพันธุ์ เชื้อชาติหรือศาสนา โดยการกระทำที่กล่าวถึงได้แก่ (ก) การสังหารสมาชิกของกลุ่ม (ข) การก่อให้เกิดภัยต่อร่างกายและจิตใจต่อสมาชิกของกลุ่ม (ค) มีความตั้งใจที่จะทำให้สภาพการดำรงชีวิตทางกายภาพของกลุ่มต้องถดถอยลงทั้งหมดหรือเป็นบางส่วน (ง) ออกมาตรการที่ตั้งใจให้เกิดการป้องกันการเกิดภายในกลุ่ม (จ) บังคับให้เด็กของกลุ่มหนึ่งย้ายไปเป็นสมาชิกของอีกกลุ่ม

กรณีการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ที่โด่งดังก็คือ การสังหารหมู่ของนาซีในเยอรมนีช่วงระหว่างปี พ.ศ. 2476-2488 การสังหารที่สเรเบรนีตซาที่บอสเนีย เฮอร์เซโกวีนา ในปี พ.ศ. 2538 การฆ่าสังหารชนเผ่าทุตซีในรวันดาระหว่างเดือนเมษายน-กรกฎาคม พ.ศ. 2537 และที่คนไทยรู้จักคุ้นเคยที่สุดก็เหตุการณ์สังหารหมู่ที่กระทำโดยเขมรแดงในกัมพูชาระหว่างปี พ.ศ. 2518-2522

สถานการณ์ที่เกิดขึ้นต่อชาวโรฮีนจาและพลเมืองอื่นๆ ในรัฐยะไข่ขณะนี้ยังเป็นที่ถกเถียงว่าเป็นการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์หรือยัง เพราะยังมีส่วนต้องพิสูจน์ว่ารัฐบาลหรือกองทัพพม่ามีความ ตั้งใจ (intent) ที่จะทำลายล้างชาติพันธุ์โรฮีนจาออกจากสังคมพม่าหรือไม่ ผู้นำรัฐบาลบางประเทศระบุว่าเป็นการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ แต่องค์การสหประชาชาติเองยังไม่มีมติที่จะใช้คำนี้

ในปี 2015 โรงเรียนกฎหมาย มหาวิทยาลัยเยล (Yale Law School) ด้วยการสนับสนุนจากองค์กรฟอร์ติไฟย์ไรท์ (Fortify Rights) ได้ทำการศึกษาความรุนแรงที่เกิดในรัฐยะไข่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 พบหลักฐานที่หนักแน่นว่าสิ่งที่เกิดขึ้นเข้าข่ายของการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์

Photo: WAI MOE/AFP

คณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (Human Rights Security Council) สามารถมีมติที่จะคว่ำบาตรหรือพิจาณาส่งกองกำลังเข้าไปเพื่อระงับการทำลายล้างพลเมือง และจัดตั้งกระบวนการและขั้นตอนเพื่อฟื้นฟูสันติภาพและความมั่นคงในพื้นที่ ขณะนี้ชุมชนนานาชาติได้มีการเรียกร้องให้คว่ำบาตรการค้าอาวุธกับรัฐบาลพม่าและให้พิจารณาคว่ำบาตรรายบุคคลต่อผู้นำระดับสูงอีกด้วย

นิยามความหมายเหล่านี้มีความสำคัญในมุมมองของกฎหมายระหว่างประเทศ แต่ที่สำคัญยิ่งไปกว่านิยามเหล่านี้คือการหยุดการเข่นฆ่าทำลายล้างพลเรือน หยุดการส่งออกประชากร และเปิดทางให้คณะผู้สืบค้นความจริงที่แต่งตั้งโดยคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (U.N. Fact-Finding Mission) เข้าพื้นที่สืบค้นความจริง รัฐบาลพม่าและนางออง ซาน ซูจี ต้องให้ความร่วมมือกับสหประชาชาติในการสืบสวนหาข้อเท็จจริง นำผู้กระทำผิดเข้าสู่กระบวนการยุติธรรม และฟื้นฟูสันติภาพและความมั่นคงให้เกิดขึ้นในพื้นที่

The post ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์คืออะไร ชาวโรฮีนจาที่รัฐยะไข่กำลังถูกฆ่าล้างเผ่าพันธุ์หรือไม่ appeared first on THE STANDARD.